Uitspraken

De officier van justitie vindt dat alle ten laste gelegde feiten in zaak A en in zaak B kunnen worden bewezen en heeft daartoe het volgende aangevoerd.

De officier van justitie heeft met betrekking tot feit 1 in zaak A aangevoerd dat uit de bewijsmiddelen blijkt dat verdachte aangeefster in de woning heeft opgesloten en dat verdachte voortdurend in de nabijheid van aangeefster is gebleven waardoor aangeefster werd belemmerd om de woning te verlaten. Daarbij komt dat verdachte met een stanleymes in haar hand aangeefster meermalen heeft geslagen, dat verdachte op aangeefster is gaan zitten en zij met haar handen de keel van aangeefster heeft vastgegrepen én dat verdachte kokend heet water in de nek van aangeefster heeft gegoten. De afzonderlijke geweldshandelingen zijn wellicht niet instrumenteel aan de vrijheidsberoving, maar brengen in onderling verband en samenhang bezien met zich mee dat sprake is geweest van wederrechtelijke vrijheidsberoving.

De in zaak A onder 2 en 3 ten laste gelegde ‘voorbedachte raad’ kan niet bewezen worden. Hoewel er aanwijzingen zijn dat sprake was van een vooropgezet plan, sluiten die aanwijzingen niet uit dat het handelen van verdachte ook voort zou kunnen komen uit een ogenblikkelijke gemoedsopwelling. Het notitieboekje lijkt een belangrijke trigger te zijn geweest van de geweldsuitbarsting van verdachte. De ten laste gelegde poging doodslag (feit 2) en het opzettelijk toebrengen van zwaar lichamelijk letsel (feit 3) kunnen bewezen worden verklaard. Aangeefster heeft als gevolg van het kokend hete water in haar nek, eerste- en tweedegraads brandwonden opgelopen op het achterhoofd, de hals, de rug, de nek, de schouders en de rechterhand. Dit letsel is te kwalificeren als zwaar lichamelijk letsel.

De in zaak A onder 4 ten laste gelegde aanranding kan bewezen worden verklaard, op grond van de gedetailleerde verklaring van aangeefster in haar aangifte en later in haar aanvullende aangifte. De verklaringen zijn consistent en vinden steun in de omstandigheid dat op het moment dat verdachte aangeefster bij haar geslachtsdeel had vastgepakt zij daarbij heeft geroepen “dat is toch wat je fijn vindt”. Hiermee lijkt verdachte te verwijzen naar een incident waarover aangeefster had gerapporteerd, namelijk dat er signalen waren dat de dochter van verdachte meerdere keren aan de billen en het geslachtsdeel van verdachte had gezeten.

De in zaak B ten laste gelegde bedreiging kan bewezen worden op grond van de aangifte en de bekennende verklaring van verdachte.

De raadsman heeft met betrekking tot de beschuldiging in zaak A onder 1 verzocht om verdachte vrij te spreken van de ten laste gelegde wederrechtelijke vrijheidsberoving. Aan de binnenkant van de deur, die verdachte volgens aangeefster met drie sloten op slot zou hebben gedraaid, bevindt zich geen enkel slot maar enkel een tweetal hendels. De deur heeft dus nooit op slot kunnen zitten. Het opzet van verdachte was ook niet gericht op de vrijheidsberoving.

Ten aanzien van feit 2 en 3 in zaak A moet verdachte worden vrijgesproken van het onderdeel ‘voorbedachte raad’, omdat uit niets kan worden afgeleid dat sprake is van een vooropgezet plan om aangeefster te mishandelen, laat staan te vermoorden.

Voorts heeft de raadsman gesteld dat de ten laste gelegde mishandeling in feit 3 (zaak A) bewezen kan worden verklaard. Er is sprake van zwaar lichamelijk letsel.

Wat het vierde feit in zaak A en het ten laste gelegde in zaak B betreft heeft de raadsman gesteld zich te refereren aan het oordeel van de rechtbank.

De rechtbank moet de vraag beantwoorden in hoeverre de feiten aan verdachte kunnen worden toegerekend. Verschillende deskundigen hebben zich over deze vraag uitgelaten en hebben hierover geadviseerd. De rechtbank zal de opgemaakte rapporten hier bespreken.

