Uitspraken

De rechtbank gaat op grond van de wettige bewijsmiddelen van de volgende feiten en omstandigheden uit.1

Verdachte heeft samen met [naam 4] (hierna: [naam 4] ) en zijn moeder de Stichting Infinity Ventures (hierna: de stichting) opgericht. De stichting had als doel het steunen, adviseren, coachen en begeleiden van particulieren in financiële nood. Verdachte was voorzitter van de stichting en gezamenlijk bevoegd met de andere bestuurders.2 Hij was binnen de stichting werkzaam als schuldhulpverlener.3 Alleen verdachte was bevoegd ten aanzien van de bankrekeningen van de stichting.4 [naam 4] heeft in zijn aangifte in november 2017 verklaard dat de stichting op dat moment ongeveer vijfennegentig cliënten had.

Bij aanvang van de hulpverlening werd met de cliënten een plan van aanpak gemaakt.
De stichting had met elke cliënt een overeenkomst.5 De cliënten openden een beheerrekening. Vervolgens machtigden zij verdachte in persoon voor deze beheerrekening.6 Van die beheerrekening zou naar de bankrekening van de stichting een maandelijkse bijdrage voor de verleende diensten worden overgemaakt en zouden de vaste lasten en schulden betaald moeten worden. Verdachte accordeerde de betalingen vanaf de beheerrekeningen.7

[naam 4] heeft verklaard dat verdachte vanaf eind 2015 regelmatig geld van de rekening van cliënten heeft gehaald, op de rekening van de stichting heeft geplaatst en daarvan vervolgens verplichtingen van de stichting heeft betaald.8

Vijf cliënten van de stichting hebben aangifte gedaan. Het betreft [naam 1]9, [naam 2]10, [benadeelde partij 1]11, [naam 3]12 en [benadeelde partij 2]13. Onder andere [benadeelde partij 2] heeft daarbij een kopie van de overeenkomst en bijbehorende toelichting aan de politie overhandigd.14 Deze aangevers hebben allen verklaard dat er op een gegeven moment bedragen van hun beheerrekening werden overgeboekt naar de bankrekening van de stichting. De verbalisant die de aangiftes opnam, heeft op de rekeningoverzichten van een aantal van de aangevers gezien dat er ook gelden naar hun rekening zijn teruggeboekt maar dat er per saldo meer is overgeboekt naar de rekening van de stichting dan dat er is teruggeboekt.

De stichting is op 23 januari 2018 failliet verklaard.

De politie heeft bij de ING-bank het saldo- en transactieoverzicht opgevraagd van de bankrekening van de stichting met rekeningnummer [nummer] over de periode van 1 januari 2015 tot en met 23 januari 2018.15 Een verbalisant heeft deze bankgegevens geanalyseerd. In zijn proces-verbaal schrijft hij dat uit het verloop van de rekening bleek dat rond de perioden dat er loonbetalingen werden verricht aan personeel van de stichting en het saldo van de rekening negatief dreigde te worden, er vanaf de rekeningen van cliënten geldbedragen werden afgeschreven en dat deze werden bijgeboekt op de rekening van de stichting.16 Bij dergelijke boekingen stond als omschrijving “Duurzame financiële dienstverlening” of werd de afkorting “DFD” gebruikt. Ook bleek dat, nadat er bedragen waren afgeschreven van de rekeningen van cliënten met een dergelijke omschrijving, ook bedragen werden teruggeboekt naar de cliëntrekeningen. In de bijlage op pagina 400 en verder van het dossier is een overzicht van bijschrijvingen op de rekening van de stichting en terugboekingen per persoon opgenomen.17 De verbalisant heeft becijferd dat het verschil tussen de op de rekening van de stichting bijgeschreven en de teruggeboekte bedragen over de onderzochte periode in totaal € 204.419,24 bedroeg.18

De officier van justitie stelt zich op het standpunt dat het primair ten laste gelegde voor het gehele bedrag bewezen kan worden. Ten aanzien van het ad informandum gevoegde feit geeft zij aan dat het dan wellicht een dubbel feit betreft dan wel dat de rechtbank kan oordelen dat zij aan de beoordeling daarvan niet toekomt omdat verdachte het feit niet heeft bekend.

