Uitspraken

[gedaagde] heeft aan mr. [A] opdracht gegeven tot juridische dienstverlening. Mr. [A] heeft deze opdracht bij brief van 17 december 2015 aan [gedaagde] bevestigd. Met deze brief zijn ook de algemene voorwaarden en de klachtenregeling van [eiseres] aan [gedaagde] gestuurd. In de opdrachtbevestiging is onder meer het volgende vermeld:

“Financiële afspraken

Mijn werkzaamheden worden aan u gedeclareerd tegen het uurtarief ad € 265,- exclusief kantoorkosten (6%) en exclusief BTW en eventuele kosten van derden. (…) Omwille van de transparantie meld ik dat de bestede tijd die ik voor u werk nauwkeurig – in tijdseenheden van 6 minuten – door mij wordt bijgehouden. Op de declaratiespecificatie zal de tijdsbesteding duidelijk te herleiden zijn.

Ons kantoor streeft ernaar maandelijks aan u te factureren, tenzij de intensiteit van de zaakbehandeling vraagt om frequentere facturering.”

In een e-mail van 9 maart 2018 heeft [gedaagde] onder meer het volgende aan mr. [A] bericht:

“Hoge totaalkosten in de zomerperiode van 2017, waar naast één gezamenlijk gesprek feitelijk alleen administratieve werkzaamheden waren t.a.v. het vastleggen van de zittingsdatum. Je hebt hiervoor echter een rekening van € 4927,00 neergelegd.”

Op 12 november 2020 heeft [gedaagde] een klacht ingediend bij de Geschillencommissie Advocatuur (hierna: Geschillencommissie). [gedaagde] heeft haar klacht als volgt omschreven:

“Na twee jaar dwingt Mr. [A] op oneigenlijke en onfatsoenlijke wijze betaling van rekeningen, die begin 2018 ter discussie kwamen. Sinds medio 2018 Mr. [A] geen actie of bericht. Op basis van vermeende gunstige schikking in hoger beroep (andere advocaat), medio 2020 een dagvaarding om alsnog aanspraak te maken op betaling. De zaak was van zijn kant blijkbaar niet afgerond.

Klachten:

Op 19 november 2020 heeft [gedaagde] een vragenformulier bij de Geschillencommissie ingediend. In dit formulier is onder meer het volgende vermeld:

“Wat is uw voorstel om de klacht op te lossen

Zoals in 2018 leek stilzwijgend te zijn overeengekomen: niet de door mij gevraagde restitutie van de factuur € 3670,- (nov.2017), maar ook geen betaling van openstaande rekeningen totaal 3474,45 (feb.2018). Onder zware druk en misbruik van (machts)middelen heb ik dit jaar alsnog de openstaande facturen (totaal 3474,45 feb. 2018) betaald. Voorstel is om geschil op te lossen door dit bedrag (3474,45 in 2020 betaald) gecrediteerd te krijgen en dan neem ik mijn verlies van 3670,- (nov. 2017). (…)

Ik verzoek de Commissie om:

In redelijkheid en billijkheid een vergoeding vast te stellen.”

Op 7 juli 2021 heeft de Geschillencommissie het geschil, met kennisgeving aan partijen buiten diens aanwezigheid, behandeld. De uitspraak is op 2 september 2021 aan mr. [A] gestuurd. In deze uitspraak is onder meer het volgende vermeld:

“(…) mevrouw [gedaagde] (…) hierna te noemen: de cliënte (…)

[eiseres] N.V. (…) hierna te noemen: de advocaat (…)

Standpunt van de advocaat

(…) Ad 3: Onjuist is dat het honorarium niet kloppend zou zijn. Op geen enkele wijze geeft de cliënte een toelichting welke declaratie niet zou kloppen, noch welk onderdeel daarvan niet zou kloppen. Overigens kan zij zich daarover thans niet meer beklagen, omdat integrale betaling heeft plaatsgevonden. Voor zover het betreft de dubbele raming is dit ook onjuist. Kennelijk bedoelt de cliënte dat de kosten een verwachting hebben overschreden. Uiteraard wordt er een inschatting gegeven van de verwachting van de aan de zaak te besteden tijd. Die verwachting is overschreden vanwege de omstandigheid dat ook persoonlijke c.q. bestuurderslijkaansprakelijkheid op verzoek van de cliënte in de dagvaarding is betrokken. (…) Er is geen vaste prijsafspraak gemaakt en door toedoen van de cliënte is de indicatie niet gehaald, maar een indicatie is ook niet bindend (…).

Beoordeling van het geschil

De commissie heeft het volgende overwogen.

Centraal staat de vraag of de advocaat heeft gehandeld zoals van een redelijk bekwaam en redelijk handelend advocaat mag worden verwacht. De commissie is van oordeel dat de advocaat niet aan deze maatstaf heeft voldaan. De commissie overweegt daartoe als volgt. (…)

Ter zake van deze werkzaamheden zijn door de advocaat aan de cliënte 21 declaraties verstuurd met een totaalbedrag van € 32.322,57. (…)

Door de cliënte wordt aangevoerd dat sprake is van het tegen haar wens voeren van lang confraterneel overleg. Hier wordt in de klachtbehandeling door de klachtenfunctionaris van de advocaat en ook in het verweerschrift door de advocaat niet op ingegaan. De commissie is van oordeel dat confraterneel overleg niet (in deze mate) aan de cliënte gedeclareerd dient te worden. Bij een uurtarief zoals door de advocaat gehanteerd, mag een cliënt erop vertrouwen dat de advocaat zelf over de nodige kennis en kunde beschikt. Mocht confraterneel overleg nodig zijn, dan dient dit niet in deze mate voor rekening van de cliënte te komen.

Tevens is de commissie van oordeel dat de overschrijding van door de advocaat gegeven kostenindicatie van € 15.000,-- onzorgvuldig is. Zoals door de advocaat gesteld in zijn verweerschrift, is een indicatie niet bindend. Echter, het mag van een advocaat verwacht worden dat een cliënt erop gewezen wordt als de inschatting die aan een zaak gegevens is qua inspanning en kosten overschreden zal worden. In dit geval is sprake van een overschrijding van meer dan het dubbele van de geraamde kosten. Het is de advocaat aan te rekenen dat de tijdsbesteding niet beter is bewaakt en niet bij de cliënte is aangegeven dat de ingeschatte tijds ruimschoots overschreden zou worden. Naar het oordeel van de commissie had de advocaat duidelijker grenzen moeten stellen aan de hand aan de zaak te bestede tijd ten aanzien van de omvang en uitvoerigheid daarvan.

De commissie is van oordeel dat de omvang van de declaraties niet in verhouding staat tot de noodzakelijke werkzaamheden en de tijd die daar redelijkerwijs mee gemoeid mag gaan. Naar het oordeel van de commissie heeft de advocaat dan ok bovenmatig en buitenproportioneel gedeclareerd. Hierin ziet de commissie aanleiding de declaraties van de advocaat naar redelijkheid en billijkheid te matigen.

De commissie acht een totaalbedrag van € 22.500,-- inclusief BTW passend voor de door de advocaat verrichte werkzaamheden. Bij het vaststellen van dit bedrag heeft de commissie er ook rekening mee gehouden dat de procedure nog moest worden afgemaakt door een andere advocaat, wat eveneens kosten met zich heeft gebracht.

Gelet op het feit dat de cliénte reeds een bedrag van € 32.322,57 heeft betaald, zal de advocaat aan de cliënte een bedrag van € 9.877,57 dienen terug te betalen.

Wat betreft de overige klachten van de cliénte (…) is de commissie niet gebleken, zodat de klacht op die onderdelen ongegrond wordt verklaard. Op grond van het voorgaande is de commissie van oordeel dat de klacht ten aanzien van de in rekening gebrachte kosten gegrond is.

Derhalve wordt als volgt beslist.

Beslissing

De commissie:

a. € 9.822,57, te vermeerderen met de wettelijke rente over dit bedrag gerekend vanaf de dag der voldoening tot aan de dag van de volledige betaling;

b. € 52,50 aan klachtengeld, te vermeerderen met de wettelijke rente over dit bedrag gerekend vanaf de dag der voldoening tot aan de dag van de volledige betaling;

c. de proceskosten.

Mr. [A] legt aan zijn vorderingen ten grondslag dat de uitspraak van de Geschillencommissie niet in stand kan blijven en moet worden vernietigd, omdat zowel de inhoud als de wijze van totstandkoming van de uitspraak voor hem in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is. Hij meent dat het oordeel van de Geschillencommissie om meerdere redenen onjuist is.

Mr. [A] merkt onder meer op dat zowel in de klachtbehandeling door de functionaris als in het verweerschrift niet is gesproken over [gedaagde(-s)] klacht over het voeren van lang confraterneel overleg, omdat dit aspect geen onderdeel uitmaakt van de klacht zoals zij deze bij het formulier van 12 november 2020 heeft ingediend. Volgens de Geschillencommissie had dit confraterneel overleg niet “in deze mate” aan [gedaagde] gedeclareerd mogen worden. Mr. [A] stelt dat de Geschillencommissie deze “mate” niet heeft gekwantificeerd en haar beslissing daarmee onvoldoende heeft gemotiveerd. Bovendien merkt mr. [A] op dat het confraterneel overleg met toestemming van [gedaagde] is gevoerd en extern overleg betrof om eventueel te komen tot een minnelijke regeling.

Mr. [A] stelt verder dat de kostenraming een inschatting betrof, afgesproken is dat op uurbasis wordt gedeclareerd, en hij [gedaagde] , anders dan de Geschillencommissie lijkt te impliceren, wel degelijk op de hoogte heeft gehouden van de overschrijding van de kostenraming door de declaraties periodiek, zoveel mogelijk maandelijks, aan haar te zenden. Hierdoor was zij steeds op de hoogte van de kosten. Zij heeft het leeuwendeel van de declaraties bovendien zonder protest voldaan. Dat de kostenraming is overschreden houdt volgens mr. [A] onder meer verband met de gerezen discussie aangaande de identiteit van de te dagvaarden partij en de verruiming van de opdracht.

Verder is mr. [A] van mening dat strijdig is met de maatstaven van redelijkheid en billijkheid het oordeel van de Geschillencommissie dat hij bovenmatig en buitensporig heeft gedeclareerd. Volgens hem heeft de commissie namelijk niet beschikt over alle declaraties en het onderliggende procesdossier.