Uitspraken

De officier van justitie heeft gerekwireerd tot bewezenverklaring van de ten laste gelegde feiten op grond van de verklaring van verdachte en het in het dossier aanwezige ondersteunende bewijs.

Raadsman Rijnsburger heeft bepleit dat verdachte moet worden vrijgesproken van het onder 2 primair en 3 primair ten laste gelegde. Het schieten in de richting van de benen van [slachtoffer 2] brengt geen aanmerkelijke kans op de dood met zich en verdachte is zich niet bewust geweest van deze kans en ook blijkt niet dat hij deze kans heeft aanvaard. Verdachte heeft in blinde paniek gehandeld en op geen enkel moment nagedacht over de mogelijkheid dat hij iemand anders dan zijn belager zou kunnen raken, laat staan dat hij die kans bewust heeft aanvaard.

De raadslieden hebben zich op het standpunt gesteld dat de overige ten laste gelegde feiten bewezen kunnen worden verklaard op grond van de verklaring van verdachte en het in het dossier aanwezige ondersteunende bewijs.

De raadslieden hebben zich op het standpunt gesteld dat verdachte moet worden ontslagen van alle rechtsvervolging omdat zowel in Amsterdam als in Almere sprake is van (putatief) noodweer(exces), zodat verdachte niet strafbaar is, dan wel de feiten niet strafbaar zijn.

Amsterdam

Verdachte is in Amsterdam door [slachtoffer 1] en twee of drie anderen aangevallen van verschillende kanten. Verdachte kon zich dan ook niet aan de situatie onttrekken. Op het moment van schieten was de aanval op verdachte nog niet geëindigd. [slachtoffer 1] had een scherp voorwerp in zijn hand, althans verdachte dacht (en mocht redelijkerwijs menen) dat hij door [slachtoffer 1] met een mes was gestoken. Verdediging met een vuurwapen in reactie op een aanval met een mes op het bovenlichaam van verdachte is niet per definitie disproportioneel. Misschien zou alleen het tonen van het wapen al het gewenste effect hebben gehad, maar verdachte was in blinde paniek en verkeerde in doodsangst. Daarbij geldt dat verdachte, volgens de psycholoog, niet goed in staat is om de mate van dreiging te relativeren, zijn angst te controleren en alternatieve manieren te overwegen om het conflict te de-escaleren.

Almere

Ongeveer zes weken voor het incident in Almere is er een confrontatie geweest tussen [slachtoffer 3] en een vriend van verdachte. Verdachte heeft hen uit elkaar gehaald, waarna [slachtoffer 3] en die vriend zijn vertrokken. Enige tijd later kwam [slachtoffer 3] met twee anderen terug om verhaal halen. Verdachte is toen door één van die twee anderen onder schot gehouden en het vuurwapen is afgegaan, toen een vriend van verdachte het wapen probeerde te pakken. Toen [slachtoffer 3] op 23 oktober 2022 tegen verdachte zei: ‘Wil je zien dat ik op jou schiet?’, is verdachte dan ook in paniek geraakt en heeft hij uit zelfverdediging op [slachtoffer 3] geschoten. Hij verkeerde in de veronderstelling dat hij daar ter plekke door [slachtoffer 3] zou worden beschoten.

De officier van justitie heeft aangevoerd dat verdachte in een week tijd tweemaal een vuurwapen heeft getrokken en gebruikt en daarmee heel snel en makkelijk heeft gegrepen naar zeer ernstig en potentieel dodelijk geweld. Op het Centraal Station te Amsterdam had verdachte slechts een paar weinig adequate trappen en klappen gekregen en schoot hij terwijl [slachtoffer 1] al op de vlucht was geslagen en in Almere heeft [slachtoffer 3] slechts gezegd: ‘Wil je zien dat ik op jou schiet?’ nadat diezelfde [slachtoffer 3] al eerder probeerde weg te komen maar daarbij juist werd tegengehouden. Daarbij is van belang dat niet is gebleken dat [slachtoffer 1] een steekwapen vasthield en dat [slachtoffer 3] ten tijde van de confrontatie ongewapend was. Na beide incidenten heeft verdachte zich vervolgens uit de voeten gemaakt en is verdachte pas met een verklaring voor zijn handelen gekomen na kennisname van de bewijsmiddelen. Er zijn geen aanwijzingen op grond waarvan verdachte redelijkerwijs (abusievelijk) kon veronderstellen dat hij zich moest verdedigen door te schieten.

Voor een geslaagd beroep op noodweer moet het aannemelijk zijn dat het handelen van verdachte geboden was ter noodzakelijke verdediging tegen een (dreigende) ogenblikkelijke en wederrechtelijke aanranding. Voor noodweerexces moet het aannemelijk zijn dat verdachte als gevolg van een hevige gemoedsbeweging, die door een (dreigende) ogenblikkelijke en wederrechtelijke aanranding is veroorzaakt, de grenzen van de noodzakelijke verdediging heeft overschreden.

Amsterdam

Naar het oordeel van de rechtbank was van een ogenblikkelijke en wederrechtelijke aanranding sprake op het moment dat verdachte werd getrapt en geslagen door (de groep van) [slachtoffer 1] . Die aanranding eindigde echter nadat verdachte zijn wapen trok, omdat [slachtoffer 1] bij het zien daarvan direct omdraaide en wegvluchtte. Dat betekent dat het beroep op noodweer en intensief noodweerexces faalt.

Het beroep op extensief noodweerexces faalt eveneens, omdat de verdediging van verdachte (het neerschieten van [slachtoffer 1] ) pas is gestart op het moment dat [slachtoffer 1] al vluchtte. Evenmin is sprake van tardief noodweerexces omdat het neerschieten van iemand die vlucht op grond van de uiterlijke verschijningsvorm kan worden aangemerkt als aanvallend en niet als verdedigend. Tot slot faalt ook het beroep op putatief noodweerexces, omdat verdachte in redelijkheid niet kon denken zich te moeten verweren tegen een persoon die al aan het vluchten was.

Ten overvloede overweegt de rechtbank dat ook niet aannemelijk is geworden dat sprake was van een hevige gemoedsbeweging bij verdachte. Bovendien heeft verdachte ter terechtzitting verklaard dat hij in het algemeen minder bang is na het drinken van alcohol en dat hij voor het schietincident had gedronken. Dat stemt overeen met de beelden in het dossier, waarop verdachte niet de indruk wekt in paniek te zijn.

Almere

Naar het oordeel van de rechtbank was geen sprake van een ogenblikkelijke wederrechtelijke aanranding of onmiddellijk dreigend gevaar voor een aanranding. De vraag van [slachtoffer 3] “Wil je zien dat ik op jou schiet?” is onvoldoende dreigend voor het aannemen van een noodweersituatie, omdat het alleen om een verbale bedreiging gaat terwijl [slachtoffer 3] niet gewapend was en daarvoor al probeerde weg te fietsen. Dat [slachtoffer 3] betrokken zou zijn geweest bij een eerder schietincident maakt nog niet dat op 23 oktober 2022 sprake was van een (dreigende) ogenblikkelijke aanranding. [slachtoffer 3] was bij dat eerdere incident ook niet degene die een wapen had dan wel een schot zou hebben gelost. Uit deze omstandigheden volgt dan ook dat verdachte redelijkerwijs niet kon menen dat hij zich moest verdedigen door [slachtoffer 3] neer te schieten.

Het beroep op (putatief) noodweerexces kan daarom niet slagen.

Gelet op het voorgaande is het bestaan van een rechtvaardigingsgrond niet aannemelijk geworden. Ook is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit. De bewezen geachte feiten zijn volgens de wet strafbaar en verdachte is strafbaar.

[slachtoffer 1]

De benadeelde partij [slachtoffer 1] vordert vergoeding van € 15.000,- aan immateriële schade, te vermeerderen met de wettelijke rente en met oplegging van de schadevergoedings-maatregel.

[slachtoffer 2]

De benadeelde partij [slachtoffer 2] vordert de vergoeding van € 573,44 aan materiële schade en van € 25.000,- aan immateriële schade, te vermeerderen met de wettelijke rente en met oplegging van de schadevergoedingsmaatregel. De materiële schade betreft: het eigen risico in 2022 van € 194,- (uitdraai overzicht zorgverzekeraar VinkVink), het eigen risico in 2023 van € 16,79 (uitdraai overzicht zorgverzekeraar VinkVink), fysiotherapiekosten van € 137,80 (factuur d.d. 6 december 2022), fysiotherapiekosten van € 39,95 (factuur d.d. 3 januari 2023) en beschadigde schoenen á € 184,90 (uitdraai Ideal-betaling).

De officier van justitie heeft het standpunt ingenomen dat de vorderingen van de benadeelde partijen [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] kunnen worden toegewezen zoals deze zijn gevorderd.

