Uitspraken

Eiseressen stellen dat er sprake is van (schijn van) vooringenomenheid nu de voorzitter van de adviescommissie het verweerschrift namens verweerder heeft opgesteld. Eiseressen voelen zich hierdoor niet serieus genomen en zijn in hun belangen geschaad.

De rechtbank stelt vast – wat ter zitting ook is bevestigd door verweerder – dat er geen adviescommissie is ingesteld als bedoeld in artikel 7:13 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Er is in dit geval ambtelijk gehoord en dan is het gebruikelijk dat de ambtenaar die het bestreden besluit (en het verweerschrift) opstelt ook de voorzitter is van de adviescommissie. In deze gang van zaken is dus geen vooringenomenheid gelegen. Deze beroepsgrond slaagt dus niet.

Eiseressen stellen dat SAOZ partijdig is. SAOZ is afhankelijk van de inkomsten van de opdrachten van verweerder. Dat SAOZ de belangen van verweerder hoger stelt dan die van eiseres blijkt uit het feit dat SAOZ van de mening van verweerder dat het bestemmingsplan gewijzigd moet worden om de ontsluiting mogelijk te maken is afgeweken ten gunste van verweerder. Dat SAOZ betrokken was bij de totstandkoming van het onderzoek blijkt uit het feit dat de door SAOZ getoonde plankaart zeker niet te raadplegen was op 3 oktober 2021. Het enige belang van SAOZ was om de schade voor de gemeente Alkmaar zo veel mogelijk te beperken. Daarbij is niet op behoorlijke wijze rekening gehouden met de belangen van eiseressen en is niet inzichtelijk gemaakt hoeveel nadeel eiseressen feitelijk hebben ondervonden. De partijdigheid van SAOZ blijkt ook wel uit de conclusie van het rapport. Daarin staat dat de schade van eiseressen niet voor rekening en risico van de gemeente hoeft te komen. Ook uit de omstandigheid dat SAOZ wel bij de gemeente Alkmaar informatie heeft gevraagd over de getroffen maatregelen en niet bij eiseressen, leiden eiseressen af dat SAOZ niet onpartijdig is. Dat geldt ook voor het feit dat SAOZ in de rapporten geen onderscheid maakt tussen eiseressen.

Volgens vaste rechtspraak3 mag een bestuursorgaan, indien in een advies van een door dat bestuursorgaan benoemde deskundige op objectieve en onpartijdige wijze verslag is gedaan van het door de deskundige verrichte onderzoek en daarin op inzichtelijke wijze is aangegeven welke feiten en omstandigheden aan de conclusies ervan ten grondslag zijn gelegd en deze conclusies niet onbegrijpelijk zijn, bij het nemen van een besluit van dat advies uitgaan, tenzij concrete aanknopingspunten voor twijfel aan de juistheid of volledigheid ervan naar voren zijn gebracht. Dit sluit aan bij het bepaalde in artikel 3:9 van de Awb. Op grond van dat artikel dient, indien een besluit berust op een onderzoek naar feiten en gedragingen dat door een adviseur is verricht, het bestuursorgaan zich ervan te vergewissen dat dit onderzoek op zorgvuldige wijze heeft plaatsgevonden.

Naar het oordeel van de rechtbank is SAOZ te beschouwen als een onafhankelijke deskundige op het gebied van planschade. Het betrokken bestuursorgaan mag in beginsel dan ook op een door SAOZ uitgebracht advies afgaan. In hetgeen eiseressen hebben aangevoerd ligt geen grond om daarover in dit geval anders te oordelen en van dit uitgangspunt af te wijken.

Eiseressen stellen – zoals reeds in rechtsoverweging 3.1 is verwoord – dat hun pand blijvend in waarde is gedaald en dat zij hiervoor moeten worden gecompenseerd. De oorzaak van deze waardedaling ligt volgens eiseressen in de omgevingsvergunning van 8 november 2012. Hierbij is toestemming verleend voor het verleggen van de aansluiting Terborchlaan/Oude Hoeverweg. Doordat de Terborchlaan anders is komen te liggen is [bedrijf 2] minder zichtbaar en minder goed bereikbaar en moeten de bezoekers van [bedrijf 2] dichter langs de ammoniakinstallatie van de Meent.

Verweerder stelt zich – middels het advies van SAOZ – op het standpunt dat er geen sprake is van een planologische verslechtering als gevolg van de omgevingsvergunning van 8 november 2012. Op basis van het oude planologische regime, gebaseerd op de ‘gedeeltelijke wijziging Uitbreidingsplan in hoofdzaak’ was de aanleg van de aansluiting van de Terborchlaan met de N512 (de Oude Hoeverweg) al planologisch mogelijk. Daarbij heeft SAOZ gesteld dat er eigenlijk – achteraf bezien – geen omgevingsvergunning nodig was voor de verlegging van de aansluiting Terborchlaan/Oude Hoeverweg.

