1 De inhoud van de tenlastelegging
Aan verdachte is ten laste gelegd dat:
hij in of omstreeks de periode 24 april 2023 tot en met 25 april 2023, te [plaats] , gemeente Bronckhorst tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen meermalen, althans eenmaal (van) een of meerdere (elektrische) fietsen, te weten:
- Cube Kathmandu Hybrid, framenummer: [framenummer 1]
- Pegasus e-bike, framenummer: [framenummer 2]
- Gazelle Vento C7 E-bike, framenummer: [framenummer 3]
- Gazelle Grenoble C8, framenummer: [framenummer 4]
- KTM Macina Sport, framenummer: [framenummer 5]
- Dutch ID e-Bike, framenummer: [framenummer 6]
- Stella Morena e-Bike, framenummer: [framenummer 7]
- Gazelle Orange C7 e-Bike, framenummer: [framenummer 8]
- Gazelle Grenoble C7 e-bike, framenummer: [framenummer 9]
- Victoria e Tourin 7.4, framenummer: [framenummer 10]
- Gazelle Orange c8 e-Bike, framenummer: [framenummer 11]
- Gazelle Grenoble C380 HMB, framenummer: [framenummer 12]
- Gazelle Cityzen Speed e-Bike, framenummer: [framenummer 13]
- Gazelle Grenoble C8 HMB e-bike,framenr: sticker niet aanwezig
- Gazelle Ultimate C8 HMB e-Bike, framenummer: [framenummer 14]
- Gazelle Orange Pure Innergy e-Bike, framenummer: [framenummer 15]
- Pelikaan Dutch Classic, framenummer: [framenummer 16]
- Gazelle Orange Plus, framenummer: [framenummer 17]
- Gazelle Cadiz, framenummer: [framenummer 18]
- Gazelle Orange C7+, framenummer: [framenummer 19] --
- Sparta c-Grid Energy M7tTb, framenummer: [framenummer 20]
- Gazelle Paris Plus, framenummer: [framenummer 21]
- Gazelle Orange CX, framenummer: [framenummer 22]
- Carqon e-bike Bakfiets, framenummer: [framenummer 23] en/of
- Carqon e-bike Bakfiets, framenummer: [framenummer 24] ,
en/of (van) een of meerdere fietscomputers, fietsaccu's en/of fietsonderdelen, althans (van) een of meer voorwerpen heeft verworven, voorhanden heeft gehad, heeft overgedragen, heeft omgezet en/of gebruik heeft gemaakt terwijl hij, verdachte, en/of zijn mededader(s) wist(en) dat dat/die voorwerp(en) - onmiddellijk of middellijk - afkomstig was/waren uit enig misdrijf en hij, verdachte, van het plegen van witwassen een gewoonte heeft gemaakt;
subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:
hij in of omstreeks de periode 24 april 2023 tot en met 25 april 2023 te [plaats] , gemeente Bronckhorst, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, (van) een of meerdere (elektrische) fietsen, te weten:
- Cube Kathmandu Hybrid, framenummer: [framenummer 1]
- Pegasus e-bike, framenummer: [framenummer 2]
- Gazelle Vento C7 E-bike, framenummer: [framenummer 3]
- Gazelle Grenoble C8, framenummer: [framenummer 4]
- KTM Macina Sport, framenummer: [framenummer 5]
- Dutch ID e-Bike, framenummer: [framenummer 6]
- Stella Morena e-Bike, framenummer: [framenummer 7]
- Gazelle Orange C7 e-Bike, framenummer: [framenummer 8]
- Gazelle Grenoble C7 e-bike, framenummer: [framenummer 9]
- Victoria e Tourin 7.4, framenummer: [framenummer 10]
- Gazelle Orange c8 e-Bike, framenummer: [framenummer 11]
- Gazelle Grenoble C380 HMB, framenummer: [framenummer 12]
- Gazelle Cityzen Speed e-Bike, framenummer: [framenummer 13]
- Gazelle Grenoble C8 HMB e-bike,framenr: sticker niet aanwezig
- Gazelle Ultimate C8 HMB e-Bike, framenummer: [framenummer 14]
- Gazelle Orange Pure Innergy e-Bike, framenummer: [framenummer 15]
- Pelikaan Dutch Classic, framenummer: [framenummer 16]
- Gazelle Orange Plus, framenummer: [framenummer 17]
- Gazelle Cadiz, framenummer: [framenummer 18]
- Gazelle Orange C7+, framenummer: [framenummer 19] --
- Sparta c-Grid Energy M7tTb, framenummer: [framenummer 20]
- Gazelle Paris Plus, framenummer: [framenummer 21]
- Gazelle Orange CX, framenummer: [framenummer 22]
- Carqon e-bike Bakfiets, framenummer: [framenummer 23] en/of
- Carqon e-bike Bakfiets, framenummer: [framenummer 24] ,
en/of (van) een of meerdere fietscomputers, fietsaccu's en/of fietsonderdelen, althans (van) een of meer goederen heeft verworven, voorhanden heeft gehad, heeft overgedragen, heeft omgezet en/of gebruik heeft gemaakt terwijl hij, verdachte, wist, althans redelijkerwijs moest vermoeden dat dat/die voorwerp(en) - onmiddellijk of middellijk - afkomstig was/waren uit enig misdrijf.
