Uitspraken

[eiser] baseert zijn vorderingen op de artikelen 2:14 en 2:15 BW. Die artikelen gelden alleen voor ‘besluiten van een orgaan van een rechtspersoon’. Partijen zijn het erover eens dat het besluit van het bestuur van de vereniging van 1 augustus 2023 als een besluit van een orgaan van een rechtspersoon is aan te merken. Zij zijn het er echter niet over eens of de beslissing van de Commissie van 2 november 2023 ook als zodanig kan worden gekwalificeerd. De rechtbank zal daarom eerst beoordelen wat de status van (de beslissing van) de Commissie is.

De wet geeft geen definitie van het begrip ‘orgaan’ van een rechtspersoon. Uit het stelsel van de wet volgt echter dat onder het begrip ‘orgaan’ kan worden verstaan een uit één of meerdere persoon bestaande functionele eenheid die door de wet of de statuten met beslissingsbevoegdheid in aangelegenheden van de betreffende rechtspersoon is bekleed. Op grond van artikel 15 van de statuten van de vereniging (zie hiervoor onder 2.2) heeft de Commissie een duidelijke welomschreven bevoegdheid om binnen de vereniging een functie te vervullen en een beslissing te nemen. Omdat de Commissie een statutaire basis heeft en een beslissing van de Commissie, zoals de vereniging onweersproken heeft gesteld, bovendien bindend is voor de betrokken partijen, waaronder ook de vereniging, is de rechtbank van oordeel dat de beslissing van de Commissie van 1 november 2023 als een besluit van een orgaan van een rechtspersoon is aan te merken. Dit betekent dat de rechtbank zowel de beslissing van de Commissie van 1 november 2023 als het besluit van het bestuur van de vereniging van 1 augustus 2023 aan de artikelen 2:14 en 2:15 BW kan toetsen.

Volgens [eiser] is/zijn het besluit van het bestuur van de vereniging en/of het besluit van de Commissie van 1 november 2023 primair nietig op grond van artikel 2:14 BW. Hij heeft bij dagvaarding echter niet duidelijk gemaakt waarom het besluit van de vereniging en/of het besluit van de Commissie nietig zou(den) zijn. Ook tijdens de mondelinge behandeling heeft [eiser] , ondanks vragen van de rechtbank daartoe, niet toegelicht waarom die besluiten nietig zouden zijn. Mr. Van Snippenburg heeft ter zitting gezegd dat die toelichting ook niet nodig zou zijn, omdat hij ‘het toespitst op de vernietigbaarheid’. De primaire vordering van [eiser] zal gelet op het voorgaande als onvoldoende onderbouwd worden afgewezen.

Subsidiair stelt [eiser] zich op het standpunt dat het besluit van 1 augustus 2023 van de vereniging en/of het besluit van 2 november 2023 van de Commissie van Beroep van de vereniging vernietigbaar zijn op grond van artikel 2:15 BW. Daartoe voert hij het volgende aan. De feiten waarop het bestuur van de vereniging het besluit tot opzegging heeft gebaseerd zijn niet komen vast te staan, zodat die feiten een opzegging niet rechtvaardigen. Het besluit tot opzegging is bovendien gebaseerd op dezelfde feiten als de feiten die ten grondslag lagen aan de bij vonnis van deze rechtbank van 12 juli 2023 vernietigde besluiten tot schorsing en royement. Volgens [eiser] kan het niet zo zijn dat feiten die onvoldoende zijn gebleken voor instandhouding van de besluiten tot schorsing en royement thans wel voldoende zijn voor een besluit tot opzegging. Daarnaast heeft geen hoor- en wederhoor plaatsgevonden op het moment dat het besluit tot opzegging door het bestuur van de vereniging werd genomen en heeft het bestuur van de vereniging het besluit gebrekkig gemotiveerd. Het bestuur heeft immers niet (voldoende) gemotiveerd hoe de gedragingen van [eiser] zijn getoetst aan de artikelen 4.3.1 en 6.3 van het huishoudelijk reglement van de vereniging. Gelet op het voorgaande heeft het bestuur van de vereniging niet in redelijkheid tot het besluit van 1 augustus 2023 kunnen komen. Omdat het bestuur van de vereniging niet in redelijkheid tot het besluit van 1 augustus 2023 heeft kunnen komen, heeft de Commissie ook niet in redelijkheid tot het besluit van 2 november 2023 kunnen komen dat de opzegging van het lidmaatschap van [eiser] tegen het einde van het kalenderjaar gehandhaafd moet blijven, aldus [eiser] .