Eiseressen stellen dat verweerder hun verzoek om planschade ten onrechte heeft afgewezen. Eiseressen stellen dat er wel sprake is van een planologische verslechtering tussen de ‘gedeeltelijke wijziging Uitbreidingsplan in hoofdzaak’ en het planologische regime na de verleende omgevingsvergunning van 8 november 2012. Volgens eiseressen is het advies van SAOZ op dit punt onjuist en niet deugdelijk gemotiveerd. Eiseressen hebben ter onderbouwing van dit standpunt een contra-expertise van Ten Have overgelegd. Hierin staat dat de betrokken gronden in de ‘gedeeltelijke wijziging Uitbreidingsplan in hoofdzaak’ waren aangewezen als recreatiegebied. Dit planologische regime bevat geen weergave en geen nadere voorschriften van de bestemmingen die daarin genoemd worden. Volgens de contra-expertise concludeert SAOZ daarom ten onrechte dat de aanleg van een weg al mogelijk was bij de in 2012geldende regels. Dit blijkt ook wel uit de omgevingsvergunning, waarbij is geconstateerd dat er van het bestemmingsplan wordt afgeweken.

Ingevolge artikel 6.1, eerste lid, van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) kent het bestuursorgaan degene die in de vorm van een inkomensderving of een vermindering van de waarde van een onroerende zaak schade lijdt of zal lijden als gevolg van een in het tweede lid vermelde oorzaak, op aanvraag een tegemoetkoming toe, voor zover de schade redelijkerwijs niet voor rekening van de aanvrager behoort te blijven en de tegemoetkoming niet voldoende anderszins is verzekerd.

Niet in geschil is dat aan de vereisten voor het in behandeling nemen van de aanvraag is voldaan. De schadeoorzaak is de omgevingsvergunning van 8 december 2012 en een dergelijk besluit wordt genoemd in artikel 6.1 van de Wro. De vraag die vervolgens beantwoord moet worden is of eiseressen als gevolg van deze omgevingsvergunning in een planologisch nadeliger positie zijn komen te verkeren dan daarvoor.

Ter zitting is de plankaart bekeken behorend bij de ‘gedeeltelijke wijziging Uitbreidingsplan in hoofdzaak’. Op basis van deze plankaart stelt de rechtbank vast dat de bestemming van de gronden ter plaatse van de kruising Terborchlaan/Oude Hoeverweg onder dit (oude) planologische regime 'recreatie’ was. Deze gronden waren bestemd voor bos, speelweiden, sportterreinen, waterpartijen en dergelijke, met daarbij behorende wegen, wateren, fiets- en voetpaden en de krachtens hun aard bij deze bestemming behorende gebouwen. Op deze bestemming was de oude kruising tussen de Terborchlaan en de Oude Hoeverweg gesitueerd. Daaruit leidt de rechtbank af dat de aansluiting van de Terborchlaan op de Oude Hoeverweg was toegestaan binnen de bestemming recreatie onder het oude regime, omdat het valt onder de omschrijving sportterreinen met de daarbij behorende wegen. Gelet hierop zijn eiseressen niet in een planologisch nadeliger positie geraakt als gevolg van de omgevingsvergunning van 8 november 2012. Immers, de wegaansluiting was zowel onder het oude regime als onder het nieuwe regime toegestaan. Het feit dat er desondanks een omgevingsvergunning is verleend, waarin is opgenomen dat er wel strijd was met het oude regime, maakt het oordeel van de rechtbank niet anders.

Het voorgaande leidt ertoe dat verweerder terecht en op goede gronden heeft gesteld dat er geen aanleiding was voor tegemoetkoming in de planschade. Het beroep is in zoverre ongegrond.

Eiseressen stellen dat verweerder heeft miskend dat zij aanspraak maken op nadeelcompensatie voor de schade als gevolg van uitvoeringswerkzaamheden. Eiseressen stellen schade te hebben geleden als gevolg van de langdurige feitelijke uitvoeringswerkzaamheden.

Naar het oordeel van de rechtbank valt het verzoek om tegemoetkoming in de schade die eiseressen stellen te hebben geleden als gevolg van de feitelijke werkzaamheden niet binnen het bereik van artikel 6.1 van de Wro, omdat deze schade niet kan worden aangemerkt als een rechtstreeks gevolg van de verleende omgevingsvergunning voor het verleggen van de aansluiting van de Terborchlaan op de Oude Hoeverweg. De gestelde schade kan wel worden toegerekend aan uit dit besluit voortvloeiende uitvoeringshandelingen. De rechtbank verwijst in deze naar de uitspraken van de Afdeling van 26 juni 20194 en van 22 augustus 20185.