Uitspraken

[eiser] , uit [woonplaats] , eiser,

de minister van Justitie en Veiligheid

(gemachtigde: mr. D.E.S. Tomeij).

Inleiding

Beoordeling door de rechtbank

2. De rechtbank beoordeelt de weigering om eiser als vertaler in te schrijven in het Rbtv. Zij doet dat aan de hand van de beroepsgronden van eiser.

3. De rechtbank is van oordeel dat het beroep ongegrond is. Hierna legt de rechtbank uit hoe zij tot dit oordeel komt en welke gevolgen dit oordeel heeft.

6. Eiser is op 10 december 1986 beëdigd als vertaler en stond in het Rbtv ingeschreven als vertaler Nederlanders-Duits, Duits-Nederlands. Deze inschrijving is tussentijds verlengd en vervolgens van rechtswege verlopen op 1 februari 2021. Eiser heeft namelijk niet tijdig voor die datum een verlengingsverzoek gedaan. Op 21 april 2021 heeft eiser een verzoek gedaan tot (her)inschrijving. Op 1 maart 2022 heeft de minister dit verzoek afgewezen, omdat eiser niet aan de voorwaarden voor herinschrijving voldeed. In bezwaar heeft de minister deze afwijzing gehandhaafd, met dien verstande dat het verzoek is aangemerkt als een verzoek tot inschrijving en niet tot herinschrijving, overeenkomstig de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State (hierna: de Afdeling) van
13 juli 2022, waarin de Afdeling heeft geoordeeld dat de regelgeving die zag op herinschrijving1 onverbindend is.2

7. Eiser stelt dat artikel 4 van het Besluit verlenging inschrijving Rbtv onverbindend verklaard dient te worden. Eiser stelt verder dat meermalig het verkeerde adres is gebruikt om hem op de aanvraag betrekking hebbende stukken te sturen. De minister is bevoegd om in de Basisregistratie Personen te kijken en had gelet daarop het juiste adres van eiser kunnen vinden en de juiste adressering kunnen hanteren. Eiser beroept zich in dat verband op de uitspraak van de Afdeling van 26 juli 2006 onder nummer 20060734/1 en vraagt aandacht voor de annotatie zoals deze gepubliceerd is in AB 2006, 416. Verder is een voor de datum van het bestreden besluit aangekomen pakket met stukken van eiser ten onrechte niet meegenomen in de besluitvorming. De standpunten die eiser in bezwaar ingenomen heeft ten aanzien van artikel 93 en 94 van de Grondwet en artikel 27 van het VN verdrag inzake personen met handicap (hierna: het VN verdrag) zijn voorts niet terug te vinden in het verslag van de hoorzitting bij de bezwaarcommissie en niet meegenomen in het bestreden besluit. Er wordt ook geen rekening gehouden met zijn persoonlijke omstandigheden. Het bestreden besluit is daarmee onzorgvuldig voorbereid en niet deugdelijk gemotiveerd. Ter zitting heeft eiser hieraan toegevoegd dat hij al meer dan 31 jaar werkt als vertaler en dat hij de regelgeving te formeel vindt.

8. De minister bestrijdt niet dat de Afdeling op 13 juli 2022 heeft geoordeeld dat artikel 4 van het Besluit verlenging inschrijving Rbtv onverbindend is.3 Hij heeft de aanvraag van eiser in het bestreden besluit daarom niet langer gekwalificeerd als een verzoek tot herinschrijving, maar als een verzoek tot inschrijving en enkel getoetst aan de daarmee gepaard gaande eisen. Die zijn te vinden in artikel 3 van de Wet beëdigde tolken en vertalers (hierna: de Wbtv) en nader ingevuld in artikel 8 van het Besluit beëdigde tolken en vertalers (hierna: het Bbtv). Omdat eiser niet voldoet aan het vereiste onder a van dat artikel – kort gezegd het hebben van diploma van een opleiding tolk of vertaler – moet worden gekeken of eiser anderszins kan aantonen dat hij voldoet aan de wettelijke competenties. In artikel 5 van het Besluit inschrijving Rbtv is te vinden welke vereisten daarvoor gelden. Eiser voldoet niet aan de vereisten die genoemd worden in artikel 5, tweede lid, onder e en f, van het Besluit inschrijving Rbtv. De minister wijst erop dat deze toets lichter is dan de toets van de herinschrijving, omdat daarvoor aanvullende vereisten golden. Er is verder geen sprake van schending van artikel 27 van het VN verdrag jo. artikel 93 van de Grondwet. Er wordt immers geen onderscheid gemaakt tussen mensen met of zonder een handicap. In beide gevallen moet de vertaalvaardigheid objectief met stukken onderbouwd worden. De Wbtv is erop gericht kwaliteit en integriteit van vertalers te waarborgen die kunnen werken in het justitiedomein. Deze kwaliteitseisen zijn nodig ook om uitvoering te geven aan artikel 6 en 7 van het Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (hierna: het EVRM). Toepassing van die kwaliteitsnormen in het bestreden besluit is dan ook niet onevenredig. Voorts kan eiser geen beroep doen op de Regeling verlenging inschrijving Rbtv. Dat kan alleen als er nog een lopende inschrijvingsperiode is.

