Uitspraken

[gedaagde partij] voert aan dat de gewijzigde eis zodanig onbegrijpelijk is dat deze reeds om die reden moet worden afgewezen. De rechtbank is dat niet met [gedaagde partij] eens. Deze zaak gaat over de woning aan de [adres+plaats] die gemeenschappelijk eigendom is van [eisende partij] en [gedaagde partij] . Partijen zijn het erover eens dat deze woning verdeeld moet worden en dat de (hypotheek)schulden bij de SNS Bank en Interbank in de verdeling moeten worden betrokken, maar over de wijze van verdeling kunnen zij geen overeenstemming bereiken. De rechter is bij het vaststellen van een verdeling op de voet van artikel 3:185 lid 1 BW niet gebonden aan wat partijen over en weer hebben gevorderd (Hoge Raad 12 oktober 2001, ECLI:NL:HR:2001:ZC3697). De manier waarop de eis van [eisende partij] is geformuleerd verdient weliswaar niet de schoonheidsprijs, maar in het licht van de vrijheid die de rechter heeft bij het vaststellen van een verdeling is dat geen reden om alle vorderingen van [eisende partij] af te wijzen. Het is de rechtbank duidelijk dat de vordering van [eisende partij] strekt tot verdeling door verkoop van de woning aan een derde, met inschakeling van een door de rechtbank aan te wijzen makelaar waarbij dit vonnis in de plaats treedt van de wilsverklaring van [gedaagde partij] bij het passeren van de notariële leveringsakte.

Op grond van artikel 3:185 lid 1 BW kan de rechter op vordering van de meest gerede partij de wijze van verdeling gelasten of de verdeling zelf vaststellen, rekening houdende naar billijkheid zowel met de belangen van partijen als met het algemeen belang. De verdeling kan ingevolge lid 2 onder meer plaatsvinden door overbedeling van een deelgenoot tegen vergoeding van de overwaarde of verdeling van de netto-opbrengst van het goed nadat dit op een door de rechter bepaalde wijze zal zijn verkocht. Voor het bepalen van de waarde van het goed geldt het tijdstip van de verdeling als uitgangspunt. Dit kan anders zijn als partijen een andere datum zijn overeenkomen of als de redelijkheid en billijkheid daartoe aanleiding geven.

Het voorgaande leidt tot het oordeel dat de woning conform het uitgangspunt van de wet moet worden verdeeld tegen de waarde op het moment van verdeling. [gedaagde partij] stelt dat de huidige waarde € 290.000,00 is. Ter onderbouwing van die stelling wijst hij op het taxatierapport van 26 januari 2022 (zie r.o. 2.7). Daarin is de marktwaarde van de woning per 13 december 2021 bepaald op € 290.000,00. [eisende partij] betwist dat van deze waarde kan worden uitgegaan omdat zij niet bij deze taxatie betrokken is geweest. Gelet op de betwisting van [eisende partij] en het feit dat de waarderingsdatum ondertussen al bijna een jaar geleden is, kan niet van de waarde van € 290.000,00 worden uitgegaan.

