Uitspraken

VDC en AFIT vorderen een verklaring voor recht dat IM The Solution vanaf 27 maart 2015, althans vanaf een door de rechtbank te bepalen datum, in verzuim is met het overdragen van de broncode en documentatie van De RegistratieXpert aan AFIT, en veroordeling van IM The Solution tot betaling aan AFIT van een bedrag van € 550.000,00 aan verschuldigde boetes en tot betaling aan AFIT en VDC van een schadevergoeding. Daarnaast vorderen zij afgifte van de volledige broncode van De RegistratieXpert in de vorm waarin deze op 1 juli 2015 werd gebruikt.

Op zichzelf is tussen partijen niet in geschil dat IM The Solution – op grond van de “shortlist”, zie 2.20 – is gehouden de volledige broncode van De RegistratieXpert aan VDC en AFIT af te geven. IM The Solution, [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] betwisten echter dat IM The Solution niet aan die verplichting heeft voldaan. Op basis van de informatie die nu voorligt kan de rechtbank niet beoordelen wat de volledige broncode is en dus ook niet of IM The Solution aan haar verplichting tot afgifte daarvan heeft voldaan. Overeenkomstig de hoofdregel van artikel 150 Rv rust op VDC en AFIT de bewijslast van de juistheid van haar stelling dat IM The Solution niet de volledige broncode heeft opgeleverd. Dit bewijs zal hun worden opgedragen. De rechtbank acht het denkbaar dat in het kader van de bewijslevering een deskundigenbenoeming noodzakelijk is. VDC en AFIT zullen zich hierover in de door hen te nemen akte kunnen uitlaten. De rechtbank verzoekt hun om bij die gelegenheid zo mogelijk alvast de naam van een eventueel te benoemen deskundige te noemen en voorstellen te doen voor de aan de deskundige te stellen vragen. Het verdient aanbeveling dat zij hierover op voorhand in contact treden met de wederpartij, opdat een eventuele deskundigenbenoeming voortvarend in gang kan worden gezet.

Aan de vraag of IM The Solution wegens het niet afgeven van de (volledige) broncode schadeplichtig is jegens VDC en AFIT (vordering III) komt de rechtbank pas toe als na bewijslevering is komen vast te staan dat IM The Solution inderdaad niet aan haar verplichting tot afgifte van de complete broncode heeft voldaan.

VDC en AFIT vorderen een verklaring voor recht dat IM The Solution vanaf 1 juli 2015 het voor haar geldende non-concurrentiebeding overtreedt, en veroordeling van IM The Solution tot betaling aan VDC van een bedrag van € 285.000,00 aan verschuldigde boetes en tot betaling aan AFIT en VDC van een schadevergoeding. VDC en AFIT voeren daartoe aan dat IM The Solution een eigen softwareprogramma – Speedy Autobeheer – heeft ontwikkeld en aanbiedt met feitelijk dezelfde diensten en functionaliteiten als De RegistratieXpert, met uitzondering van exportactiviteiten. Volgens VDC en AFIT koppelt Speedy Autobeheer diverse systemen, waaronder die van de RDW, Autotelex en een aantal andere systemen en stelt het gebruikers in staat om formaliteiten bij de in- en verkoop van auto’s en het beheer van de bedrijfsvoorraad, met inbegrip van de registratie, tenaamstelling en overschrijving, via het softwareprogramma te regelen. Ter onderbouwing van hun stelling verwijzen VDC en AFIT naar een schermafdruk van de website www.speedyautobeheer.nl van 26 november 2015 (zie 2.26). Op die schermafdruk deelt IM The Solution onder meer mee dat zij een professioneel softwaresysteem heeft ontwikkeld waarin alle administratieve werkzaamheden rond de inkoop, voorraad, beheer en verkoop van auto’s eenvoudig en snel kunnen worden afgehandeld.

