Uitspraken

Kernvraag in deze zaak is of [gedaagde] onrechtmatig jegens Juliantoren heeft gehandeld en of (en zo ja hoeveel) Julianatoren hierdoor schade heeft geleden.

Tevens heeft [gedaagde] onrechtmatig gehandeld door inbreuk te maken op het Auteursrecht van Julianatoren op de vouchers. Op grond van artikel 10 Auteurswet rust op de vouchers auteursrecht. Onweersproken is immers dat een voucher van Julianatoren een werk betreft dat een eigen, oorspronkelijk karakter bezit en het persoonlijk stempel van de maker draagt. De vouchers worden uitgegeven ten behoeve van het nemen van een gezinsabonnement (het staat op de voucher), zijn door Julianatoren gemaakt op speciaal papier, waarbij is gekozen voor bepaalde kleuren en deze bevatten het logo van Julianatoren (met daarop Jul de Muis) en worden ieder afzonderlijk voorzien van een natte handtekening van de directeur van Julianatoren.

Dat het handelen van [gedaagde] niet aan hem toegerekend kan worden, is weliswaar gesteld, maar (afgezien van het hiervoor besproken verweer dat [gedaagde] niet wist dat de vouchers vals waren) niet nader onderbouwd, zodat [gedaagde] van zijn handelen een verwijt kan worden gemaakt.

[gedaagde] heeft voorts aangevoerd dat er geen causaal verband bestaat tussen zijn handelen en de door Julianatoren geleden schade. Ook dat verweer wordt verworpen. Indien [gedaagde] de valse vouchers niet had verkocht, hadden de kopers zich niet met deze vouchers gemeld bij Julianatoren, had Julianatoren dit niet nader hoeven onderzoeken en was Julianatoren niet gedupeerd geraakt. Of [gedaagde] gehouden is de volledige door Julianatoren gevorderde schade te vergoeden zal hierna worden beoordeeld.

[gedaagde] wordt niet gevolgd in zijn betoog dat niet zou zijn voldaan aan het relativiteitsvereiste (zoals bedoeld in artikel 6:163 BW). Voor aansprakelijkheid is vereist dat de overtreden norm de strekking heeft de benadeelde in het geschonden belang te beschermen. In het onderhavige geval heeft [gedaagde] valse vouchers verkocht. De norm, het niet verkopen van valse vouchers, strekt er juist toe dat Julianatoren niet wordt benadeeld. Het is immers Julianatoren die inkomsten misloopt door het handelen van [gedaagde] . Dat de norm er óók is om de kopers te beschermen, neemt dat niet weg.

[gedaagde] heeft dus onrechtmatig jegens Julianatoren gehandeld door valse vouchers voor een gezinsabonnement op marktplaats.nl te verkopen. Hierna zal beoordeeld worden of en zo ja hoeveel schade Julianatoren hierdoor heeft geleden.

Julianatoren vordert primair schadevergoeding voor het uitgeven van 50 vouchers, ten bedrage van in totaal 50 x € 237,00 = € 11.850,00. Volgens Julianatoren hebben zich nadat Julianatoren voor het eerst had ontdekt dat er valse vouchers werden uitgegeven tot aan het moment waarop de kwestie in het tv-programma Tros Opgelicht aan de orde is gekomen 25 personen/gezinnen gemeld met valse vouchers. Nadien zijn er geen vouchers meer vergoed, omdat de kwestie hiermee bekend werd geacht en om misbruik te voorkomen. Aanvankelijk heeft Julianatoren de gezinnen nog niet gevraagd om aangifte te doen, maar een paar dagen later wel. Dit is de reden waarom er 17 aangiftes zijn overgelegd en niet 25. Enkele bezoekers hebben aangegeven dat zij een jaar eerder ook zo’n voucher bij dezelfde persoon hadden gekocht. Daarom is Julianatoren ervan uitgegaan dat er door [gedaagde] net als voor het seizoen 2019 in 2018 25 valse vouchers zijn verkocht. Daarmee komt het totaal van de verkochte valse vouchers op 50, aldus Julianatoren.

De kantonrechter zal het aantal van 50 verkochte vouchers als uitgangspunt nemen voor de verdere schadeberekening. [gedaagde] heeft in het programma Tros Opgelicht erkend dat hij ongeveer 30 vouchers heeft verkocht. Julianatoren heeft in 2019 25 valse vouchers geconstateerd. Tijdens de mondelinge behandeling heeft Julianatoren toegelicht dat in 2019 (het nieuwe seizoen) bij toeval door de financieel directeur is ontdekt dat er valse vouchers in omloop waren en dat het zeer waarschijnlijk is dat er voor die tijd (dus voor de eerste ontdekking in 2019) al meerdere valse vouchers voor het nieuwe seizoen waren ingewisseld. Daarnaast heeft Julianatoren - eveneens onvoldoende door [gedaagde] weersproken - verklaard dat er eind 2018 (seizoen 2018) al valse vouchers in omloop bleken te zijn, maar dat zij toen nog geen verdere actie heeft ondernomen, omdat zij niet wist om welke aantallen het ging en omdat dit aan het einde van het seizoen was en zij het nieuwe seizoen wilde afwachten.