Belangrijker nog is dat niet is gebleken dat [gedaagde partij] de toedeling van de woning aan hem zou kunnen financieren. Vast staat de BKR-registratie van de ING Bank aan overname door [gedaagde partij] in de weg staat, zodat hij de woning op dit moment in ieder geval niet kan overnemen. [gedaagde partij] heeft onvoldoende onderbouwd dat hij in staat is om de woning over te nemen zodra en indien de BKR-registratie van de ING Bank verwijderd wordt. [gedaagde partij] heeft ter zitting toegelicht dat hij twee hypotheekaanvragen voor een bedrag van € 325.000,00 heeft gedaan, maar daar heeft hij geen bewijsstukken van overgelegd anders dan de e-mails van zijn hypotheekadviseur (zie r.o. 2.8 en r.o. 2.9), maar daar blijkt het bedrag waarvoor financiering is aangevraagd evenals het inkomen van [gedaagde partij] niet uit. Op basis van deze e-mails alleen kan de rechtbank daarom niet zien dat overname door [gedaagde partij] mogelijk is. Daarbij speelt mee dat overname tot op heden niet is gelukt en dat [gedaagde partij] in 2017 financiële problemen had. Het is onvoldoende gebleken dat deze problemen voorbij zijn aangezien [gedaagde partij] geen stukken heeft overgelegd waaruit dat blijkt, zoals bijvoorbeeld loonstrookjes of belastingaangiftes. Er is bovendien mogelijk nog een BKR-registratie. [eisende partij] stelt namelijk dat uit de informatie die zij na de zitting heeft gekregen van [gedaagde partij] blijkt dat er twee registraties zijn. [gedaagde partij] heeft hier geen duidelijkheid over gegeven. Onvoldoende is komen vast te staan dat [gedaagde partij] de woning kan overnemen. Gelet daarop moet de woning worden verkocht. Dat een eventuele overwaarde een reden voor [eisende partij] kan zijn om nu tot verdeling over te willen gaan, kan [gedaagde partij] haar niet verwijten. Niet in geschil is dat partijen in 2014 niet over zijn gegaan tot verdeling vanwege de onderwaarde die er toen was. Als er op dit moment mogelijk een overwaarde is, dan is dat juist reden om over te gaan tot zo spoedig mogelijke verkoop, aangezien het onbekend is hoe de woningmarkt zich zal ontwikkelen. Ook weegt de rechtbank mee dat niet is gebleken dat [gedaagde partij] bij verkoop aan een derde op straat komt te staan. Hij stelt een goed inkomen te hebben en mogelijk is er overwaarde die [gedaagde partij] kan gebruiken voor de huur of aankoop van een nieuwe woonruimte. De slotsom is dat de woning verkocht moet worden. De rechtbank zal niet in de veroordeling opnemen dat [gedaagde partij] niet langer in de gelegenheid wordt gesteld om de woning over te nemen. [gedaagde partij] kan immers alsnog een bod uitbrengen. Als [gedaagde partij] meer voor de woning wil betalen dan de hoogste bieder, dan is het ook in het belang van [eisende partij] om de woning alsnog aan [gedaagde partij] toe te delen tegen de hogere waarde.

[gedaagde partij] voert verweer tegen de eisen van [eisende partij] dat dit vonnis in de plaats kan worden gesteld van de wilsverklaring van [gedaagde partij] bij de notariële leveringsakte en dat [gedaagde partij] wordt veroordeeld om een machtiging te tekenen waarmee de notaris de akte verkoop kan passeren. Volgens [gedaagde partij] is er geen reden om hem buitenspel te zetten bij de verkoop aan een derde, aangezien [gedaagde partij] er ook een belang bij heeft om de woning zo gunstig mogelijk te verkopen. De rechtbank is dit met [gedaagde partij] eens. [gedaagde partij] geeft aan dat hij zal meewerken aan de verkoop aan een derde indien de rechtbank dat bepaalt. Er is geen reden om op voorhand aan te nemen dat [gedaagde partij] dit niet zal doen. De rechtbank zal [gedaagde partij] daarom niet in dit vonnis veroordelen om een machtiging te tekenen voor de notaris. Een stok achter de deur is daarentegen wel nuttig, aangezien het wenselijk is dat partijen zo snel mogelijk uit de onverdeeldheid raken. De rechtbank zal daarom bepalen dat dit vonnis in de plaats kan worden gesteld van de wilsverklaring van [gedaagde partij] bij het sluiten van de koopovereenkomst of de notariële levering van de woning, indien [gedaagde partij] hier niet aan meewerkt.