Volgens het non-concurrentiebeding in artikel 10.2 van de overeenkomst is het IM The Solution kort gezegd verboden om zich gedurende de looptijd van de overeenkomst en een periode van drie jaar na beëindiging daarvan direct of indirect bezig te houden met het ontwikkelen van software die gelijkluidend, soortgelijk of aanverwant is aan de VDA – de voorloper van De RegistratieXpert – en die concurrerend is met de activiteiten van VDC. Gelet op de kenmerken van De RegistratieXpert en de omschrijving van Speedy Autobeheer is Speedy Autobeheer naar het oordeel van de rechtbank aan te merken als aan De RegistratieXpert aanverwante software. Beide softwareprogramma’s bieden in hoge mate dezelfde functionaliteiten, doordat zij beide de administratieve formaliteiten rond de inkoop, voorraad, beheer en verkoop van auto’s automatiseren en in feite ‘bundelen’ in één systeem, waar anders tal van afzonderlijke administratieve handelingen zouden zijn vereist. De software is bovendien concurrerend met die van VDC, omdat beide softwareprogramma’s – in ieder geval grotendeels – bestemd zijn voor dezelfde doelgroep, namelijk autohandelaren. In het geciteerde non-concurrentiebeding valt niet te lezen, zoals IM The Solution blijkbaar wil, dat dit geen betrekking zou hebben op de kleinere autohandelaar die alleen actief is op de binnenlandse markt. IM The Solution heeft onvoldoende gesteld om, bij bewijs daarvan, te kunnen aannemen dat partijen dit destijds hebben afgesproken dan wel dat IM The Solution in redelijkheid uit de uitlatingen of gedragingen van VDC en AFIT heeft mogen opmaken dat concurrentie op deze beperkte markt was toegestaan. Te dien aanzien moet in aanmerking worden genomen dat het non-concurrentiebeding een verbod inhoudt om zich bezig te houden met de ontwikkeling van soortgelijke of verwante programmatuur en dat ter comparitie duidelijk is geworden dat de doorontwikkelde VDA, De RegistratieXpert, qua functionaliteit niet is beperkt tot de import- en exportondersteuning, maar bijvoorbeeld ook voorziet in het wagenparkbeheer en de (binnenlandse) overschrijvingen bij de RDW, terwijl IM The Solution in 2015 op haar website www.speedyautobeheer.nl heeft gepubliceerd dat Speedy Autobeheer in het bijzonder ook de afhandeling van de formaliteiten met de RDW en een geïntegreerd autobeheer automatiseert. IM The Solution beweert dan wel dat het zover niet is gekomen, omdat de ontwikkeling van deze module stilligt als gevolg van de beslagen op 13 november 2015, maar dit laat onverlet dat zij dus wel bezig was met die ontwikkeling en dit op wervende wijze onder de aandacht van de bestaande en potentiële klanten van VDC heeft gebracht, hetgeen haar contractueel was verboden.

De rechtbank stelt dan ook vast dat IM The Solution door het ontwikkelen en aanbieden van Speedy Autobeheer het non-concurrentiebeding heeft overtreden. De overtreding duurt bovendien voort, nu volgens mededelingen ter zitting namens IM The Solution Speedy Autobeheer momenteel bij één klant in gebruik is. De stelling ter comparitie dat die klant de link naar de site van de RDW niet gebruikt, laat onverlet dat kan worden aangenomen dat dit een potentiële klant van VDC was die nu klant van IM The Solution is. Het moment van aanvang van de concurrentie is de rechtbank niet helemaal duidelijk geworden. In ieder geval is de concurrentie begonnen op het moment dat IM The Solution de informatie over Speedy Autobeheer op haar bovengenoemde website publiceerde. Volgens VDC is de omvang van de activiteiten van IM The Solution op dit vlak haar voor het eerst duidelijk geworden op 23 juli 2015 en zijn op die dag ook de bovengenoemde schermafdrukken gemaakt waaruit van de publicatie op de website van IM The Solution blijkt. De rechtbank constateert echter dat de overgelegde schermafdrukken dateren van 26 november 2015. Gelet hierop en nu niet van concrete aanknopingspunten is gebleken voor een andere, eerdere ingangsdatum, zal de rechtbank uitgaan van 26 november 2015. De gevorderde verklaring voor recht (vordering II) is in die zin toewijsbaar.