9. De relevante regels staan in de bijlage. De bijlage hoort bij deze uitspraak.

10. De rechtbank stelt voorop dat zij in dit beroep de rechtmatigheid van het bestreden besluit van 16 augustus 2022 dient te beoordelen en dat zij dit aan de hand van de beroepsgronden van eiser doet. Het bestreden besluit en de daartegen gerichte beroepsgronden vormen samen de omvang van dit geding. Beroepsgronden van eiser die niet zien op de rechtmatigheid van het bestreden besluit laat de rechtbank onbesproken, omdat zij niet tot de omvang van dit geding behoren. Het gaat dan over de beroepsgrond dat voorafgaand aan het primaire besluit brieven naar verschillende adressen van eiser zijn gestuurd. Deze beroepsgrond heeft immers enkel betrekking op de totstandkoming van het primaire besluit, maar kan aan de rechtmatigheid van het bestreden besluit niets afdoen. In het bestreden besluit is hier namelijk al op ingegaan en het is de rechtbank niet gebleken dat er vanwege de verschillende adressen in bezwaar nog gegevens zijn gemist. Ook geldt het voorgaande voor de beroepsgrondgrond dat artikel 4 van het Besluit verlenging inschrijving Rbtv onverbindend verklaard dient te worden. In het bestreden besluit is immers niet aan dit artikel getoetst en tussen partijen is verder niet in geschil dat dit ook niet had gemoeten.

11. Volgens eiser heeft de minister ten onrechte niet alle stukken bij zijn besluitvorming betrokken. Eiser wijst erop dat de minister op 15 augustus 2022, dus net voordat het bestreden besluit is genomen, post van hem heeft ontvangen. Deze post heeft de minister ten onrechte niet bij het bestreden besluit betrokken en aan eiser geretourneerd. Eiser wijst in dit verband op een uitspraak van de Afdeling waaruit volgens hem kan worden opgemaakt dat een bestuursorgaan in principe bij zijn beslissing op bezwaar ook informatie dient te betrekken die hem na de hoorzitting in bezwaar maar voor het bestreden besluit bekend is geworden.4 Volgens de minister heeft de informatie zich gekruist en nam hij pas kennis van de stukken op 17 augustus 2022, dus één dag nadat het bestreden besluit is genomen. Dit is ook te zien aan de ontvangststempel op de betreffende stukken.

12. De rechtbank overweegt dat uit de artikelen 7:9 en 7:11, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: de Awb) volgt dat het bestuursorgaan rekening dient te houden met feiten en omstandigheden die na de hoorzitting bij haar bekend zijn geworden, respectievelijk dat heroverweging van het primaire besluit in beginsel moet plaatsvinden met inachtneming van alle op dat moment aangedragen feiten en omstandigheden. De rechtbank is van oordeel dat uit de bezorgbevestiging voldoende blijkt dat de minister de stukken op 15 augustus 2022 rond 09:00 heeft ontvangen. Dit was nog voor het bestreden besluit. Het is de rechtbank niet duidelijk hoe het kan dat eerst twee dagen later de stukken van een ontvangststempel zijn voorzien. De rechtbank geeft hier aan eiser het voordeel van de twijfel over wat hier is gebeurd, door te oordelen dat deze stukken inderdaad betrokken hadden moeten worden bij het bestreden besluit. Dat dit niet is gebeurd, althans dat hierover niets is overwogen in het bestreden besluit, levert daarom een zorgvuldigheidsgebrek dan wel een motiveringsgebrek op. De rechtbank is echter van mening dat dit gebrek gepasseerd kan worden met toepassing van artikel 6:22 van de Awb. Daartoe overweegt de rechtbank dat de minister ter zitting heeft aangegeven dat hij in beroep alsnog naar de stukken heeft gekeken en dat deze niet tot een ander standpunt leiden. Ook de rechtbank heeft van deze stukken in beroep kennis kunnen nemen, waardoor het nadeel dat eiser door het gebrek heeft geleden in beroep weer is weggenomen. Desgevraagd heeft eiser ter zitting geen (ander) nadeel gesteld. De rechtbank gaat dan ook over tot een inhoudelijke beoordeling van de zaak, waarbij ook de hiervoor bedoelde stukken worden betrokken en zal de zaak niet vanwege dit gebrek terugverwijzen naar de minister.