[eisende partij] vordert dat de rechtbank de makelaar aanwijst. Het heeft evenwel de voorkeur dat partijen in overleg zelf de te benoemen makelaar kiezen, aangezien zij de opdrachtgevers zijn en bekend zijn met makelaars in de regio van de woning. Niet gebleken is dat partijen geen overeenstemming kunnen bereiken over een te benoemen makelaar. De rechtbank vindt het raadzaam om partijen alsnog de mogelijkheid te geven om gezamenlijk de makelaar te kiezen en zal partijen hier twee weken de tijd voor geven. Indien partijen niet binnen twee weken na dit vonnis hebben bepaald welke makelaar zij wensen te benoemen, bepaalt de rechtbank dat zij de opdracht moeten verstrekken aan een makelaar van het kantoor [makelaar 2] Gelderland. De rechtbank heeft voor dit kantoor gekozen omdat deze makelaar is aangesloten bij de NVM en omdat deze makelaar blijkens zijn website gespecialiseerd is in de regio [plaats] . De vordering van [eisende partij] dat de makelaar de verkoopprijs bepaalt zal worden toegewezen omdat uit deze procedure volgt dat partijen het over die prijs niet eens (zullen) kunnen worden. De rechtbank begrijpt dat [eisende partij] met verkoopprijs doelt op zowel de vraag- als de laatprijs.

De termijn waarbinnen de woning na verkoop geleverd zal worden, kan niet op voorhand worden bepaald aangezien deze mede afhangt van de wensen van de kopers. Er is dan ook geen reden om op voorhand te bepalen dat de leveringstermijn maximaal twee maanden zal zijn. De rechtbank zal daarom de leveringstermijn overlaten aan het deskundige oordeel van de makelaar.

Geconstateerd wordt dat [eisende partij] niet heeft gevorderd dat van [gedaagde partij] zal worden veroordeeld om datgene te doen wat nodig is om tot verkoop van de woning te komen, zoals het openstellen van de woning voor het maken van foto’s en bezichtigingen. Aangezien dit voor de verkoop van de woning wel noodzakelijk is, gaat de rechtbank ervan uit dat [gedaagde partij] daaraan zal meewerken.

[eisende partij] heeft gevorderd een dwangsom te verbinden aan het (niet) naleven van dit vonnis door [gedaagde partij] . Die vordering zal worden afgewezen omdat [eisende partij] daarbij geen belang heeft. Dit vonnis kan indien [gedaagde partij] niet meewerkt in de plaats worden gesteld van de wilsverklaring van [gedaagde partij] bij de koopovereenkomst en de notariële leveringsakte.

Naast de woning en de hypotheekschuld bij de SNS Bank moet de schuld bij Interbank nog in de verdeling worden betrokken. Niet in geschil is dat de schuld bij Interbank oorspronkelijk € 30.000,00 bedroeg. De schuld was op 17 mei 2022 nog € 21.296,85. [eisende partij] erkent dat [gedaagde partij] alle aflossingen tot dat moment heeft gedaan. Dat betekent dat [gedaagde partij] in de periode tot 17 mei 2022 al € 8.703,15 heeft afgelost. Dit is reden om de schuld niet tegen de waarde op het moment van verdeling, maar tegen het oorspronkelijke bedrag van € 30.000,00 in de verdeling te betrekken. De rechtbank kan de schuld op dit moment niet in de verdeling betrekken omdat [eisende partij] en [gedaagde partij] mogelijk na 17 mei 2022 nog aflossingen hebben gedaan. Ook is het mogelijk dat zij nog meer aflossingen zullen doen voordat de woning verkocht wordt. De rechtbank kan [eisende partij] ook niet los van de verdeling veroordelen tot betaling van de helft van de gedane aflossingen aan [gedaagde partij] . [gedaagde partij] heeft geen daartoe strekkende reconventiële vordering ingesteld. De rechtbank zal daarom bepalen dat aflossingen die zijn gedaan op het krediet bij Interbank bij de verdeling van de verkoopopbrengst van de woning moeten worden verrekend op de wijze zoals in de beslissing wordt bepaald.

Gelet op de relatie tussen partijen zullen de proceskosten tussen hen worden gecompenseerd, in die zin dat iedere partij de eigen kosten draagt.