2. Overwegingen ten aanzien van het bewijs
1
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gesteld dat wettig en overtuigend bewezen kan worden dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan het primair tenlastegelegde.
Beoordeling door de rechtbank
Op 24 april 2023 kreeg verbalisant [verbalisant 1] via de meldkamer van FRIS Nederland de melding dat een medewerker gestolen e-bikes kon uitpeilen in de achtertuin van het perceel aan de [adres] in [plaats] . Op dat adres was één persoon ingeschreven, [verdachte] (hierna verdachte). Blijkens de bevraging van de politiesystemen had verdachte verschillende antecedenten en aandachtvestigingen op naam met betrekking tot diefstallen van e-bikes. Verbalisant [verbalisant 1] zag dat er meerdere e-bikes in de achtertuin van het perceel stonden. Door het keukenraam van de woning was te zien dat er fietsaccu's en fietssloten in de keuken lagen. Bij het opvragen van één van de framenummers, te weten framenummer [framenummer 21] , bleek dat deze e-bike op 30 juni 2022 was gestolen. In de woning werden vier fietsaccu's, twee fietssloten en diverse spuitbussen met fietslakken aangetroffen. In de schuur van de woning werden meerdere e-bikes/fietsen, meerdere fietsaccu’s, -sloten en -computers aangetroffen. Bij navraag van een framenummer van één van de in de schuur aangetroffen fietsen, bleek deze gestolen te zijn.2
Bij de woning van verdachte zijn de volgende fietsen aangetroffen.
-
Kathmandu CUBE, framenummer [framenummer 1] .
-
Pegasus Piazza, framenummer [framenummer 2] .
-
Gazelle Vento C7, framenummer [framenummer 3] .
-
Gazelle Orange C8, framenummer [framenummer 4] .
-
KTM Macina Sport, framenummer [framenummer 5] .
-
Dutch ID Infinity 2021, framenummer [framenummer 6] .
-
Stella Morena Superior, framenummer [framenummer 7] .
-
Gazelle Grenoble C7 E-bike, framenummer [framenummer 8] .
-
Gazelle Grenoble C8, framenummer [framenummer 9] .
-
Victoria E Tourin 7-4, framenummer [framenummer 10] .
-
Gazelle Orange c8 e-Bike, framenummer [framenummer 11] .
-
Gazelle Grenoble c380 HMB, framenummmer [framenummer 12] .
-
Gazelle Citizen Speed Ebike, framenummer [framenummer 13] .
-
Gazelle Grenoble c380 HMB, geen framenummersticker.
-
Gazelle Ultimate C8 HMB, framenummer [framenummer 14] .
-
Gazelle Orange Pure Innergy, framenummer [framenummer 15] .
-
Pelikaan Dutch Classic, framenummer [framenummer 16] .
-
Gazelle Orange Plus, framenummer [framenummer 17] .
-
Gazelle Cadiz, framenummer [framenummer 18] .
-
Gazelle Orange C7+, framenummer [framenummer 19] ?? (de twee laatste cijfers ontbreken).
-
Sparta C-Grid Energy M7tTb, framenummer [framenummer 20] .
-
Gazelle Paris Plus, framenummer [framenummer 21] .
-
Gazelle Orange CX, framenummer [framenummer 22] .
-
Carqon E-bike E2 bakfiets, framenummer [framenummer 23] .