13. Artikel 3 van de Wbtv bepaalt aan welke vereisten een vertaler voor de inschrijving in het Rbtv moet voldoen. Artikel 8, eerste lid, van het Bbtv bepaalt dat een vertaler kan worden ingeschreven, indien hij (samengevat):

1. beschikt over een of meer getuigschriften waaruit blijkt dat hij met goed gevolg het examen heeft afgelegd ter afsluiting van een opleiding tot tolk of vertaler als bedoeld in de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek;

2. hij anderszins kan aantonen te voldoen aan de wettelijke competenties, waaronder taalvaardigheid in bron- en doeltaal op niveau C1 van het Europees Referentiekader voor Talen.

14. Niet in geschil is dat eiser niet beschikt over een diploma als bedoeld in artikel 8, eerste lid, onder a, van het Bbtv. Eiser kan dan ook alleen worden ingeschreven op grond van artikel 8, eerste lid, onder b, van het Bbtv door anderszins aan te tonen dat hij voldoet aan de wettelijke competenties. Deze competenties zijn opgenomen in artikel 5 van het Besluit inschrijving Rbtv. Inschrijving op grond van artikel 5, aanhef en eerste lid, van het Besluit inschrijving Rbtv is niet aan de orde, omdat eiser geen getuigschrift heeft overgelegd waaruit blijkt dat hij een vertaaltoets heeft afgelegd. Inschrijving kan wel aan de orde zijn als eiser voldoet aan alle voorwaarden uit artikel 5, aanhef en tweede lid, van het Besluit inschrijving Rbtv.

15. Tussen partijen is verder niet in geschil dat eiser ook niet voldoet aan de voorwaarden uit artikel 5, aanhef en tweede lid, onder e en f, van het Besluit inschrijving Rbtv. Deze vereisten zien op 420 uur scholing in vertaalvaardigheid en vertaalattitude (e) en ervaring als beroepsvertaler in de voorafgaande vijf jaar, waarvan tenminste 1 jaar na voorgenoemde scholing (f). Eiser meent echter dat de minister in het geval van eiser niet aan de formele vereisten mocht vasthouden en vindt de vereisten van de minister te formeel. Eiser wijst er in dat verband op dat hij meer dan 31 jaar beëdigd vertaler is geweest en dat hij door fysieke en psychische problemen niet in staat was aan de vereisten te voldoen. Volgens eiser rust er op grond van het gehandicaptenverdrag een verplichting om gehandicapten tegemoet te komen. De wet en het besluit van de minister is hiermee in strijd.

16. De rechtbank volgt dit betoog van eiser niet en overweegt daartoe als volgt. De minister heeft overwogen dat het doel van de voorwaarden voor inschrijving in het Rbtv is om te verzekeren dat de in het Rbtv betrokken vertalers over voldoende vaardigheden en kwaliteit beschikken. De rechtbank onderschrijft dat doel. De minister heeft zich terecht op het standpunt gesteld dat gelet op dit doel het uitgangspunt is dat de vertaalvaardigheid en attitude voor de vertaler op het gewenste niveau door objectieve stukken moet worden aangetoond. De minister mag hieraan vasthouden, ook al heeft eiser al eerder lange tijd in het register ingeschreven gestaan. Hierbij neemt de rechtbank in aanmerking dat eiser eerder was ingeschreven op basis van de ingetrokken Wet beëdigde tolken en vertalers van 1878 en een inmiddels vervallen overgangsregeling,5 waarvoor eiser destijds niet objectief heeft hoeven aantonen dat hij over de vereiste competenties voor inschrijving beschikt.