De raadsman heeft vrijspraak bepleit. Verdachte heeft de feiten bekend, maar heeft geen opzet gehad op verduistering van de gelden. De cliënten van de stichting waren ervan op de hoogte dat hun gelden op deze manier gebruikt werden. Verdachte heeft gesteld dat het met toestemming van de cliënten is gebeurd. Verder heeft de raadsman betoogd dat het bestanddeel “dienstbetrekking” niet bewezen kan worden omdat verdachte deel uitmaakte van het bestuur van de stichting.

De rechtbank vindt bewezen dat verdachte gelden van cliënten van de stichting heeft verduisterd en dat hij die gelden onder zich had uit hoofde van zijn beroep. Daartoe is het volgende redengevend.

Verduistering

In artikel 321 Wetboek van Strafrecht (Sr) is bepaald dat er sprake is van verduistering indien iemand een goed van een ander anders dan door misdrijf onder zich heeft gekregen en het vervolgens opzettelijk wederrechtelijk zich toe-eigent.
Van het zich toe-eigenen van vermogenswaarden is sprake als vaststaat dat een verdachte het geld in strijd met de gemaakte afspraken beheert en van wederrechtelijkheid is sprake als een verdachte zonder daartoe gerechtigd te zijn als heer en meester daarover beschikt.

In dat kader stelt de rechtbank vast dat verdachte het geld, dat op de beheerrekeningen van de cliënten werd gestort, anders dan door misdrijf onder zich had.
De stichting had immers met de cliënten een overeenkomst dat de stichting hun gelden zou gaan beheren en de cliënten hebben bij de bank verdachte gemachtigd om de gelden op hun beheerrekeningen te beheren.

De rechtbank stelt voorts vast dat verdachte degene is geweest die de gelden - meer dan de maandelijkse bijdrage voor de verleende diensten - van de beheerrekeningen van de cliënten naar de bankrekening van de stichting heeft overgemaakt. Hij heeft daartoe gebruik gemaakt van de door de klant aan hem verstrekte machtiging om deze rekeningen te beheren.

De met iedere cliënt van de stichting aangegane overeenkomst heeft te gelden als de juridische basis van de verhouding tussen de stichting en de cliënt. Het geld dat op de beheerrekening van de cliënt werd gestort, was bedoeld voor het betalen van zijn of haar lasten en schuldeisers. Dat geld is dan ook naar zijn aard bestemd om te besteden ten behoeve van de cliënt, niet ten behoeve van de stichting. De stichting had als doel het begeleiden van de client bij het regelen van zijn of haar financiën en de cliënt mocht erop vertrouwen dat de stichting als zodanig zou handelen. Door de gelden naar de stichting over te maken en vervolgens voor andere doeleinden aan te wenden, heeft verdachte het geld in strijd met de met de klant gemaakte afspraken beheerd en als heer en meester over de gelden beschikt.

De verklaring van verdachte dat hij wel toestemming van de cliënten heeft gekregen vindt de rechtbank niet aannemelijk. Een dergelijke toestemming blijkt niet uit het procesdossier.
Het tegendeel komt juist uit het dossier naar voren. Zo zijn er vijf cliënten die aangifte hebben gedaan. Hieruit blijkt dat zij verdachte geen toestemming hebben gegeven. Ook uit de WhatsApp-berichten tussen verdachte en [naam 1] blijkt dat [naam 1] geen toestemming heeft gegeven voor het overboeken van geld, met als onderwerp “Duurzame financiële dienstverlening”, van zijn beheerrekening naar de stichting en dat hij verdachte heeft gevraagd om dat geld terug te storten. Verder blijkt uit het e-mailbericht van verdachte aan [naam 1] van 13 mei 2017 geenszins dat er een afspraak is dat het doel van het overboeken van het geld is dat dit geld ten behoeve van de stichting mag worden uitgegeven. Verdachte schrijft daarin juist dat het bedrag gereserveerd zal worden, onder andere omdat er dan geen beslag op gelegd kan worden. Verdachte heeft overigens zelf ter zitting desgevraagd verklaard dat er geen concrete afspraken zijn gemaakt over de hoogte van de bedragen die naar de stichting zouden mogen worden overgemaakt en over welke periode dat zou mogen gebeuren. Ook heeft hij penningmeester [naam 4] bewust van de hele gang van zaken niet op de hoogte gesteld. Op basis van dit alles vindt de rechtbank het niet aannemelijk dat verdachte met toestemming van de cliënten heeft gehandeld.

