Uitspraken

De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte voor de door haar bewezen geachte feiten, die volgens haar moeten worden gekwalificeerd als meerdaadse samenloop, wordt veroordeeld tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van vijf jaar.

De raadsvrouw heeft verzocht om de duur van de door de officier van justitie gevorderde gevangenisstraf te matigen. Daartoe heeft zij opgemerkt dat verdachte spijt heeft van wat hij heeft gedaan en uit wanhoop heeft gehandeld. In het bijzonder had verdachte die dag veel pijn en kon hij de door hem benodigde medicatie niet betalen. Daarom heeft hij impulsief gehandeld. Het gaat hier niet om een goed georganiseerde overval, maar om een klunzig uitgevoerde actie. Het betreft een atypische woningoverval, omdat verdachte en aangeefster gedurende de dag ‘gewoon’ met elkaar om zijn gegaan. Zo hebben ze samen gegeten, over koetjes en kalfjes gepraat en heeft verdachte de plas van de hond opgeruimd. Tot slot is sprake van een zodanig samenhangend feitencomplex dat hier sprake is van eendaadse samenloop.

De hierna te noemen strafoplegging is in overeenstemming met de ernst van het bewezen geachte, de omstandigheden waaronder dit is begaan en de persoon van verdachte, zoals van een en ander op de terechtzitting is gebleken.

De rechtbank heeft bij de keuze tot het opleggen van een vrijheidsbenemende straf en bij de vaststelling van de duur daarvan in het bijzonder het volgende laten meewegen.

Ernst van de feiten

Verdachte heeft zich, samen met anderen, schuldig gemaakt aan een woningoverval met als doel het slachtoffer een grote som geld afhandig te maken. Daarbij heeft verdachte zich voorgedaan als postbezorger en zo toegang tot de woning verkregen. Nadat het slachtoffer, een vrouw van destijds 71 jaar oud, haar voordeur opende, werd zij naar de grond geduwd en is zij gevallen. Vervolgens heeft verdachte haar polsen en enkels met tape vastgemaakt en haar aan haar voeten naar de keuken gesleept. Ook heeft hij het slachtoffer meermalen bedreigd met een groot mes en heeft hij gedurende enige tijd een fleecedeken over haar hoofd geplaatst. Daarnaast heeft hij gedreigd om de hond van het slachtoffer om het leven te brengen. Deze hond heeft hij uiteindelijk meegenomen. De rechtbank is van oordeel dat verdachte daarmee naar het slachtoffer een ernstige mate van bedreiging en geweld heeft toegepast. Dat verdachte zich gedurende de dag niet uitsluitend agressief heeft opgesteld, maakt dat niet anders. In de kern heeft verdachte zich immers met geweld en bedreiging binnengedrongen in de woning van het slachtoffer en heeft hij haar daar gedurende meerdere uren opgesloten. Ook weegt de rechtbank mee dat het slachtoffer op leeftijd is en dat verdachte een kwetsbaar slachtoffer heeft uitgekozen. Het feit dat hij zelfs het huisdier van het slachtoffer heeft gebruikt om het slachtoffer tot meewerken te dwingen, vindt de rechtbank schokkend.

De rechtbank rekent het verdachte zwaar aan dat hij kennelijk alleen heeft gedacht aan zijn eigen financiële gewin en niet aan de gevolgen van de overval voor het slachtoffer. De eigen woning is bij uitstek een omgeving waar men zich veilig hoort te voelen. Uit de aangifte van het slachtoffer en de verklaring van haar advocaat blijkt dat de overval het slachtoffer nog altijd bezighoudt en van invloed is op haar dagelijkse leven. Haar gevoel van veiligheid is door verdachte dan ook in ernstige mate en op grove wijze aangetast. Daarnaast veroorzaakt een dergelijk feit onrust en gevoelens van onveiligheid in de samenleving. De rechtbank rekent ook dit verdachte aan.