De vereniging betwist dat zij niet in redelijkheid tot het besluit tot opzegging heeft kunnen komen. Zij meent dat niet van haar kan worden gevergd [eiser] nog langer toe te laten als lid van de vereniging. De besluiten van 1 augustus 2023 en 1 november 2023 zijn volgens de vereniging dan ook niet vernietigbaar.

Bij het nemen van een besluit tot opzegging komt de vereniging een vrijheid toe die meebrengt dat een besluit tot opzegging jegens het betrokken lid slechts ontoelaatbaar is indien de vereniging in de gegeven omstandigheden, waaronder de door haar behartigde belangen, jegens het betrokken lid in redelijkheid niet tot een zodanige maatregel had kunnen komen. Nu het bestuur een zekere mate van beleidsvrijheid heeft, dient de rechtbank terughoudendheid te betrachten bij de beoordeling of het bestuur tot opzegging van het lidmaatschap van [eiser] heeft kunnen overgaan. Tegen deze achtergrond overweegt de rechtbank als volgt.

De vereniging heeft aan haar opzeggingsbesluit van 1 augustus 2023 ten grondslag gelegd dat zich gedurende een periode van 12 jaar herhaaldelijk incidenten of conflicten hebben voorgedaan waarbij [eiser] zich niet heeft gedragen zoals van een goed lid van een schietvereniging mag worden verwacht. Zij heeft deze incidenten opgesomd in een door haar als productie 3 overgelegde tijdlijn voorzien van onderliggende stukken, waaronder verklaringen van (bestuurs-)leden van de vereniging. [eiser] heeft een andere visie op deze incidenten en heeft die visie uitvoerig onderbouwd.

Anders dan [eiser] stelt, is voor de beoordeling of de vereniging in redelijkheid tot het opzeggingsbesluit heeft kunnen komen niet noodzakelijk om per incident vast te stellen wat er feitelijk is gebeurd, wie ‘gelijk’ had en wie in de ontstane situatie (de meeste) blaam treft. De vereniging heeft tijdens de mondelinge behandeling verklaard dat het haar in de kern gaat om herhaaldelijk ongepast gedrag van [eiser] en dat dit gedrag tot onrust leidt binnen de vereniging. Voor de vereniging was in 2020, na de door [eiser] geplaatste berichten op de Facebookpagina, de maat vol.

Op grond van de door partijen overgelegde stukken en hetgeen partijen ter zitting naar voren hebben gebracht stelt de rechtbank vast dat [eiser] zich in de richting (van het bestuur) van de vereniging en haar leden bij herhaling heeft uitgelaten op een negatieve, niet respectvolle en escalerende manier en dat zich gedurende een lange periode meerdere incidenten hebben voorgedaan waarin [eiser] een rol van betekenis heeft gespeeld. De rechtbank wijst in dit kader bijvoorbeeld op de berichten die [eiser] op de openbare Facebookpagina heeft geplaatst, waarvan de rechtbank in het vonnis van 12 juli 2023 al heeft overwogen dat die berichten ongepast waren en dat [eiser] door het plaatsen van de berichten de fatsoensnormen tegenover het bestuur van de vereniging heeft overschreden. Ook wijst de rechtbank op het bord met daarop de tekst “welkom [naam 1] ”, dat [eiser] op zijn terrein heeft geplaatst. Zelfs als dat bord daadwerkelijk was bedoeld om een terugkerende medewerker van [bedrijf ] welkom te heten, zoals [eiser] stelt, is het plaatsen van dat bord gelet op de samenloop met de terugkeer van [naam 1] bij de vereniging en de destijds al aanwezige spanningen tussen [eiser] en de vereniging niet tactvol te noemen en voorstelbaar is ook dat de vereniging het bord als provocerend heeft ervaren.