De rechtbank vindt op basis van het voorgaande bewezen dat verdachte, naast de gelden van de met naam in de tenlastelegging genoemde cliënten, ook de gelden van de andere cliënten die in het overzicht vanaf pagina 400 vermeld staan heeft verduisterd, zijnde in totaal

€ 204.419,24.

Beroep

Verdachte was naast bestuurder van de stichting ook als schuldhulpverlener actief binnen de stichting. De gelden heeft hij in deze laatste hoedanigheid onder zich gekregen. De rechtbank vindt dan ook de strafverzwarende omstandigheid, dat hij de gelden uit hoofde van zijn beroep onder zich heeft gekregen, bewezen.

De rechtbank acht het primair ten laste gelegde bewezen.

Ad informandum-feit

Door de wijziging van de tenlastelegging ziet het primair ten laste gelegde op dezelfde feiten als het ad informandum gevoegde feit. De voeging ad informandum komt daarmee neer op een dubbele strafvervolging en de rechtbank komt reeds om die reden niet toe aan de beoordeling van het ad informandum gevoegde. Bovendien geldt dat verdachte deze feiten niet heeft bekend.

[naam 4]

De rechtbank beschouwt het eerste formulier van 12 november 2020 vervangen door het formulier van 23 juni 2023. De benadeelde partij vordert € 161.169,- aan vergoeding van materiële schade en € 5.000,- aan vergoeding van immateriële schade, te vermeerderen met de wettelijke rente, alsmede € 6.147,- aan proceskosten die hij heeft moeten maken in de civiele procedure die de curator jegens onder meer hem had aangespannen.

[naam 1]

De benadeelde partij vordert € 4.825,- aan vergoeding van materiële schade, te vermeerderen met de wettelijke rente. Het bedrag ziet op het bedrag van € 3.700,- dat volgens [naam 1] niet door verdachte is terugbetaald en € 1.125,- aan maandelijkse kosten voor inkomensbeheer.

[benadeelde partij 1]

De benadeelde partij heeft op de zitting van 13 juli 2023 mondeling zijn vordering kenbaar gemaakt en vordert € 2.131,79 aan vergoeding van materiële schade.

[benadeelde partij 2]

De benadeelde partij vordert € 2.998,- aan vergoeding van materiële schade, te vermeerderen met de wettelijke rente.

De officier van justitie meent dat [naam 4] niet-ontvankelijk dient te worden verklaard in de vordering omdat deze ziet op een civiel proces dat niet rechtstreeks aan deze strafzaak verbonden is.

De vordering van [naam 1] kan worden toegewezen tot een bedrag van € 3.696,80 omdat dat schade is die voortkomt uit het strafbare feit en voor het overige moet hij niet-ontvankelijk worden verklaard. De vorderingen van [benadeelde partij 2] en [benadeelde partij 1] kunnen volledig worden toegewezen met toewijzing van de wettelijke rente en oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.

De raadsman heeft verzocht alle benadeelde partijen niet-ontvankelijk te verklaren in de vorderingen vanwege de verzochte vrijspraak.

De vordering van [naam 4] (inclusief de vordering van één miljoen euro die hij in zijn formulier van 12 november 2020 had opgenomen) is niet onderbouwd en moet worden afgewezen. Er is geen rechtstreeks verband. Subsidiair dient hij niet-ontvankelijk te worden verklaard vanwege het gebrek aan onderbouwing en meer subsidiair omdat de vordering de grenzen van het strafproces overschrijdt.

Ten aanzien van de vordering van [naam 1] stelt hij dat de vordering moet worden gematigd tot het geldbedrag dat in de aangifte is genoemd. Daarnaast heeft verdachte al betalingen aan [naam 1] voldaan.

Hij heeft verzocht [benadeelde partij 1] niet-ontvankelijk te verklaren in zijn vordering, mede omdat hij geen formulier heeft ingediend.