Uitspraken

Onherstelbaar vormverzuim

De rechtbank ziet zich allereerst voor de vraag gesteld of er sprake is van een onherstelbaar vormverzuim in de zin van artikel 359a Sv. De rechtbank gaat uit van de volgende feiten en omstandigheden.

Op 7 juni 2023 wordt verdachte omstreeks 12:57 uur staande gehouden nadat hij tweemaal door rood licht rijdt. Verdachte zegt tegen de verbalisanten dat hij op weg is naar zijn neef, de zoon van zijn broer die in het ziekenhuis ligt. De verbalisanten herkennen verdachte ambtshalve in verband met overtreding van de Opiumwet en vragen of ze in zijn rugzak mogen kijken. In de rugzak bevinden zich nauwelijks spullen. Vanwege zijn zenuwachtige gedrag besluiten de verbalisanten verdachte, nadat zij hem een waarschuwing hebben gegeven, te (laten) volgen. De verbalisanten zien dat verdachte zijn fiets parkeert op de Nieuwmarkt en de Koestraat inloopt. De fiets van verdachte wordt in het zicht gehouden. Een andere verbalisant ziet verdachte even later ziet wegfietsen met een bol staande rugzak en de verbalisant vermoedt dat daar iets in zit. Nadat verdachte zijn fiets heeft geparkeerd en een sleutel in het slot van het pand gelegen aan de [adres] ziet steken, wordt hij omstreeks 14:30 uur opnieuw staande gehouden. Uit het verhandelde ter zitting begrijpt de rechtbank dat de officier van justitie en de raadsman dit moment – waarop verbalisant verdachte ook de cautie geeft – beschouwen als de tweede en tevens onrechtmatige staandehouding.

De rechtbank is van oordeel dat het gegeven dat verdachte, met antecedenten op het gebied van de Opiumwet, zich met een mogelijk gevulde rugzak met een sleutel voor een pand gelegen aan de [adres] bevond, onvoldoende is om een redelijk vermoeden van schuld aan een strafbaar feit aan te kunnen nemen. Met de officier van justitie en de raadsman is de rechtbank daarom van oordeel dat verdachte onrechtmatig is staande gehouden. Aldus is sprake van een onherstelbaar vormverzuim in het voorbereidend onderzoek.

Op grond van het bepaalde in artikel 359a Sv kan de rechtbank aan het geconstateerde vormverzuim een rechtsgevolg verbinden. De rechtbank kan ook volstaan met enkel het constateren van het vormverzuim. Bij de beoordeling dient de rechtbank het belang dat het geschonden voorschrift dient, de ernst van het verzuim, en het als gevolg daarvan door verdachte ondervonden nadeel in acht te nemen.

De rechtbank is van oordeel dat de verdediging onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt dat verdachte als gevolg van dit vormverzuim enig nadeel heeft ondervonden, anders dan dat verdachte korte tijd in zijn persoonlijke levenssfeer is aangetast. De rechtbank zal daarom volstaan met de enkele constatering van het vormverzuim.

De rechtbank is van oordeel dat na de staandehouding alsnog een redelijk vermoeden van schuld is ontstaan, op grond waarvan het pand aan de [adres] mocht worden betreden en doorzocht. De rechtbank legt dat hieronder uit.

Nadat verdachte voor de tweede keer is staande gehouden, zegt hij tegen de verbalisant dat hij bij het pand aan de [adres] is om een kennis te bezoeken die daar woont. Kort daarna zegt hij dat in het pand niemand woonachtig is en dat hij enkel zijn fiets in het pand wilde stallen. Door de verbalisant is vlak daarvoor echter waargenomen dat verdachte zijn fiets aan de overkant van de straat heeft geparkeerd en op slot heeft gezet. De verbalisant neemt waar dat verdachte droge lippen en trillende handen heeft. Vervolgens groet verdachte een omstander met de woorden “hey buurman” en krijgt de verbalisant van een collega te horen dat er niemand op het adres de [adres] staat inschreven.

Naar aanleiding van deze bevindingen wordt aan de verbalisant een machtiging tot binnentreden verleend. De sleutels aan de sleutelbos die verdachte desgevraagd overhandigt aan de verbalisant, blijken niet de juiste te zijn. Wanneer de verbalisant vraagt om de sleutel die verdachte eerder in het slot heeft gestoken, ontkent verdachte dit te hebben gedaan. De verbalisant vindt vervolgens, op de plek waar verdachte even heeft gestaan, tussen de gevel en het elektriciteitskastje een losse sleutel die past op de voordeur van het pand. De rechtbank is van oordeel dat de verbalisanten op grond van deze omstandigheden een redelijk vermoeden van schuld konden aannemen dat in het pand een overtreding van de Opiumwet plaats vond. De verbalisanten waren dus op grond van artikel 9 van de Opiumwet bevoegd tot het binnentreden van het pand.

Bij binnentreden van het pand wordt naar aanleiding van de geconstateerde wietlucht en het zien van zakken wiet en blokken hasj een machtiging tot doorzoeking van het pand verleend. Hierbij wordt ongeveer 200 kilo hasjiesj en hennep aangetroffen. Dit materiaal is, gelet op het voorgaande, niet op onrechtmatige wijze verkregen en mag dan ook voor het bewijs worden gebruikt.

Wetenschap en beschikkingsmacht

De rechtbank ziet zich voor de vraag gesteld of verdachte de aangetroffen middelen opzettelijk aanwezig heeft gehad in de zin van artikel 3 onder C van de Opiumwet. Daarvoor is vereist dat verdachte wetenschap had van de aanwezigheid van de softdrugs én dat verdachte daarover de beschikkingsmacht had.

De rechtbank is van oordeel dat dit het geval is. Verdachte is aangetroffen bij de loods. Verdachte beschikte zowel over de sleutel van de loods als over de sleutel van de deur die toegang gaf tot de ruimte waar de drugs zijn gevonden. Een getuige heeft verklaard dat zij verdachte de afgelopen 4-5 jaar regelmatig bij de loods heeft gezien en dat hij haar groet met “hey Buuf”. Een andere getuige heeft verklaard dat verdachte meerdere keren per week, soms zelfs meerdere keren per dag, het pand binnengaat. De getuigen wonen in de directe omgeving van het pand. Verdachte heeft ter zitting verklaard dat er twee jaar geleden hasjiesj heeft gelegen in het pand en dat hij de hasjiesj naar coffeeshops bracht. Gelet op al deze omstandigheden is de rechtbank van oordeel dat verdachte wetenschap en beschikkingsmacht over de aangetroffen drugs had.

De rechtbank vindt, gelet op het voorgaande, de verklaring van verdachte dat hij niet wist dat er drugs in het pand lagen en dat hij enkel in het pand is geweest om zijn jas te zoeken ongeloofwaardig.