Uitspraken

Ten aanzien van de vordering om CZ te veroordelen tot het contracteren met de Dienstapotheek tegen het tarief van € 39,71 per receptregel voor het jaar 2014 heeft de Dienstapotheek ter zitting aangegeven dat zij, gelet op het moment dat uitspraak zal worden gedaan, geen spoedeisend belang (meer) heeft bij de vordering. Alleen al hierom dient de vordering tot veroordeling van CZ om een definitief tarief met de Dienstapotheek te contracteren per receptregel van € 39,71 voor het jaar 2014 te worden afgewezen. Daarnaast is de voorzieningenrechter van oordeel dat de Dienstapotheek bij dit onderdeel van de vordering in wezen vraagt om een declaratoir vonnis ter zake het voor 2014 geldende tarief op grond waarvan op basis van nacalculatie zal worden afgerekend tussen partijen, hetgeen in kort geding in beginsel niet mogelijk is. Ook om die reden dient de vordering, gezien haar aard, te worden afgewezen. Gelet hierop ligt nog ter beoordeling voor de vordering om CZ te bevelen te goeder trouw, transparant en niet discriminatoir met de Dienstapotheek te onderhandelen over het tarief voor het jaar 2015.

De spoedeisendheid vloeit voor het overige voort uit de aard van de zaak.

De voorzieningenrechter stelt voorop dat de zorgverzekeraars op grond van de brief van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 5 december 2013 inzake de financiering van farmaceutische spoedzorg niet verplicht zijn om farmaceutische spoedzorg bij elke apotheek te contracteren.

De Dienstapotheek erkent dat omtrent ANZ 2015 partijen nog niet in onderhandeling zijn getreden, maar zij stelt dat zij recht en belang heeft dat CZ zo spoedig mogelijk daartoe overgaat. CZ schiet, zo stelt de Dienstapotheek, toerekenbaar tekort, dan wel handelt onrechtmatig jegens haar, omdat CZ de gebruikelijke beginselen van het aanbestedingsrecht niet in acht neemt, hetgeen CZ behoort te doen, omdat zij is aan te merken als aanbestedende dienst.

Bij gebreke van een dienaangaande tussen partijen bestaande overeenkomst bestaat naar het oordeel van de voorzieningenrechter voor CZ geen contractuele verplichting om met de Dienstapotheek in onderhandeling te treden voor het jaar 2015, laat staan een onderhandelingsverplichting op basis van het tarief van € 39,71. Gesteld noch gebleken is dat partijen (reeds) afspraken hebben gemaakt over 2015 en CZ/VGZ of CZ jegens de Dienstapotheek de intentie heeft uitgesproken ook voor 2015 met de Dienstapotheek te willen contracteren. De enkele bereidheid van CZ om over een nieuwe overeenkomst voor 2015 te praten, constitueert nog geen verplichting ook daadwerkelijk in onderhandeling te treden. Gelet hierop is geen sprake van een toerekenbare tekortkoming en komt deze grondslag aan (dit onderdeel van) de vordering te ontvallen.

De Dienstapotheek stelt ter onderbouwing van haar stelling dat CZ transparant en niet discriminatoir met haar dient te onderhandelen over het tarief voor het jaar 2015, dat CZ kwalificeert als aanbestedende dienst en mitsdien genoemde (gebruikelijke) beginselen dient te eerbiedigen. In dit verband verwijst CZ enkel naar het vonnis van de voorzieningenrechter van de rechtbank Zeeland-West-Brabant van 19 juni 2014 (ECLI:NLK:RBZWB:2014:
4205). Bij gebreke van een nadere toelichting op dit standpunt – gesteld noch gebleken is dat CZ een rechtsplicht heeft om te onderhandelen en, zo ja, welke rechtsplicht – gaat de voorzieningenrechter hieraan voorbij, nog daargelaten dat door CZ tegen dat vonnis hoger beroep is ingesteld, het vonnis in de literatuur kritisch is ontvangen (met name waar het gaat om de vraag of de zorgverzekeraars als aanbestedende diensten kunnen worden aangemerkt) en het vonnis in de rechtspraak niet zonder meer is gevolgd (vgl. vonnis van de voorzieningenrechter van de rechtbank Den Haag, 16 september 2014, ECLI:NL:RBDHA: 2014:12542 inzake Achmea).

Maar ook voor zover CZ (überhaupt) gehouden zou zijn om genoemde (gebruikelijke) beginselen van transparantie en niet-discriminatie te eerbiedigen, is naar het oordeel van de voorzieningenrechter onvoldoende gebleken dat CZ uit dien hoofde onrechtmatig handelt jegens de Dienstapotheek door niet in onderhandeling te treden over het tarief voor het jaar 2015 per receptregel op basis van het tarief van € 39,71. De vergoeding wordt, zoals gezegd, uiteindelijk bepaald aan de hand van een door de Dienstapotheek aan te reiken modelbegroting, zonder dat het inkoopbeleid dan wel een gezamenlijk inkoopbeleid van de zorgverzekeraars daaraan ten grondslag ligt. Uitgangspunt hierbij is, zo is onbetwist gesteld, de voor CZ/VGZ aanvaardbare kosten en het verwachte aantal receptregels per jaar. In het verlengde hiervan heeft CZ gesteld dat, uitgaande van het door de Dienstapotheek gewenste tarief, de kosten per inwoner in de regio Roermond € 6,42 per receptregel zouden zijn, zijnde 166% respectievelijk 137% van de vergoedingen die zijn overeengekomen met de dienstapotheken Weert en Venlo. De Dienstapotheek heeft hiertegen aangevoerd dat zij bij CZ kenbaar heeft gemaakt dat de demografische cijfers van de betreffende regio’s onjuist zouden zijn. Nu eveneens onbetwist is dat die cijfers van de Dienstapotheek zelf afkomstig zijn, struikelt dit argument. In het licht hiervan kon en kan CZ met recht stellen dat voor dergelijke verschillen geen rechtvaardiging bestaat. Dat CZ zelf geen tarief noemt dat volgens haar wel aanvaardbaar is, maakt dat niet anders. Voor zover de Dienstapotheek aanvoert dat de overeenkomst met Propharma (waarvan CZ stelt dat deze onevenredig drukt op de kosten van de Dienstapotheek) haar niet kan worden tegengeworpen, nu deze loopt tot 1 januari 2016 en al vóór 1 januari 2014 is aangegaan, slaagt dit argument evenmin, omdat dit naar het oordeel van de voorzieningenrechter voor risico van de Dienstapotheek komt. Gelet op dit alles is de voorzieningenrechter van schending van de beginselen van transparantie en niet-discriminatie geenszins gebleken. Bij gebreke van een overeenkomst tussen partijen kan van veronachtzaming van de (aanvullende) eisen van de redelijkheid en billijkheid evenmin sprake zijn. Gelet hierop kan van CZ bij de huidige stand van zaken niet worden verlangd dat zij in onderhandeling treedt met de Dienstapotheek.

Op grond van bovenstaande overwegingen is de voorzieningenrechter van oordeel dat de vordering dient te worden afgewezen.

De Dienstapotheek zal als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de kosten van het geding. Deze worden aan de zijde van CZ begroot op € 1.424,00 (salaris advocaat € 816,00 + griffierecht € 608,00).