De rechtbank heeft kennisgenomen van de Pro Justitia rapportages van 30 januari en 17 februari 2023, respectievelijk opgesteld door psychiater S.M. Roopram en GZ-psycholoog C. Classens. Samengevat houden deze rapportages het volgende in.

Diagnostiek

De deskundigen hebben, kort gezegd, geconcludeerd dat verdachte lijdt aan een andere gespecificeerde persoonlijkheidsstoornis met borderline en vermijdende trekken, een posttraumatische-stressstoornis en een stoornis in het gebruik van alcohol, licht.

Verband diagnose en delict

Ten tijde van de ten laste gelegde feiten waren deze stoornissen aanwezig. Verdachte werd vanuit een combinatie van de persoonlijkheidsstoornis en de posttraumatische-stressstoornis overspoeld door emoties, ze voelde zich opnieuw afgewezen, gepest en bevestigd dat ze haar zagen als een falende moeder en probeerde haar emoties bij onvoldoende gezonde copingmechanismen vanuit de vermijding te onderdrukken.

Er kan gesteld worden dat ongeacht het exacte scenario het vanuit gedragsdeskundig perspectief zeer aannemelijk is dat er een verband is tussen het huidige ten laste gelegde en de psychopathologie van verdachte en dat zij in ieder geval deels in haar handelen beïnvloed werd door de bij haar vastgestelde stoornissen. Verdachte had echter wel op meerdere momenten in de aanloop andere keuzes kunnen maken, bijvoorbeeld ten aanzien van het afspreken bij haar thuis, het niet uitspreken naar aangeefster dat ze over het incident wilde praten en het alleen willen afspreken met haar thuis. Bijkomend is er sprake geweest van alcoholgebruik voor het ten laste gelegde. Er kan aangenomen worden dat verdachte bekend is met de effecten van deze middelen, echter lijkt het gebruik ook ingezet te worden als zelfmedicatie/coping, wat het gebruik in ieder geval niet in het geheel verwijtbaar maakt.

Het advies is om, als het bewezen wordt geacht, de ten laste gelegde feiten in een verminderde mate aan verdachte toe te rekenen.

Risico

Het risico op recidive wordt laag-matig geschat, indien verdachte intensieve begeleiding en behandeling heeft en matig-hoog, indien verdachte niet in zorg is op lange termijn.

Gezien de beladen, traumatische voorgeschiedenis met Jeugdzorg zijn er risico’s op conflicten in dit contact als zaken niet lopen zoals gewenst voor verdachte, het risico op ontregeling of getriggerd worden is groter dan in contact met anderen. Als er sprake is van sociaalmaatschappelijke instabiliteit, zoals het huidige verliezen van huisvesting, vergroot de kans op maatschappelijke teloorgang en terugval in middelen. Andersom zal een terugval in middelen ook een risico kunnen zijn voor verlies van sociaal maatschappelijke stabiliteit. In beide gevallen zal dan ook de relatie met haar kinderen en daarmee jeugdzorg onder druk komen te staan met als gevolg een groter risico op recidive.

Advies

Gezien de ernst van de ten laste gelegde feiten, de ernst van de aanwezige stoornissen, en de hiermee samenhangende deels moeilijke behandelbaarheid van de aanwezige persoonlijkheidspathologie (gezien het egosyntone karakter ervan) en deels “makkelijkere” te behandelen pathologie (aan de PTSS gerelateerde klachten), het hoge recidive-risico bij het niet behandelen op een volgend fysiek agressief geweldsincident in het contact met de hulpverlening is geadviseerd om aan verdachte een voorwaardelijk strafdeel met bijzondere voorwaarden op te leggen.

Geadviseerd is om verdachte in dat kader, een langer durende behandeling binnen een klinische setting (klinische opname) op te leggen. Binnen de behandeling dient er aandacht te zijn voor het beter leren reguleren van emoties en de klachten die voortkomen uit de PTSS. Het abstinent zijn en blijven van middelen dient hierbij eveneens gemonitord te worden. Bij voorkeur dient deze behandeling klinisch plaats te vinden omdat dit de behandeltrouw vergroot. Ten tijde van het verblijf in deze klinisch setting kan er stapsgewijs ook aandacht zijn voor wat verdachte behoeft aan stabiliteit buiten, bijvoorbeeld het vinden van een plek om weer te gaan wonen, een passende dag-/vrije tijdsbesteding, en het alvast gaan nadenken over een (behandel)contact voor buiten gestoeld op een begeleiden/ondersteunen van de gesprekken die ze met Jeugd- en pleeg zorg dient te voeren.

