Uitspraken

2.1.

De rechtbank stelt allereerst vast dat verweerder in het verweerschrift een ander standpunt heeft ingenomen dan in het bestreden besluit is opgenomen. Ter zitting is dit besproken en verweerder heeft aangegeven dat hij – desondanks – blijft bij het standpunt zoals dat is opgenomen in het bestreden besluit. Dit standpunt is dus ook wat de rechtbank zal toetsen aan de hand van de door eiser naar voren gebrachte beroepsgronden.

2.2.

De rechtbank stelt voorts vast dat de erfafscheiding is gesitueerd op de bestemming ‘tuin’. Ingevolge artikel 10.2.2, aanhef en onder a en b, van het bestemmingsplan ‘Vogelenzang 2010’ (het bestemmingsplan), voor zover van belang, mag op de bestemming ‘tuin’ de hoogte van terreinafscheidingen niet meer dan 1 meter bedragen en de hoogte van overige bouwwerken, geen gebouwen, niet meer dan 3 meter. Niet in geschil is dat de erfafscheiding – van 1,80 meter hoog – niet toegestaan is binnen de bestemming ‘tuin’.

2.3.

Voorts stelt de rechtbank vast dat de erfafscheiding is gesitueerd in het achtererfgebied zoals dat is gedefinieerd in het Besluit omgevingsrecht (Bor). Artikel 2, aanhef en twaalfde lid, van bijlage II van het Bor bepaalt dat een omgevingsvergunning niet is vereist voor een erf- of perceelafscheiding mits niet hoger dan 2 meter en op een erf of perceel staat waarop al een gebouw staat waarmee de erf- of perceelafscheiding in functionele relatie staat, achter de voorgevelrooilijn en op meer dan 1 meter afstand van het openbaar toegankelijk gebied, tenzij geen redelijke eisen van welstand van toepassing zijn.

3.1

3.2

4.1

Tussen partijen is de vraag gerezen of het Bor in dit geval wel van toepassing is, of dat het bestemmingsplan de bepalingen uit het Bor over vergunningvrij bouwen uitsluit.

4.2

Verweerder stelt zich op het standpunt dat vergunningvrij bouwen niet mogelijk is, omdat de erfafscheiding gesitueerd is op gronden met de bestemming tuin. Verweerder wijst daarbij op de totstandkomingsgeschiedenis van het bestemmingsplan dat, naar aanleiding van een zienswijze van derde-partij, zo is opgesteld dat de bouwmogelijkheden op het perceel van eiser worden beperkt zodat het zicht vanaf de openbare weg op de bloemenwinkel niet wordt wegenomen. Hieraan is uitvoering gegeven door aanpassing van het bouwvlak op het perceel van eiser en door een deel van het perceel de bestemming ‘tuin’ te geven. Volgens verweerder is deugdelijk gemotiveerd met welk doel het bouwvlak en de bestemming is aangepast en prevaleert het belang van vrij zicht vanaf de [straat] .

4.3.

Uit de bepalingen van het Bor volgt dat vergunningvrij bouwen alleen mogelijk is op een erf. Als de gronden niet beschouwd kunnen worden als erf, kunnen er geen bouwwerken vergunningsvrij opgericht worden.

4.4.

Op grond van artikel 1, eerste lid van bijlage II bij het Bor wordt onder erf verstaan: “al dan niet bebouwd perceel, of een gedeelte daarvan, dat direct is gelegen bij een hoofdgebouw en dat in feitelijk opzicht is ingericht ten dienste van het gebruik van dat gebouw, en, voor zover een bestemmingsplan of een beheersverordening van toepassing is, deze die inrichting niet verbieden”. Uit de rechtspraak van de Afdeling blijkt dat in deze definitie besloten ligt dat de reikwijdte van de regeling voor het vergunningsvrij bouwen door het bestemmingsplan kan worden beperkt. Met het oog op locatie-specifieke omstandigheden kan in een bestemmingsplanregeling de inrichting van het erf ten dienste van het gebruik van het hoofdgebouw worden verboden. In dat geval zijn de bepalingen uit het Bor die vergunningsvrij bouwen mogelijk maken niet van toepassing3.