Ook als wordt aangenomen dat [eiser] in deze situaties inhoudelijk gezien (deels) gelijk had, hoefde (het bestuur van) de vereniging dergelijk herhaald gedrag niet te accepteren, zeker nu dergelijk gedrag voor een vereniging die volledig draait op vrijwilligers als onevenredig belastend is aan te merken. Daarnaast heeft [eiser] zich zeer kritisch opgesteld jegens meerdere besturen van de vereniging. Hoewel een lid zich kritisch mag opstellen jegens het bestuur is de rechtbank van oordeel dat dit wel dient te gebeuren binnen de bandbreedte van de gedragsregels van artikel 2:8 BW. Naar het oordeel van de rechtbank heeft [eiser] met zijn uitingen meerdere keren de bandbreedte overschreden en daarmee onder meer bijgedragen aan tegenstellingen binnen de vereniging. Het bestuur van de vereniging heeft nog geprobeerd om de hierdoor ontstane spanningen weg te nemen door zowel in 2019 als in 2022 met [eiser] in gesprek te gaan op neutraal terrein, maar partijen zijn hierin niet geslaagd. Gelet op de verstoorde verhoudingen en de (negatieve) reputatie die [eiser] door zijn eigengereid handelen inmiddels binnen de vereniging heeft opgebouwd, komt de rechtbank tot het oordeel dat van het bestuur van de vereniging niet kon worden gevergd het lidmaatschap van [eiser] te laten voortduren. Dit betekent dat het bestuur in redelijkheid tot het besluit tot opzegging van het lidmaatschap van [eiser] heeft kunnen komen en dat ook de Commissie in redelijkheid tot het besluit heeft kunnen komen om de opzegging van het lidmaatschap van [eiser] door het bestuur te handhaven. Dat het besluit tot opzegging op dezelfde feiten is gebaseerd als de feiten die het bestuur van de vereniging ten grondslag heeft gelegd aan de besluiten tot schorsing en royement, doet aan het voorgaande niet af. Voor beëindiging van een lidmaatschap door opzegging geldt immers een andere maatstaf dan voor beëindiging van een lidmaatschap door royement (vergelijk artikel 2:35 lid 2 en lid 3 BW). Het kan dus zo zijn dat een bepaald feitencomplex niet voldoende is voor royement, terwijl dat wel voldoende is voor opzegging. Ook heeft het bestuur van de vereniging het besluit tot opzegging voldoende gemotiveerd. Op grond van artikel 5 lid 2 van de statuten van de vereniging kan het bestuur van de vereniging het lidmaatschap (onder andere) opzeggen wanneer redelijkerwijs van de vereniging niet gevergd kan worden het lidmaatschap te laten voortduren (zie hiervoor onder 2.2). Anders dan [eiser] stelt, hoeft het bestuur van de vereniging bij opzegging van het lidmaatschap dus niet te motiveren hoe de gedragingen van [eiser] zijn getoetst aan de artikelen 4.3.1 en 6.3 van het huishoudelijk reglement. De door het bestuur van de vereniging voor de opzegging van het lidmaatschap van [eiser] aangedragen reden dat er tal van incidenten met [eiser] de revue hebben gepasseerd, dat die incidenten reeds meer dan 12 jaar onrust en frustratie binnen de vereniging en haar bestuur veroorzaken en dat om die reden niet van haar kan worden gevergd het lidmaatschap van [eiser] niet langer te laten voortduren is niet volstrekt nietszeggend of onbegrijpelijk. Aan de stelling van [eiser] dat geen hoor- en wederhoor heeft plaatsgevonden toen het besluit tot opzegging door het bestuur van de vereniging werd genomen, gaat de rechtbank voorbij. [eiser] heeft niet duidelijk gemaakt op grond waarvan het bestuur van de vereniging hem voorafgaand aan het nemen van het besluit dan had moeten horen en waarom dat gelet op het bepaalde in artikel 2:14 BW tot vernietigbaarheid van het besluit zou moeten leiden.

De conclusie is dan dat het besluit van het bestuur van de vereniging van 1 augustus 2023 en het besluit van de Commissie van 1 november 2023 niet vernietigbaar zijn, zodat ook de subsidiaire vordering van [eiser] zal worden afgewezen.

[eiser] is in het ongelijk gesteld en moet daarom de proceskosten (inclusief nakosten) betalen. De proceskosten van de vereniging worden begroot op: