Uitspraken

Het verloop van de procedure blijkt uit:

• -

  het verzoekschrift van 15 juni 2021;

• -

  het verweerschrift van 21 september 2021;

• -

  de akte van verzoekers van 1 oktober 2021, houdende overlegging nadere producties 16 tot en met 18;

• -

  de akte van verzoekers van 11 oktober 2021, houdende overlegging nadere producties 19 tot en met 25;

• -

  de mondelinge behandeling van 12 oktober 2021;

• -

  de pleitnota van verzoekers.

Na uitroeping van de zaak zijn verschenen:

• -

  mede namens de Stichting: [Voorzitter] ;

• -

  mede namens de Stichting: [Secretaris] ;

• -

  mr. Van Rijswijk en mr. Jonk voornoemd;

• -

  namens OVZS: [naam] ;

• -

  namens OV1509: [naam] ;

• -

  mr. Bond-Stroek voornoemd;

• -

  namens de Gemeenteraad: [naam] ;

• -

  mr. Van Leeuwen voornoemd.

De Stichting is in 1961 opgericht. Zij houdt zich bezig met het in stand houden van (het culturele erfgoed van) De Zaanse Schans.

In de huidige statuten van de Stichting van 3 april 2012 (hierna: ‘de Statuten’) staat (onder meer):

1. Bestuursleden worden benoemd door het bestuur.

2. De stichting wordt bestuurd door een bestuur, bestaande uit ten minste vijf en ten hoogste negen leden, en is samengesteld als volgt:

1. een onafhankelijk lid, dat op bindende voordracht van het college van burgemeesters en wethouders van de Gemeente Zaanstad, optreedt als voorzitter;

2. vier leden in hun kwaliteit als voorzitter of directeur van:

twee onafhankelijke leden, voor de eerste maal voorgedragen door het college van burgemeester en wethouders van de Gemeente Zaanstad.

3. Het bestuur voorziet zelf in vacatures die ontstaan door aftreden van de door de gemeente Zaanstad aangewezen onafhankelijke bestuursleden, door benoeming van bestuursleden waarvan verwacht mag worden, dat zij door deskundigheid op de verschillende terreinen, waarop de werkzaamheden van de stichting zich bewegen, aan die werkzaamheden een zinvolle bijdrage kunnen leveren.

4. Indien de competenties die van de twee onafhankelijke leden worden vereist binnen het zittende bestuur in voldoende mate aanwezig zijn, kan het bestuur besluiten de ontstane vacature niet te vervullen. (…)

1. Een besluit tot wijziging van de statuten kan slechts worden genomen in een voltallige bestuursvergadering met een meerderheid van ten minste twee/derde van de uitgebrachte stemmen, zonder dat in het bestuur een vacature bestaat.

Is in een vergadering niet het voltallige bestuur aanwezig, dan wordt uiterlijk vier, doch niet eerder dan twee weken na die vergadering een tweede bestuursvergadering gehouden, waarin over het voorstel tot statutenwijziging een besluit kan worden genomen mits de meerderheid van de in functie zijnde bestuursleden aanwezig is en mits met een meerderheid van ten minste twee/derde van de uitgebrachte stemmen.

2. Bij de oproep tot een vergadering als hiervoor in de eerste alinea van lid 1 bedoeld dient een ontwerp voor de voorgestelde wijziging te worden gevoegd.

3. Een besluit tot statutenwijzing behoeft de goedkeuring van de Raad van de Gemeente Zaanstad, alvorens het kan worden uitgevoerd.

4. Een wijziging van de statuten is eerst van kracht nadat deze is geconstateerd bij notariële akte. Tot het doen passeren van deze akte is ieder bestuurslid bevoegd.

(…)’

Bij brief van 10 maart 2020 hebben OVZS en OV1509 de Gemeenteraad op de hoogte gesteld van het besluit om per direct uit het bestuur van de Stichting te stappen onder meer uit onvrede met (het proces rondom en) het voorgestelde nieuwe bestuursmodel.

Nadien heeft de Stichting OVZS verzocht in overweging te nemen om opnieuw tot het bestuur toe te treden. Bij brief van 15 juni 2020 heeft [naam] dit verzoek namens OVZS afgewezen.

Op 20 april 2021 heeft de Stichting het besluit genomen om de Statuten conform een conceptversie van 12 april 2021 te wijzigen, onder de opschortende voorwaarde van bekrachtiging van dit besluit door de rechtbank, dan wel van het verlenen door de rechtbank van een verklaring voor recht dat dit besluit rechtsgeldig is genomen, alsmede onder de opschortende voorwaarde van goedkeuring door de Gemeenteraad. Vervolgens is in de vergadering besloten onderhavig verzoek in te dienen bij de rechtbank.

Artikel 10.4 en artikel 10.7 van de onder punt. 2.4. genoemde conceptversie zijn op 7 juni 2021 gewijzigd (hierna: ‘de Conceptstatuten’). Van deze Conceptstatuten zijn twee versies opgemaakt (als bijlagen 6 en 7 bij het verzoekschrift gevoegd), die ten aanzien van de inhoud van de artikelen zelf niet van elkaar verschillen.

Verzoekers verzoeken, samengevat, de rechtbank – na aanvulling ter zitting – om bij beschikking, uitvoerbaar bij voorraad:

1. primair, het besluit van 20 april 2021 tot wijziging van de statuten van de Stichting conform de Conceptstatuten (bijlage 6 bij het verzoekschrift) te bekrachtigen c.q. te verklaren voor recht dat dit besluit rechtsgeldig is (genomen);

2. subsidiair, de statuten van de Stichting conform de Conceptstatuten (bijlage 7 bij het verzoekschrift) te wijzigen onder de opschortende voorwaarde van goedkeuring van de Gemeenteraad; en

3. meer subsidiair,

Verzoekers leggen het volgende aan het verzoek ex artikel 2:294 van het Burgerlijk Wetboek (hierna: ‘BW’) ten grondslag. Als gevolg van het besluit van OVZS en OV1509 om uit het bestuur van de Stichting te stappen, bestaat er een vacature met betrekking tot één van de in artikel 5 lid 2 Statuten genoemde bestuursposities. Artikel 15 lid 1 Statuten bepaalt vervolgens dat een statutenwijziging slechts mogelijk is ‘zonder dat in het bestuur een vacature bestaat’. Duidelijk is dat de bestuurspositie niet meer door OVZS en OV1509 zal worden vervuld. Dit betekent dat het voorgenomen besluit tot statutenwijziging geblokkeerd wordt en ook geblokkeerd zal blijven door de openstaande vacature, tenzij de rechtbank deze blokkade opheft.

Overgelegd zijn een uittreksel uit het Handelsregister waarin de Stichting staat ingeschreven, de Statuten, een (onder meer) door de voorzitter en de secretaris ondertekend exemplaar van de notulen van de bestuursvergadering van 20 april 2021, en de Concept-statuten van 12 april 2021, zoals gewijzigd op 7 juni 2021 (bijlagen 6 en 7 bij het verzoekschrift) van de hand van notaris [notaris] te Zaanstad.

Het primaire, subsidiaire en meer subsidiaire verzoek tot opheffing van voornoemde blokkade worden hierna afzonderlijk besproken.