4.5.

Hoewel in het bestemmingsplan rekening gehouden is met locatie-specifieke omstandigheden door aan een gedeelte van het perceel van eiser de bestemming ‘tuin’ te geven om de zichtbaarheid van de winkel te waarborgen, is met de toekenning van de tuinbestemming dat gedeelte van het perceel van eiser niet uitgesloten van het erf. Ter zitting hebben partijen zich ook op het standpunt gesteld dat het gedeelte van het perceel met de bestemming ‘tuin’ bij het erf hoort. De situatie is daarmee anders dan in de uitspraak van de Afdeling van 21 februari 20184. In die zaak was in het bestemmingsplan namelijk expliciet bepaald dat de gronden met de bestemming tuin niet dienden te worden beschouwd als erf in de zin van artikel 1 van bijlage II bijbehorend bij het Besluit omgevingsrecht. Een dergelijke bepaling is niet opgenomen in het bestemmingsplan Vogelenzang 2010.

4.6.

Naar het oordeel van de rechtbank is de genoemde uitspraak van de Afdeling daarom in het onderhavige geval niet van toepassing. Dit heeft als gevolg dat in dit geval de reikwijdte van het Bor niet is beperkt door het bestemmingsplan en dat de regels voor vergunningvrij bouwen op grond van het Bor van toepassing zijn.

4.7.

De erfafscheiding voldoet naar het oordeel van de rechtbank aan het bepaalde in artikel 2, twaalfde lid, van bijlage II van het het Bor en is daarom vergunningsvrij. Om die reden kan daartegen niet handhavend worden opgetreden. De beroepsgrond slaagt. Het bestreden besluit moet worden vernietigd, waardoor het primaire besluit herleeft.

4.8.

Volledigheidshalve overweegt de rechtbank nog dat zij de stelling van de derde-partij, dat de overkapping ook moet worden aangemerkt als erfafscheiding en dat deze hoger is dan 2 meter en dus niet vergunningvrij kon worden opgericht met toepassing van het Bor, niet volgt. Voor de motivering verwijst de rechtbank naar de uitspraak van heden in de zaak van de derde-partij tegen verweerder (HAA 20/59) en dan met name naar rechtsoverweging 6.1 en 6.2.

4.9.

Omdat uit het voorgaande volgt dat het beroep gegrond is behoeft het beroep op het vertrouwensbeginsel geen verdere bespreking meer.

5. Nu uit het voorgaande volgt dat verweerder niet handhavend kon optreden tegen de erfafscheiding heeft verweerder ten onrechte een last onder dwangsom opgelegd aan eiser. Ook dit besluit kan niet in stand blijven en zal worden vernietigd.

6. Het beroep is gegrond. De rechtbank vernietigt het bestreden besluit I voor zover dat ziet op de erfafscheiding en het bestreden besluit II en bepaalt dat deze uitspraak daarvoor in de plaats treedt.

7. De rechtbank bepaalt dat verweerder aan eiser het door hem betaalde griffierecht moet vergoeden.

8. Omdat het beroep gegrond is, krijgt eiser een vergoeding voor de proceskosten die hij heeft gemaakt. Verweerder moet die vergoeding betalen. De vergoeding wordt met toepassing van het Besluit proceskosten bestuursrecht als volgt berekend. De bijstand door een gemachtigde levert 2 punten op (1 punt voor het indienen van het beroepschrift met een waarde per punt van € 748,- en 1 punt voor het verschijnen op de zitting met een waarde per punt van € 748,-), bij een wegingsfactor 1. Toegekend wordt € 1.496,-.

• -

  verklaart het beroep gegrond;

• -

  vernietigt het bestreden besluit I voor zover dat ziet op de erfafscheiding en het bestreden besluit II en bepaalt dat deze uitspraak daarvoor in de plaats treedt;

• -

  draagt verweerder op het betaalde griffierecht van € 178,- aan eiser te vergoeden;

• -

  veroordeelt verweerder in de proceskosten van eiser tot een bedrag van € 1.496,-.

griffier

rechter