-
Carqon E-bike D2 bakfiets, framenummer [framenummer 24] .3
Van de fietsen met framenummers [framenummer 1]4, [framenummer 7]5, [framenummer 12]6, [framenummer 19]7, [framenummer 25]8, [framenummer 21]9, [framenummer 15]10 en [framenummer 16]11 is aangifte gedaan van diefstal.
De in beslag genomen fietsen zijn onderzocht door verbalisant [verbalisant 2] . De verbalisant zag meerdere manipulaties bij de in beslag genomen fietsen. Bij twee fietsen, te weten de fietsen met framenummers [framenummer 20] en [framenummer 24] , werd gezien dat de framenummers op de blanke lak waren aangebracht. De verbalisant merkt op dat bij nagenoeg alle fietsmerken de blanke lak is aangebracht na het plakken van een framenummersticker en de framenummersticker dus onder de blanke lak zit. Bij tien fietsen, te weten de fietsen met framenummers [framenummer 8] , [framenummer 9] , [framenummer 10] , [framenummer 13] , [framenummer 18] , [framenummer 19] --, [framenummer 20] , [framenummer 22] en [framenummer 24] werd gezien dat er afwijkingen waren aan de framenummersticker. Bij de Gazelle Grenoble C8 HMB fiets (de rechtbank merkt op: aangeduid als nummer 14) werd gezien dat de framenummersticker geheel ontbrak. Bij twee fietsen, met framenummers [framenummer 10] en [framenummer 18] , werd gezien dat de blanke lak enkel rondom de locatie van een framenummersticker een witte waas, doorzichtige verkleuring of blaasvorming onder de blanke lak had. Dit kan een gevolg zijn van het vervangen van een bestaand framenummersticker met een andere sticker, aldus de verbalisant. Er werd geconstateerd dat het geheugen van de motoren van zes fietsen, met framenummers [framenummer 3] , [framenummer 8] , [framenummer 9] , [framenummer 11] , [framenummer 20] en [framenummer 23] , afweek. Vijf fietsen, met framenummers [framenummer 4] , [framenummer 9] , [framenummer 11] , [framenummer 14] en de Gazelle Grenoble C8 HMB fiets zonder framenummersticker, waren voorzien van een nieuw ringslot en accuslot. Bij framenummers van zes fietsen, te weten [framenummer 5] , [framenummer 6] , [framenummer 17] , [framenummer 20] , [framenummer 23] en [framenummer 24] werd geconstateerd dat het framenummer niet gebruikt was of herkend werd door de fabrikant. Vier fietsen, te weten de fietsen met framenummers [framenummer 2] , [framenummer 3] , [framenummer 6] en [framenummer 8] , hadden een doorgeslepen slot of hadden in het geheel geen slot.
De verbalisant constateerde dat de fietsen met framenummers [framenummer 2] , [framenummer 10] , [framenummer 19] -- en de Gazelle Grenoble C8 HMB fiets zonder framenummersticker bij eerste oogopslag, bijvoorbeeld door het natrekken in een app als "STOP HELING", zelfs door iemand zonder enige ervaring met fietsen, zijn te herkennen als ‘fout’. Bij de fietsen met framenummerstickers [framenummer 17] en [framenummer 18] waren de manipulaties voor iemand die een klein beetje op de hoogte is van framenummers bij fietsen al te herkennen als niet-origineel.
Alle andere manipulaties waren voor een ieder die met enige regelmaat fietsen aan- of verkoopt, zonder uitzondering te herkennen als niet kloppend. Uit dit onderzoek valt verder op te maken dat bij iedere fiets de mogelijkheid om de juiste identiteit van een fiets uit deze partij te achterhalen onmogelijk is gemaakt en/of kennelijk dat er een dwaalspoor is gecreëerd.12
Verdachte heeft verklaard dat hij fietsen koopt en verkoopt. Verdachte koopt de fietsen via Marktplaats en Facebook. Verdachte heeft verklaard dat hij in het verleden heeft gewerkt bij [bedrijf 1] en [bedrijf 2] waar hij gestolen fietsen heeft opgespoord. Bij [bedrijf 1] heeft verdachte het monteren geleerd.13
Beoordeling door de rechtbank
Voor een veroordeling voor witwassen is vereist dat het betreffende voorwerp of de betreffende voorwerpen, middellijk of onmiddellijk afkomstig is of zijn uit enig misdrijf. Volgens vaste jurisprudentie van de Hoge Raad is voor een bewezenverklaring van het in de tenlastelegging opgenomen bestanddeel "afkomstig uit enig misdrijf", niet vereist dat uit de bewijsmiddelen moet kunnen worden afgeleid uit welk misdrijf dat desbetreffende voorwerp afkomstig is. De vaststelling dat het voorwerp afkomstig is uit enig misdrijf volstaat.