Tijdens de mondelinge behandeling heeft Julianatoren toegelicht dat zij om imagoschade te voorkomen er bewust voor heeft gekozen om de vouchers volledig te vergoeden, omdat er gezinnen met huilende kinderen en boze ouders aan de kassa stonden, omringd door vele andere bezoekers. [gedaagde] heeft daar tegenin gebracht dat Julianatoren niet gehouden was om de bezoekers volledig schadeloos te stellen, maar dat zij ook had kunnen volstaan met bijvoorbeeld het geven van een dagkaart.

De kantonrechter is van oordeel dat, hoewel [gedaagde] valse vouchers heeft verkocht waardoor Julianatoren schade heeft geleden, dat nog niet betekent dat Julianatoren gehouden was om de kopers van die valse vouchers volledig schadeloos te stellen. Immers het is een feit van algemene bekendheid dat met het kopen van een voucher/entreebewijs/ticket op marktplaats.nl voor een aanzienlijk lager bedrag (in dit geval soms zelfs voor € 100,00 en daarmee 40% minder) dan de werkelijke waarde het risico wordt gelopen dat zo’n voucher vals is. Zeer wel voorstelbaar is dat Julianatoren de kopers van de valse vouchers tegemoet heeft willen komen, hen (en dan met name de kinderen) niet teleur wilde stellen en wilde voorkomen dat haar goede naam en imago (ook via social media) zou worden aangetast. Julianatoren had er evenwel ook voor kunnen kiezen om de kopers van de valse vouchers een (of twee) dagkaart(en) aan te bieden of het bedrag te vergoeden dat voor de valse voucher was betaald. De kantonrechter is dan ook van oordeel dat een bedrag van € 150,00 per valse voucher toewijsbaar is, hetgeen maakt dat op dit punt een bedrag van 50 x € 150,00 = € 7.500,00 zal worden toegewezen.

Omdat de politie geen capaciteit had om de kwestie op te pakken en om de schade te beperken heeft Julianatoren contact gezocht met het programma Tros Opgelicht, welk programma op 30 april 2019 een uitzending aan de kwestie heeft gewijd. Onder punt 95 van de dagvaarding heeft Juliantoren onderbouwd hoeveel uren zij hieraan heeft besteed en wat zij precies heeft gedaan. [gedaagde] heeft dit niet gemotiveerd betwist, zodat het gevorderde bedrag van € 875,00 (25 uur x € 35,00) zal worden toegewezen. [gedaagde] heeft nog aangevoerd dat Julianatoren had kunnen volstaan met het plaatsen van een advertentie in de krant met daarin het bericht dat er valse vouchers waren uitgegeven. Gesteld noch gebleken is evenwel dat hiermee minder kosten waren gemoeid dan het hiervoor vermelde bedrag. Bovendien heeft Julianatoren via het tv-programma kunnen achterhalen hoe de vork in de steel zat.

[gedaagde] heeft ten aanzien van voornoemde schade een beroep gedaan op matiging. Het is evenwel aan [gedaagde] om te stellen en te bewijzen dat er omstandigheden zijn die maken dat hij van de verplichting tot betaling van de schade (gedeeltelijk) moet worden bevrijd. Hij beroept zich immers op de rechtsgevolgen van artikel 6:109 BW. [gedaagde] heeft in dat verband alleen aangevoerd dat hij moet rondkomen van een bijstandsuitkering. Bovendien ontbreekt enig bewijsstuk hiervan. De kantonrechter ziet dan ook onvoldoende aanleiding om tot matiging van het schadebedrag over te gaan.

Voornoemde toe te wijzen schadebedragen zullen worden vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de dag van dagvaarding tot aan de dag van volledige voldoening.

Julianatoren vordert ter zake buitengerechtelijke incassokosten een bedrag dat is gebaseerd op het bepaalde in het Besluit vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten (hierna: het Besluit). De onderhavige vordering heeft, zoals Julianatoren al heeft aangegeven in haar dagvaarding, geen betrekking op één van de situaties waarin het Besluit van toepassing is. De kantonrechter zal de vraag of buitengerechtelijke incassokosten verschuldigd zijn daarom toetsen aan de norm van artikel 6:96 lid 2 sub c BW. De hoogte van het gevorderde bedrag aan buitengerechtelijke incassokosten is in overeenstemming met de tarieven die zijn weergegeven in het (genoemde) Besluit vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten. Hoewel niet direct van toepassing, geldt dat deze tarieven geacht worden redelijk te zijn. Op basis van deze tarieven wordt het gevorderde bedrag van € 875,00 toegewezen.

[gedaagde] zal als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld.