Uitspraken

In dit proces-verbaal wordt uitgegaan van de rijrichting van de personenauto, rijdende Kloosterdreef, gaande in de richting van de Biezen.

(…)

De Kloosterdreef was voor het openbaar verkeer openstaande weg, ter plaatse gelegen buiten de bebouwde kom van Aarle-Rixtel, binnen de gemeente Laarbeek. Bij het inrijden van de Kloosterdreef stond rechts naast de rijbaan het verkeersbord volgens model C12 (gesloten voor alle motorvoertuigen) van de bijlage 1, van het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens 1990, met een onderbord met de tekst: "uitgezonderd bestemmingsverkeer".

De plaats van het ongeval was gelegen in een gebied dat was aangeduid als 60 kilometer per uur zone gebied, kenbaar gemaakt door middel van het verkeersbord volgens model A0160zb, van de bijlage 1, van het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens 1990.

De Kloosterdreef bestond ter plaatse uit één rijbaan, bestemd voor verkeer in tegengestelde richtingen. De rijbaan had een totale breedte van ongeveer 3.50 meter. De rijbaan werd aan beide zijden begrensd door grasbetonblokken, een zand-/grasberm waarin bomen en stonden, een sloot en akkergrond.

Werkzaamheden / wegdek

Na de (1e) bocht naar rechts was de rijbaan van de Kloosterdreef zeer recent voorzien van een (toplaag) split. De werkzaamheden werden voor de (1e) bocht naar rechts kenbaar gemaakt door middel van de verkeersborden volgens model J20 en model J25, van de bijlage 1, van het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens 1990.

Zicht

In de bochten kan het zicht enigszins belemmerd worden door de coulisse vorming van de bomen.

Weersgesteldheid / Lichtgesteldheid

Ten tijde van het ongeval was het droog. Het ongeval had plaatsgevonden op dinsdag 4 juni 2019, omstreeks 16:56 uur (tijdstip meldkamer politie). Dit tijdstip was gelegen tussen zonsopkomst en zonsondergang. Ten tijde van het ongeval was het licht bewolkt.

In de (2e) bocht naar links troffen we in de linker zand-grasberm een recent rol-/ bandenspoor aan. Uit onderzoek bleek dat het aangetroffen rol-/bandenspoor qua hoofd profilering en qua afmetingen overeen kwamen met de banden die op de personenauto lagen. Het begin van het rol-/bandenspoor is met een pion en label 1 aangegeven. Het einde van het rol-/bandenspoor is met een pion en label 2 aangegeven.

In het verlengde van de aangetroffen rol-/ bandenspoor troffen we wringsporen aan, welke liepen vanaf de linker zand-/grasberm, over de rijbaan, door de rechter zand-/grasberm in de richting van de boom, alwaar de personenauto mee in botsing was gekomen.

De personenauto botste met de linkerzijde tegen de boom die in de rechter zand-/grasberm stond.

Door de impact van de botsing met de boom kwam de personenauto tot stilstand in de rechter sloot. In verband met de hulpverlening van de bestuurster van de personenauto, had de brandweer het dak van de personenauto verwijderd. Op de autogordel / gesp bestemd voor de bestuurster van de personenauto troffen we recente schroeiplekken aan. Hieruit kon worden geconcludeerd dat de bestuurster ten tijde van de botsing de autogordel droeg.

(…)

Het doel is het verzamelen van voertuigbijzonderheden met betrekking tot de oorzaak, de toedracht of de gevolgen van het ongeval.

(…)

De personenauto verkeerde rij-technisch in voldoende staat van onderhoud en vertoonde geen gebreken en/of bijzonderheden die eventueel de oorzaak, de toedracht, of van invloed zouden kunnen zijn geweest op het ontstaan dan wel het verloop van het ongeval.

De airbagmodule van de personenauto hebben we uitgebouwd en opgestuurd naar de fabrikant, omdat er mogelijk data was gelogd met betrekking tot de (bots) snelheid. Uit onderzoek door de fabrikant bleek dat er geen data gegevens waren gelogd.

De bestuurster van de personenauto verloor door onbekende oorzaak de controle over haar voertuig.

De personenauto reed over de Kloosterdreef, gaande in de richting van de Biezen. In de flauwe bocht naar links reed de personenauto met de linker wielen door de linker zand-/grasberm. Zeer waarschijnlijk corrigeerde de bestuurster haar voertuig door naar rechts te sturen en raakte in de slip. De personenauto botste met de linkerzijde tegen een boom, die stond in de rechter zand-/grasberm en kwam in de rechter sloot tot stilstand. De bestuurster werd door de brandweer bevrijd uit haar voertuig.

De bestuurster van de personenauto overleed korte tijd, na het ongeval aan haar verwondingen. Met betrekking tot de lijkschouw wordt verwezen naar het proces-verbaal lijkschouw overledene. De personenauto en boom raakten (zwaar) beschadigd.

(…)”

[verzoeker] baseert zijn vorderingen primair op 6:174 BW, daartoe stellend dat de gemeente als wegbeheerder aansprakelijk is als een weg die onder haar beheer valt niet voldoet aan de eisen die men daaraan in de gegeven omstandigheden mag stellen. Volgens [verzoeker] heeft de gemeente een gevaarlijke situatie laten ontstaan op de Kloosterdreef te Aarle-Rixtel doordat zij een laag split heeft laten aanbrengen die op sommige plaatsen nog niet goed was ingereden. De weg voldeed daardoor niet aan de eisen die men daar aan mag stellen. [verzoeker] verwijst in dit verband naar een bericht uit de krant Mooilaarbeek waarin omwonenden bevestigen dat sprake was van een gevaarlijke situatie ter plaatse.