Indien op grond van de beschikbare bewijsmiddelen geen rechtstreeks verband valt te leggen tussen een voorwerp en een bepaald, nauwkeurig aangeduid misdrijf, kan niettemin bewezen worden geacht dat een voorwerp "uit enig misdrijf" afkomstig is, indien het op grond van de vastgestelde feiten en omstandigheden niet anders kan zijn dan dat het in de tenlastelegging genoemde voorwerp uit enig misdrijf afkomstig is. Als de door het openbaar ministerie aangedragen feiten en omstandigheden het vermoeden van witwassen rechtvaardigen, mag vervolgens van de verdachte worden verlangd dat hij een concrete, min of meer verifieerbare en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijke verklaring geeft voor de herkomst van het voorwerp. Indien een dergelijke verklaring door de verdachte niet wordt gegeven, kan de rechter concluderen dat met voldoende mate van zekerheid kan worden uitgesloten dat het voorwerp een legale herkomst heeft, en dat dus een criminele herkomst als enige aanvaardbare verklaring kan gelden. (vgl. HR 28 jan 2014, ECLI:NL:HR:2014:197 en HR 14 jun 2016, ECLI:NL:HR:2016:1197.)
Op grond van bovenstaande bewijsmiddelen is voor de rechtbank vast komen te staan dat er 25 (elektrische) fietsen in de tuin van de woning van verdachte zijn aangetroffen. Deze fietsen zijn onderzocht en de framenummers zijn nagetrokken. Bij acht fietsen is een aangifte gevonden waaruit blijkt dat deze fietsen zijn gestolen. De rechtbank stelt vast dat deze acht fietsen, met framenummers [framenummer 1] , [framenummer 7] , [framenummer 12] , [framenummer 19] , [framenummer 25] , [framenummer 21] , [framenummer 15] en [framenummer 16] , aantoonbaar afkomstig zijn van diefstal.
Ten aanzien van de overige 17 fietsen en de in en bij de woning aangetroffen fietscomputers, -accu’s en -accessoires stelt de rechtbank op basis van de volgende feiten en omstandigheden vast dat er een vermoeden is dat deze van misdrijf afkomstig zijn. Uit de bewijsmiddelen leidt de rechtbank af dat bij deze 17 fietsen sprake was van één of meer manipulaties. Uit het onderzoek van verbalisant [verbalisant 2] is gebleken dat door deze manipulaties iedere mogelijkheid om de juiste identiteit van een fiets uit deze partij te achterhalen onmogelijk is gemaakt en/of een dwaalspoor is gecreëerd. Ook het feit dat een groot aantal elektrische fietsen in de tuin werd aangetroffen, in combinatie met een groot aantal accessoires, draagt voor de rechtbank bij aan het vermoeden dat deze voorwerpen uit misdrijf afkomstig zijn. Het is immers niet gebruikelijk om deze voorwerpen in deze grote aantallen in de tuin en de keuken voorhanden te hebben.
Nu de rechtbank heeft vastgesteld dat er sprake is van een vermoeden van witwassen, mag van verdachte worden verlangd dat hij hier een verklaring voor geeft die concreet, min of meer verifieerbaar en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijk is. De rechtbank constateert dat verdachte geen enkele redengevende of verifieerbare verklaring afgelegd, anders dan dat hij de fietsen via Marktplaats en Facebook heeft gekocht.
Gelet op het voorgaande komt de rechtbank tot de conclusie dat het niet anders kan zijn dan dat ook de overige 17 fietsen en de in en bij de woning aangetroffen fietscomputers, -accu’s en -accessoires uit enig misdrijf afkomstig zijn.