In verband met de overtreding van het non-concurrentiebeding vorderen VDC en AFIT op grond van artikel 10.5 van de overeenkomst een boetebedrag van € 25.000,00 plus 104 × € 2.500,00, oftewel € 285.000,00. Het is de rechtbank daarbij niet duidelijk waar het getal 104 vandaan komt. VDC en AFIT zullen daarover bij gelegenheid van de onder 4.2 bedoelde akte opheldering moeten geven, met inachtneming van de door de rechtbank vastgestelde ingangsdatum van de concurrentie van 26 november 2015.

De rechtbank overweegt nog dat IM The Solution geen boete wegens concurrentie is verschuldigd over de periode voorafgaand aan de vaststellingsovereenkomst van 3 juni 2015, welke overeenkomst strekte tot beëindiging van de relatie tussen partijen en geen provisionele strekking had. De verschuldigdheid van een boete wegens eventuele concurrentie in de periode voorafgaand aan de vaststellingsovereenkomst is in die overeenkomst niet aan de orde gesteld. De verschuldigdheid van een boete kan dus alleen betrekking hebben op de periode ná de vaststellingsovereenkomst. Die situatie doet zich ook voor, aangezien de rechtbank zoals gezegd 26 november 2015 als begindatum van de concurrentie aanneemt.

De onder III gevorderde vergoeding van de schade die VDC en AFIT als gevolg van de concurrentie stellen te hebben geleden is niet toewijsbaar. VDC en AFIT hebben onvoldoende geconcretiseerd en onderbouwd dat zij als gevolg van de concurrentie daadwerkelijk klanten zijn kwijtgeraakt.

VDC en AFIT stellen zich in het kader van de overtreding van het non-concurrentiebeding ook nog op het standpunt dat IM The Solution, [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] het geheimhoudingsbeding van artikel 10.3 van de overeenkomst hebben overtreden, nu zij bij de ontwikkeling van Speedy Autobeheer gebruik moeten hebben gemaakt van de kennis die zij bij de ontwikkeling van De RegistratieXpert hebben opgedaan. VDC en AFIT verbinden aan deze stellingname echter geen afzonderlijke juridische consequenties, zodat de rechtbank er verder aan voorbijgaat.

VDC en AFIT vorderen een verklaring voor recht dat [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 2] onrechtmatig jegens hen hebben gehandeld, hoofdelijke veroordeling van [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 2] tot betaling van een bedrag van € 30.000,00 aan schade voortvloeiend uit dat onrechtmatig handelen, en hoofdelijke veroordeling van [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 2] tot vergoeding van alle nader door VDC en AFIT geleden en te lijden schade, nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet. VDC en AFIT voeren daartoe aan dat [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 2] in de volle wetenschap van het bestaan en de reikwijdte van het non-concurrentiebeding en het geheimhoudingsbeding hebben bewerkstelligd dat IM The Solution het non-concurrentiebeding is gaan overtreden door de ontwikkeling van Speedy Autobeheer, met als doel om daar zelf als bestuurders en aandeelhouders van te profiteren.