Persoon van verdachte

Uit het Uittreksel Justitiële Documentatie (het strafblad) van verdachte van 13 maart 2024 blijkt dat verdachte sinds 1986 in aanraking is gekomen met politie en justitie en dat verdachte onder meer in 2005 onherroepelijk is veroordeeld voor diefstal en bedreiging en in 2007 voor diefstal met geweld, in vereniging gepleegd, en daarmee voor soortgelijke delicten als dat in de onderhavige zaak aan hem ten laste is gelegd. Deze veroordelingen dateren weliswaar van langere tijd geleden, maar dit betekent niet dat deze niet in strafverzwarende zin kunnen en zullen worden meegewogen (vgl. HR 27 februari 2024, ECLI:NL:HR:2024:260).

De rechtbank heeft kennisgenomen van het reclasseringsadvies van GGZ Reclassering Inforsa van 20 februari 2024 dat is opgemaakt door K. Pruys. De reclassering tast in het duister over wat verdachte ertoe heeft aangezet om over te gaan tot het plegen van het delict, mede omdat het juist zo goed leek te gaan met verdachte, aangezien hij sinds 2013 niet meer in aanraking was geweest met politie en justitie, en daarnaast sprake is van een groot aantal beschermende factoren. Bij veroordeling wordt geadviseerd om een straf zonder bijzondere voorwaarden op te leggen. Interventies of toezicht zijn niet nodig, omdat verdachte heeft laten zien dat hij zelf de weg naar de hulpverlening weet te vinden en omdat de gevolgen van zijn gedrag een dermate grote impact op zijn leven hebben dat dit wordt gezien als een motivator om niet in delictgedrag te vervallen. Indien aan verdachte een gevangenisstraf wordt opgelegd, loopt hij op de lange termijn het risico zijn woning kwijt te raken.

Straf

Met de raadsvrouw is de rechtbank van oordeel dat de bewezen feiten een eendaadse samenloop inhouden. Hoewel het handelen van verdachte meerdere strafbare feiten opleveren, is in de kern sprake van één wilsbesluit, namelijk het besluit tot het plegen van een woningoverval om zo geld te stelen van het slachtoffer. De rechtbank heeft bij de hoogte van de straf daarom gekeken naar de LOVS-oriëntatiepunten die gelden voor een woningoverval. Voor een woningoverval met geweld (anders dan licht geweld of bedreiging) is het uitgangspunt een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van vijf jaar. De opvatting van de raadsvrouw dat sprake is van een atypische woningoverval, hetgeen in strafverminderende zin zou moeten meewegen, deelt de rechtbank niet. Ondanks de omstandigheid dat verdachte op sommige momenten niet agressief richting het slachtoffer is geweest en zelfs enigszins zorgzaam (ze heeft volgens verdachte op de bank mogen zitten, wat mogen eten en haar medicijnen mogen innemen), bevond hij zich continu in de woning van het slachtoffer, vormde hij een constante dreiging voor haar en beperkte hij haar in haar doen en laten.

Alles afwegende acht de rechtbank, net als de officier van justitie, een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van vijf jaar passend en geboden, met aftrek van de duur van het voorarrest van verdachte.

Tenuitvoerlegging van de op te leggen gevangenisstraf zal volledig plaatsvinden binnen de penitentiaire inrichting, tot het moment dat aan de verdachte voorwaardelijke invrijheidstelling wordt verleend als bedoeld in artikel 6:2:10 van het Wetboek van Strafvordering. Wanneer dat moment aanbreekt, moet op grond van de dan geldende omstandigheden van het slachtoffer worden beoordeeld of het noodzakelijk is om aan verdachte een contact- en/of locatieverbod op te leggen als bijzondere voorwaarde die aan de voorwaardelijke invrijheidsstelling van verdachte kan worden gekoppeld. Gelet daarop zal de rechtbank, in afwijking van het verzoek van de benadeelde partij, op dit moment geen contact- en locatieverbod aan verdachte opleggen (niet in de vorm van een vrijheidsbeperkende maatregel in de zin van artikel 38v van het Wetboek van Strafrecht en evenmin als bijzondere voorwaarde – nog los van het feit dat aan verdachte een onvoorwaardelijke straf wordt opgelegd).