De rechtbank is van oordeel dat verdachte wist dat de fietsen en fietsonderdelen van misdrijf afkomstig waren. Verbalisant [verbalisant 2] heeft geconstateerd dat een aantal van de manipulaties herkend had kunnen worden door iemand zonder ervaring met fietsen of door iemand die een klein beetje op de hoogte is van framenummers bij fietsen. De verbalisant heeft daarnaast geconstateerd dat alle andere manipulaties te herkennen zijn door een ieder die met enige regelmaat fietsen aan- of verkoopt. Verdachte heeft verklaard dat hij fietsen koopt en verkoopt en dat hij in het verleden bij [bedrijf 1] en [bedrijf 2] heeft gewerkt. Bij [bedrijf 2] heeft verdachte nota bene fietsendiefstal opgespoord. Verdachte is dus ervaren met fietsen en is aan te merken als een persoon die de manipulaties moet herkennen. De rechtbank wijst er daarnaast op dat verdachte ook antecenten heeft op het punt van fietsendiefstal. Op grond van het voorgaande kan de rechtbank niet anders dan concluderen dat verdachte wist dat de fietsen en fietsonderdelen van misdrijf afkomstig waren.
De rechtbank komt gelet op het voorgaande tot de conclusie dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan witwassen. De rechtbank is van oordeel dat er, gelet op het grote aantal fietsen en fietsaccessoires die verdachte voorhanden heeft gehad, sprake is van gewoontewitwassen.
De rechtbank zal verdachte vrijspreken van medeplegen, nu niet is bewezen dat verdachte het gewoontewitwassen samen met iemand heeft gepleegd.
3 De bewezenverklaring
Naar het oordeel van de rechtbank is wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het primair tenlastegelegde heeft begaan, te weten dat:
hij in of omstreeks de periode van 24 april 2023 tot en met 25 april 2023, te [plaats] , gemeente Bronckhorst tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen meermalen, althans eenmaal (van) een of meerdere (elektrische) fietsen, te weten:
- Cube Kathmandu Hybrid, framenummer: [framenummer 1]
- Pegasus e-bike, framenummer: [framenummer 2]
- Gazelle Vento C7 E-bike, framenummer: [framenummer 3]
- Gazelle Grenoble C8, framenummer: [framenummer 4]
- KTM Macina Sport, framenummer: [framenummer 5]
- Dutch ID e-Bike, framenummer: [framenummer 6]
- Stella Morena e-Bike, framenummer: [framenummer 7]
- Gazelle Orange C7 e-Bike, framenummer: [framenummer 8]
- Gazelle Grenoble C7 e-bike, framenummer: [framenummer 9]
- Victoria e Tourin 7.4, framenummer: [framenummer 10]
- Gazelle Orange c8 e-Bike, framenummer: [framenummer 11]
- Gazelle Grenoble C380 HMB, framenummer: [framenummer 12]
- Gazelle Cityzen Speed e-Bike, framenummer: [framenummer 13]
- Gazelle Grenoble C8 HMB e-bike,framenr: sticker niet aanwezig
- Gazelle Ultimate C8 HMB e-Bike, framenummer: [framenummer 14]
- Gazelle Orange Pure Innergy e-Bike, framenummer: [framenummer 15]
- Pelikaan Dutch Classic, framenummer: [framenummer 16]
- Gazelle Orange Plus, framenummer: [framenummer 17]
- Gazelle Cadiz, framenummer: [framenummer 18]
- Gazelle Orange C7+, framenummer: [framenummer 19] --
- Sparta c-Grid Energy M7tTb, framenummer: [framenummer 20]
- Gazelle Paris Plus, framenummer: [framenummer 21]
- Gazelle Orange CX, framenummer: [framenummer 22]
- Carqon e-bike Bakfiets, framenummer: [framenummer 23] en/of
- Carqon e-bike Bakfiets, framenummer: [framenummer 24] ,
en/of (van) een of meerdere fietscomputers, fietsaccu's en/of fietsonderdelen, althans (van) een of meer voorwerpen heeft verworven, voorhanden heeft gehad, heeft overgedragen, heeft omgezet en/of gebruik heeft gemaakt terwijl hij, verdachte, en/of zijn mededader(s) wist(en) dat dat/die voorwerp(en) - onmiddellijk of middellijk - afkomstig was/waren uit enig misdrijf en hij, verdachte, van het plegen van witwassen een gewoonte heeft gemaakt.
Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet in de verdediging geschaad.
Wat meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor bewezen is verklaard, is niet bewezen.
Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.