Naast dit juridisch kader is voorts geadviseerd een gedragsbeïnvloedende en vrijheidsbeperkende maatregel (artikel 38z Sr) op te leggen.

Een tbs-maatregel met voorwaarden wordt door de deskundigen gezien als een te zwaar kader, omdat verdachte geschrokken is van wat er is gebeurd, zij gemotiveerd is om mee te werken aan behandeling, zij zich realiseert wat er op het spel staat als de behandeling niet van de grond komt en omdat de forse gewelddadige escalatie geen onderdeel is van een fysiek agressief gewelddadig delictpatroon.

De rechtbank neemt de conclusies uit de Pro Justitia rapportages over en volgt het advies in zoverre dat naar het oordeel van de rechtbank het ten laste gelegde verdachte in verminderde mate kan worden toegerekend. Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte (volledig) uitsluit. Verdachte is dan ook strafbaar voor het bewezen verklaarde.

De benadeelde partij [slachtoffer 1] vordert € 2.133,56 aan vergoeding van materiële schade en € 15.000,- aan vergoeding van immateriële schade (smartengeld), te vermeerderen met de wettelijke rente. De benadeelde partij heeft als wettelijk vertegenwoordiger van haar ongeboren kind voorts (op voorhand) verzocht om vergoeding van smartengeldvergoeding van € 15.000,-. Ter terechtzitting heeft de raadsvrouw verzocht deze schadepost niet-ontvankelijk te verklaren, omdat in dit stadium van de procedure de persoonlijke gevolgen voor het ongeboren kind niet zijn te duiden en de rechten van het kind op deze manier in een eventueel hoger beroep veilig te stellen.

De officier van justitie heeft betoogd dat de vordering van de benadeelde partij, voor wat betreft de post ‘verloren armbandje’ ter hoogte van € 25,- onvoldoende is onderbouwd en dat de vordering op dat punt moet worden afgewezen. De vordering is voor het overige voldoende onderbouwd en is derhalve voor toewijzing vatbaar. De officier van justitie heeft gevorderd de vordering toe te wijzen tot een bedrag van € 17.108,56 te vermeerderen met de wettelijke rente en het opleggen van de schadevergoedingsmaatregel. De officier van justitie heeft verzocht de vordering van € 15.000,- als smartengeld voor het ongeboren kind niet-ontvankelijk te verklaren.

De raadsman heeft zich aangesloten bij het standpunt van de officier van justitie met betrekking tot de post ‘verloren armbandje’ en heeft gesteld zich voor het overige te refereren aan het oordeel van de rechtbank.

Vast staat dat aan de benadeelde partij door de in zaak A bewezen verklaarde feiten rechtstreeks materiële en immateriële schade is toegebracht.

De rechtbank wijst de vordering van de benadeelde partij toe tot een bedrag van
€ 17.108,56. Dit bedrag bestaat voor € 2.108,56 uit materiële schade en voor € 15.000,- aan immateriële schade. Dat deel van de vordering is niet betwist en komt de rechtbank ook niet onrechtmatig of ongegrond voor en zal daarom in zoverre worden toegewezen, vermeerderd met de wettelijke rente vanaf het moment waarop het strafbare feit is gepleegd, te weten 9 november 2022.

De rechtbank wijst de vordering (tot vergoeding van materiële schade) met betrekking tot de post ‘verloren armbandje’, van € 25,- af.

De rechtbank bepaalt dat de vordering tot vergoeding van immateriële schade van € 15.000,- (ingediend namens het ongeboren kind), niet-ontvankelijk is.

Voorts dient de verdachte te worden veroordeeld in de kosten die de benadeelde partij heeft gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging van deze uitspraak nog zal maken.

In het belang van [slachtoffer 1] voornoemd wordt, als extra waarborg voor betaling aan laatstgenoemde, de maatregel van artikel 36f van het Wetboek van Strafrecht aan verdachte opgelegd.