17. Dat de vereisten als bedoeld in artikel 5 van het Besluit inschrijving Rbtv in strijd zijn met artikel 27 van het VN verdrag6 jo. artikel 93 en 94 van de Grondwet volgt de rechtbank evenmin. Anders dan eiser stelt, wordt er geen onderscheid gemaakt in de eisen voor inschrijving ten aanzien van personen met en personen zonder een handicap: een ieder moet objectief met stukken aantonen dat hij aan de vereiste voorwaarden voor inschrijving voldoet. Het uitgangspunt van de Wbtv is dat de kwaliteit en integriteit van degene die om inschrijving verzoekt, objectief na toetsing dient komen vast te staan. Voor mensen met een beperking wordt daarbij (uiteraard) geen uitzondering gemaakt. Dat de vertaalvaardigheidstoets voor een persoon met beperkingen moeilijker is af te leggen omdat dit in een andere plaats dan bijvoorbeeld in eisers woonplaats plaatsvindt, is de rechtbank niet gebleken. De minister heeft ter zitting aangegeven dat deze toets ook digitaal kan worden afgenomen. Eisers betoog dat de minister deze beroepsgrond ten onrechte niet al in het bestreden besluit heeft meegenomen, volgt de rechtbank overigens evenmin. De rechtbank heeft niet kunnen vaststellen dat eiser deze grond in bezwaar al had aangevoerd.

18. Eisers stelling dat de minister in zijn persoonlijke omstandigheden, bestaande uit fysieke en psychische problemen, aanleiding had moeten zien om een andere beslissing te nemen, slaagt niet. De (wettelijke) vereisten, nader uitgewerkt in het Bbtv en het Besluit inschrijving Rbtv, zijn noodzakelijk om de kwaliteit en integriteit te borgen. Het bestreden besluit is geschikt om dat doel te bereiken en te beschermen. Gezien de belangen die de Wbtv beoogt te beschermen is het bestreden besluit noodzakelijk en is er geen andere wijze dan het objectief aantonen van alle wettelijke competenties middels objectieve toetsing die dezelfde kwaliteitsborging kan geven. Toepassing van de (wettelijke) vereisten zijn in het geval van eiser niet bijzonder onevenredig. Daarbij overweegt de rechtbank dat het ook mogelijk is om zonder inschrijving in het Rbtv als vertaler werkzaam te zijn (alleen niet voor iedere opdrachtgever) en dat het eiser uiteraard vrij staat om alsnog een vertaalvaardigheidstoets af te leggen als bedoeld in artikel 5, aanhef en eerste lid, van het Besluit inrichting Rbtv.

Conclusie en gevolgen

Informatie over hoger beroep

Bijlage: voor deze uitspraak belangrijke wet- en regelgeving

2 Onze Minister is verwerkingsverantwoordelijk voor het register. Onze Minister kan een verwerker aanwijzen.

[…].

• -

  attitude van een tolk voor de tolk;

• -

  attitude van een vertaler voor de vertaler;

• -

  integriteit;

• -

  taalvaardigheid in de brontaal;

• -

  taalvaardigheid in de doeltaal;

• -

  kennis van de cultuur van het land of gebied van de brontaal;

• -

  kennis van de cultuur van het land of gebied van de doeltaal;

• -

  tolkvaardigheid voor de tolk;

• -

  vertaalvaardigheid voor de vertaler.

1. Een tolk of vertaler wordt in het register ingeschreven, indien hij voldoet aan een of meer van de volgende eisen:

a. hij beschikt over een of meer van de volgende getuigschriften waaruit blijkt dat hij met goed gevolg het examen heeft afgelegd ter afsluiting van een opleiding tot tolk of vertaler als bedoeld in de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek:

b. hij anderszins kan aantonen te voldoen aan de wettelijke competenties, waaronder taalvaardigheid in bron- en doeltaal op niveau C1 van het Europees Referentiekader voor Talen.

1. a. integriteit;

b. een getuigschrift waaruit blijkt dat de vertaler in de betreffende vertaalrichting een vertaalvaardigheidstoets op C1-niveau van het ERK met goed gevolg heeft afgelegd die voldoet aan het Kader voor integrale taalgebonden vertaalvaardigheidstoetsen; of:

2. a. integriteit;

b. taalvaardigheid van de brontaal op ten minste C1-niveau van het ERK;

c. taalvaardigheid van de doeltaal op ten minste C1-niveau van het ERK;

d. kennis van de cultuur van het land of gebied van de bron- en doeltaal;

e. ten minste 420 uur scholing om vertaalvaardigheid en -attitude op ten minste de onderdelen tekst en tekstbegrip, tekst en cultuur, technische aspecten van het vertalen en vertaalhouding te ontwikkelen;

f. ten minste vijf jaar werkervaring als beroepsvertaler in de betreffende vertaalrichting direct voorafgaand aan het verzoek tot inschrijving in het Rbtv, waarvan ten minste één jaar na afronding van de scholing als bedoeld in artikel 5, tweede lid onder e.