[slachtoffer 1]

Raadsman Rijnsburger betwist de vordering van de benadeelde partij [slachtoffer 1] . De overgelegde medische informatie is onduidelijk, steunt veelal op informatie van [slachtoffer 1] zelf, terwijl sprake lijkt van verslavingsproblematiek. Daarbij heeft [slachtoffer 1] verdachte belaagd, zodat moet worden gematigd in het kader van artikel 6:101 van het Burgerlijk Wetboek. De rechtbank dient de vordering dan ook niet-ontvankelijk te verklaren, dan wel af te wijzen bij gebrek aan voldoende onderbouwing, dan wel zeer terughoudend gebruik te maken van de schattingsbevoegdheid.

[slachtoffer 2]

Raadsman Rijnsburger heeft zich op het standpunt gesteld dat de materiële schadeposten voldoende zijn onderbouwd, behalve met betrekking tot de schoenen. Uit het betaalbewijs blijkt niet welk goed is gekocht, terwijl de onderneming in kwestie ogenschijnlijk alleen echte voetbalschoenen (met noppen) verkoopt. Met betrekking tot de immateriële schade heeft de raadsman het standpunt ingenomen dat de gevorderde schadevergoeding niet wordt gerechtvaardigd door de overgelegde medische stukken. Het operatief ingrijpen is beperkt gebleven en de in het kader van de vordering gestelde verdergaande problemen zijn niet onderbouwd. Er dient dan ook een terughoudende schatting plaats te vinden.

Immaterieel

Vast staat dat aan de benadeelde partijen [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] door het respectievelijk onder 1 en 2 bewezenverklaarde rechtstreeks immateriële schade is toegebracht. Op grond van artikel 6:106, lid 1, van het Burgerlijk Wetboek hebben zij recht op een naar billijkheid vast te stellen vergoeding van hun immateriële schade aangezien zij ten gevolge van de strafbare feiten lichamelijk en geestelijk letsel hebben opgelopen. Zij zijn immers neergeschoten en een dergelijke, ernstige geweldsdaad brengt gewoonlijk ook geestelijk trauma met zich.

Rekening houdend met de vergoedingen die in soortgelijke zaken worden toegekend, begroot de rechtbank naar billijkheid de immateriële schade van [slachtoffer 1] op € 15.000,- en van [slachtoffer 2] op € 7.500,- beide vermeerderd met de wettelijke rente daarover vanaf het moment waarop de strafbare feiten zijn gepleegd.

Het door verdachte tegen [slachtoffer 1] toegepaste geweld staat zodanig buiten verhouding tot het door [slachtoffer 1] tegen verdachte toegepaste geweld, dat de rechtbank daarin geen aanleiding ziet om de vergoeding te verminderen.

Met betrekking tot de immateriële schade zal de benadeelde partij [slachtoffer 2] voor het overige niet-ontvankelijk in zijn vordering worden verklaard. De behandeling van zijn vordering levert voor dit deel een onevenredige belasting van het strafgeding op, omdat de vordering wat dat betreft onvoldoende is onderbouwd en het toelaten van nadere bewijslevering zou betekenen dat de behandeling van de strafzaak moet worden aangehouden. De benadeelde partij [slachtoffer 2] kan het resterende deel van zijn vordering bij de burgerlijke rechter aanbrengen.

Materieel

Gelet op de inhoud van het dossier en de bij de vordering van de benadeelde partij gevoegde uitdraai van een betaling, acht de rechtbank de materiële schade aan de schoenen van [slachtoffer 2] voldoende onderbouwd.

Naar het oordeel van de rechtbank staat vast dat de benadeelde partij de gevorderde materiële schade rechtstreeks is toegebracht door het onder 2 bewezenverklaarde. De rechtbank zal de vergoeding van de materiële schade dan ook toewijzen zoals gevorderd, vermeerderd met de wettelijke rente over de kosten van de schoenen vanaf de datum waarop het strafbare feit is gepleegd, over het eigen risico in 2022 vanaf de laatst genoemde behandeldatum in 2022 (12/12/22), over het eigen risico in 2023 vanaf de laatst genoemde behandeldatum in 2023 (27/3/23) en over de fysiotherapiekosten vanaf de factuurdata.

Tenuitvoerleggingskosten

De rechtbank zal verdachte ook veroordelen in de tenuitvoerleggingskosten, in beide gevallen tot op heden begroot op nihil.

Schademaatregelen

Teneinde te bevorderen dat de toekende schadevergoedingen door verdachte worden betaald en de benadeelde partijen in dat opzicht te ontlasten, zal de rechtbank ook schadevergoedingsmaatregelen opleggen.