VDC en AFIT houden [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 2] als bestuurder van IM The Solution aansprakelijk uit onrechtmatige daad wegens overtreding van het non-concurrentiebeding door IM The Solution. VDC en AFIT beroepen zich kennelijk op bestuurdersaansprakelijkheid van [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 2]. Van bestuurdersaansprakelijkheid van [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 2] kan echter pas sprake zijn als [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 2] ter zake van voornoemde overtreding zelfstandig jegens VDC en AFIT de norm van artikel 6:162 BW hebben geschonden. Daarvoor is vereist dat hun persoonlijk een voldoende ernstig verwijt kan worden gemaakt. Niet iedere in hoedanigheid van bestuurder gemaakte fout leidt daartoe. VDC en AFIT hebben uitsluitend gesteld dat [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 2] als bestuurders van IM The Solution het non-concurrentiebeding hebben aanvaard, zich tijdens de looptijd van de overeenkomst bewust zijn geweest van het bestaan en de werking van het non-concurrentiebeding en in die wetenschap hebben bewerkstelligd dat IM The Solution het non-concurrentiebeding is gaan overtreden. Daarmee is niet gesteld, laat staan onderbouwd, dat [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 2] persoonlijk een ernstig verwijt van het onrechtmatig handelen van IM The Solution kan worden gemaakt. De vordering gericht tegen [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 2] ligt om die reden voor afwijzing gereed.

VDC en AFIT vorderen verder veroordeling van IM The Solution tot betaling aan VDC van een bedrag van € 90.000,00 aan verschuldigde boetes voortvloeiend uit het niet nakomen van de in de SLA opgenomen verplichtingen. Het gaat dan om verplichtingen met betrekking tot reactietijden en verwerkings- en oplostijden. VDC en AFIT baseren zich daarbij op een zelfgemaakt overzicht van meldingen die VDC aan IM The Solution zou hebben gedaan en waaruit volgens VDC en AFIT blijkt dat in een aanzienlijk aantal gevallen de melding nog niet is opgelost. Daarnaast baseren zij zich op het addendum, waarin de boeteverplichting is uitgewerkt.

Namens IM The Solution, [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] is betoogd dat het addendum niet is ondertekend en dus niet als door IM The Solution aanvaard kan worden beschouwd. VDC en AFIT hebben echter gemotiveerd aangevoerd dat partijen in feite altijd hebben gehandeld op basis van het addendum. Zo heeft IM The Solution volgens hen direct na ontvangst van het addendum haar tarieven aangepast conform het addendum en VDC ook overeenkomstig die tarieven gefactureerd. IM The Solution, [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] hebben dit onvoldoende gemotiveerd weersproken. Zij hebben weliswaar aangevoerd dat zij het addendum niet hebben ondertekend omdat er onenigheid met VDC ontstond over het daarin opgenomen boetebeding, maar zij hebben naar eigen zeggen niet met VDC gecommuniceerd dat zij het addendum – om die reden – niet zouden ondertekenen. De rechtbank gaat er daarom vanuit dat het addendum, hoewel niet ondertekend, tussen partijen geldt als over en weer aanvaard.

Desondanks is de vordering die is gegrond op de niet-nakoming door IM The Solution van de SLA niet toewijsbaar. In het licht van de gemotiveerde betwisting door IM The Solution, [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] hebben VDC en AFIT onvoldoende gemotiveerd onderbouwd dat zij de incidenten die op het eigengemaakte, in het geding gebrachte overzicht van VDC staan vermeld daadwerkelijk bij IM The Solution hebben gemeld en dat zij dit hebben gedaan op de in de SLA voorgeschreven wijze. Niet is komen vast te staan dat VDC en AFIT eerder dan in het kader van de onderhavige procedure en de daaraan voorafgaande conservatoire maatregelen bij IM The Solution zijn gaan klagen over de gestelde tekortkomingen in verband met de SLA. Het had op de weg van VDC en AFIT gelegen dit wel per omgaande en op de voorgeschreven wijze te doen. IM The Solution moet immers minst genomen op de hoogte zijn van incidenten, wil zij deze – tijdig – kunnen verhelpen. Als niet vaststaat dat een melding is gedaan, kan haar ook niet worden verweten dat zij het incident niet – tijdig – heeft verholpen. De vordering zal gelet hierop als onvoldoende onderbouwd worden afgewezen.