Aan de door de politie uitgevoerde rijproef na het ongeval mag volgens [verzoeker] geen waarde worden gehecht. Deze rijproef is uitgevoerd door een politieagent, waarvan verwacht mag worden dat dit een geoefend bestuurder is. De politieagent wist bovendien dat er split op de weg lag, waardoor daar (onbewust) al rekening mee gehouden kan worden. De rijproef is daarnaast uitgevoerd met een ander voertuig. Uit de rijproef zou gebleken zijn dat de bochten met een snelheid van ongeveer 50 km/h goed te nemen waren. De toegestane snelheid op de Kloosterdreef was echter 60 km/h, zodat niet uit te sluiten is dat mevrouw [A] , rijdend binnen de toegestane snelheid, harder reed dan tijdens de rijproef is gereden.

Dat de oorzaak van het ongeval niet vast is komen te staan, is volgens [verzoeker] niet bepalend voor aansprakelijkheid. Naar de mening van [verzoeker] is het niet noodzakelijk dat de precieze toedracht van het ongeval komt vast te staan. Omdat sprake was van een gevaarlijke situatie en dit gevaar heeft zich verwezenlijkt, is de gemeente op grond van art. 6:174 BW aansprakelijk.

Als het voorgaande niet leidt tot aansprakelijkheid van de gemeente, stelt [verzoeker] zich subsidiair op het standpunt dat de gemeente onvoldoende heeft gewaarschuwd voor het concrete gevaar. In het bestek van de wegwerkzaamheden is bepaald dat de waarschuwingsborden J20, J25 en A1 (30 km/u) geplaatst hadden moeten worden. Tussen partijen staat vast dat wel de waarschuwingsborden J20 en J25 zijn geplaatst, echter dat nagelaten is om ook het bord A1 (30 km/h) te plaatsen. Door dit na te laten heeft de gemeente een norm geschonden, die ertoe strekt een specifiek gevaar ter zake van het ontstaan van schade bij een ander te voorkomen. Dit brengt met zich dat de omkeringsregel dient te worden toegepast. De aansprakelijkheid van de gemeente staat daarmee vast.

De gemeente is volgens [verzoeker] op grond van het bovenstaande ook aansprakelijk op grond van artikel 6:162 BW volgens de maatstaf uit het Ferweradeel-arrest7. Deze maatstaf komt erop neer dat de wegbeheerder ervoor moet zorgen dat de toestand van het wegdek de veiligheid van personen en zaken niet in gevaar brengt, waarbij het te verwachten gedrag van verkeersdeelnemers relevant is voor de invulling van de zorgplicht. De gemeente heeft deze zorgplicht geschonden, aldus [verzoeker]

De gemeente betwist aansprakelijk te zijn. Volgens de gemeente staat vast dat het hier en daar nog op de weg aanwezige split niet heeft geleid tot een gevaarlijke situatie op de Kloosterdreef. Uit de rijproef die de politie kort na het ongeval op dezelfde dag nog heeft uitgevoerd, is gebleken dat de auto voldoende grip had. De bochten in de weg waren met een snelheid van 50 km/u goed te nemen. Ook daarbij had de auto voldoende grip. Daarmee is duidelijk dat de weg ondanks de laag split die een dag ervoor was aangebracht goed berijdbaar was. De politie wist tijdens de rijproef weliswaar dat er split aanwezig was, maar dat wist mevrouw [A] ook omdat zij voor de mogelijkheid van slipgevaar door losliggende steentjes door middel van passende bebording in de berm was gewaarschuwd. De geplaatste verkeersborden waren voldoende geschikt als veiligheidsmaatregel om de weggebruikers tegen het slipgevaar door losliggende steentjes te beschermen. [verzoeker] heeft niet aangetoond dat het hier en daar op de weg aanwezige split tot een gevaarlijke situatie heeft geleid die de oorzaak is geweest van het auto-ongeluk.. De enkele mening van omwonenden in een krantenartikel is daartoe volgens de gemeente onvoldoende. In de jurisprudentie wordt het in sterke mate afhankelijk gesteld van de omstandigheden van het

geval welke verkeersborden vereist zijn om de weggebruikers afdoende te waarschuwen voor mogelijk slipgevaar door split op de rijbaan. De omstandigheden van het onderhavige geval waren hier zodanig dat met de verkeersborden 'opspattend grind' en 'slipgevaar' voldoende was gewaarschuwd voor het mogelijke gevaar dat van het hier en daar aanwezige split kon uitgaan. Zoals het Hof 's-Hertogenbosch in een uitspraak van 5 september 20098 heeft overwogen mag van een normaal oplettende en voorzichtige verkeersdeelnemer verwacht worden dat deze bij het bereiken van split op de weg de snelheid aan de omstandigheden aanzienlijk vermindert en deze bij een bocht nog verder terugbrengt omdat algemeen bekend is dat de kans op slippen kleiner is bij een lagere snelheid. Er was hier volgens de gemeente geen grond voor een verhoogde waarschuwingsplicht voor de wegbeheerder en in ieder geval was er geen noodzaak voor een bord waarmee de maximum snelheid werd beperkt tot 30 km/u. Een dergelijke snelheidsbeperking is volgens de CROW-richtlijnen niet verplicht. Volgens de gemeente heeft zij aldus adequate veiligheidsmaatregelen genomen door tijdig vóór het wegdeel waar split lag verkeersborden in de berm te plaatsen met de uitdrukkelijke waarschuwing voor slipgevaar door losliggend grind. Meer dan dit alles kon van haar als wegbeheerder niet worden gevergd. Volgens de gemeente heeft zij voldaan aan haar zorgplicht.