VDC en AFIT vorderen veroordeling van IM The Solution, [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] om te gehengen en gedogen dat de door deze rechtbank, zittingsplaats Zutphen, aangestelde bewaarder DigiJuris al hetgeen die bewaarder krachtens het op 13 november 2015 gelegde revindicatoir beslag onder zich heeft, binnen één week na het te wijzen vonnis overdraagt, althans (hoofdelijke) veroordeling van IM The Solution, [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] om die goederen binnen één week na het te wijzen vonnis aan VDC en AFIT over te dragen.

Gelet op hetgeen de rechtbank onder 4.2 heeft overwogen ten aanzien van de afgifte van de broncode van De RegistratieXpert, kan zij op dit moment niet beslissen over vordering VI, nu die vordering ziet op het revindicatoir beslag dat rust op de software van De RegistratieXpert.

De vorderingen onder V gericht tegen [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 2] op grond van onrechtmatige daad en de vorderingen onder IV jegens IM The Solution wegens niet-nakoming van de SLA zullen te zijner tijd bij eindvonnis worden afgewezen. In afwachting van de onder 4.2 bedoelde bewijslevering en de onder 4.7 bedoelde nadere toelichting door VDC en AFIT op de hoogte van de verschuldigde boete wegens schending van het concurrentiebeding zal de rechtbank nu iedere verdere beslissing in conventie aanhouden.

IM The Solution, [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] vorderen een verklaring voor recht dat VDC en AFIT door het leggen en handhaven van de conservatoire beslagen onrechtmatig jegens hen hebben gehandeld en aansprakelijk zijn voor de schade die zij als gevolg van die beslagen hebben geleden. IM The Solution, [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] voeren daartoe aan dat de beslagen onterecht zijn gelegd nu de vorderingen van VDC en AFIT in conventie niet bestaand zijn.

Uit de beoordeling in conventie volgt dat dit standpunt van IM The Solution, [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] niet juist is, in ieder geval waar het de schending van het concurrentiebeding door IM The Solution betreft. De conservatoire beslagen kunnen alleen al daarom in ieder geval in zoverre niet als onrechtmatig worden bestempeld. Gelet hierop en aangezien IM The Solution, [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] hun gestelde schade in het geheel niet hebben geconcretiseerd en onderbouwd, terwijl dit wel op hun weg had gelegen, is deze vordering niet toewijsbaar.

IM The Solution, [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] vorderen verder een verklaring voor recht dat VDC en AFIT noch uit hoofde van enig concurrentiebeding, noch uit hoofde van de wet, enig recht hebben zich te verzetten tegen de ontwikkeling en exploitatie van een computerprogramma dat zich richt op de aan- en verkoop van voertuigen, behoudens voor zover daarbij sprake is van activiteiten op het vlak van registratie, documentatie en logistieke procesinrichting van export en import van voertuigen. IM The Solution, [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] stellen in dit kader dat het door hen ontwikkelde computerprogramma Speedy Autobeheer geen inbreuk oplevert op de overeenkomst van opdracht en dat zij recht en belang hebben om de exploitatie van Speedy Autobeheer ter hand te kunnen nemen zonder te worden gehinderd door onterechte aanspraken van VDC en AFIT.

Nu de vordering zich toespitst op de ontwikkeling en exploitatie van Speedy Autobeheer en de rechtbank in conventie heeft geoordeeld dat de ontwikkeling en exploitatie van dat softwareprogramma in strijd is met het non-concurrentiebeding in de overeenkomst, bestaat voor toewijzing van deze vordering geen grond.

Gelet op de hoofdregel van artikel 138 Rv, dat de procedures in conventie en in reconventie tegelijkertijd bij één en hetzelfde eindvonnis worden beslist, zal de rechtbank de beslissing in reconventie aanhouden totdat ook in conventie eindvonnis kan worden gewezen.