Uitspraken

Ontvankelijkheid

De rechtbank stelt vast dat zowel door het college als door de raad beroep is ingesteld tegen verweerders besluit. Desgevraagd heeft de gemachtigde van beide partijen de rechtbank laten weten dat artikel 160 van de Gemeentewet daaraan niet in de weg staat.

De rechtbank overweegt als volgt.

In artikel 160, eerste lid, aanhef en onder f, van de Gemeentewet is bepaald dat het college bevoegd is te besluiten rechtsgedingen, bezwaarprocedures of administratieve beroepsprocedures namens de gemeente of het gemeentebestuur te voeren, of handelingen ter voorbereiding daarop te verrichten, tenzij de raad, voor zover het de raad aangaat, in voorkomende gevallen anders beslist.

Voorts is in artikel 169, vierde lid, van de Gemeentewet bepaald dat het college de raad vooraf inlichtingen geeft over de uitoefening van de bevoegdheden, bedoeld in artikel 160, eerste lid, onder e, f, g en h, indien de raad daarom verzoekt of indien de uitoefening ingrijpende gevolgen kan hebben voor de gemeente. In het laatste geval neemt het college geen besluit dan nadat de raad in de gelegenheid is gesteld zijn wensen en bedenkingen ter kennis van het college te brengen.

Blijkens de stukken heeft het college de raad op 24 mei 2016 voorgesteld om beroep in te stellen tegen de verleende omgevingsvergunning. Daarmee heeft het college aan voornoemde inlichtingenplicht voldaan. Daaruit kan evenwel niet worden geconcludeerd dat de onderhavige ruimtelijke ordeningskwestie daarmee een tot de bevoegdheid van de raad behorende aangelegenheid is geworden. De raad is weliswaar bevoegd tot het vaststellen van bestemmingsplannen, maar het verlenen van omgevingsvergunningen behoort tot de bevoegdheid van het college en gaat de raad niet aan.

De rechtbank is dan ook van oordeel dat de raad ten onrechte gebruik heeft gemaakt van zijn bevoegdheid zoals bedoeld in artikel 160, eerste lid, aanhef en onder f, van de Gemeentewet, om in voorkomende gevallen anders te beslissen door ook zelfstandig beroep in te stellen.

De rechtbank is dan ook van oordeel dat het beroep van het college ontvankelijk is, maar dat het door de raad ingestelde beroep niet-ontvankelijk dient te worden verklaard.

Crisis- en herstelwet

De aanvraag van Twence Holding BV betreft een omgevingsvergunning voor een installatie voor de verwerking van dierlijke mest. Ingevolge van artikel 1.1, eerste lid, onder a, juncto Bijlage I, categorie 10.1 van de Crisis- en herstelwet (Chw), valt de aanvraag derhalve onder de werking van de Chw, zodat op het bestreden besluit afdeling 2 van hoofdstuk 1 van die wet van toepassing is. Gelet op artikel 1:6a van de Chw mogen daarom alleen de gronden die in het beroepschrift zijn vermeld door de rechtbank worden beoordeeld en is het niet mogelijk om buiten de beroepstermijn nieuwe beroepsgronden in te brengen. De rechtbank gaat dan ook voorbij aan hetgeen door eiser 1 nadien in de brieven van 4 november 2016 en 11 januari 2017 is aangevoerd, voor zover daarbij (al dan niet in reactie op stukken van andere partijen) nadere beroepsgronden zijn genoemd.

2°. het veranderen of veranderen van de werking of

3°. het in werking hebben

van een inrichting of mijnbouwwerk,

Ingevolge het tweede lid van dit artikel kunnen bij algemene maatregel van bestuur nadere regels worden gesteld met betrekking tot hetgeen wordt verstaan onder de in het eerste lid bedoelde activiteiten.

Voorts kan op grond van het derde lid van dit artikel bij algemene maatregel van bestuur worden bepaald dat met betrekking tot daarbij aangewezen activiteiten als bedoeld in het eerste lid in daarbij aangegeven categorieën gevallen, het in dat lid gestelde verbod niet geldt.

Ten onrechte is de aanvraag niet opgevat als een aanvraag voor een omgevingsvergunning voor het afwijken van het bestemmingsplan, in welk geval een verklaring van geen bedenkingen van de gemeenteraad is vereist.

Daarnaast heeft eiser 1onder meer aangevoerd dat:

Doeleinden

De op de plankaart voor “afvalverwerkingsplaats” aangewezen gronden zijn bestemd voor het storten, opslaan, be- en verwerken van afvalstoffen, met dien verstande dat:

a het storten van afvalstoffen uitsluitend is toegestaan op de als zodanig op de plankaart aangeduide stortlocatie, met inachtneming van de daarbij aangegeven maximale hoogte en maximale helling;

b het opslaan, sorteren en be- of verwerken van afvalstoffen, waaronder begrepen het terugwinnen van stoffen en het winnen van stortgas, uitsluitend is toegestaan op de als zodanig op de plankaart aangeduide verwerkingslocatie;

een en ander met bijbehorende bouwwerken en onbebouwde gronden, waaronder maximaal één dienstwoning per bestemmingsvlak.

Wat betreft de stelling van eiser 1 dat op de plankaart een aanduiding van een verwerkingslocatie ontbreekt is de rechtbank van oordeel dat het, gelet op de tekst van artikel 17.1 van de planregels, volstrekt duidelijk is dat wel is beoogd om een aanduiding te plaatsen. Van de zijde van eiser 1 is in het beroepschrift ook erkend dat het de bedoeling van de planwetgever was om zowel het storten als het verwerken op specifiek aangeduide locaties toe te staan. De rechtbank is dan ook van oordeel dat het ontbreken van een aanduiding op de plankaart op een kennelijke misslag berust en dat dit niet aan de vergunningverlening in de weg kan staan.

Bekendmaking ontwerpbesluit.

Namens eiser 1 is gesteld dat sprake is van een gebrekkige kennisgeving en ter inzagelegging van het ontwerpbesluit.

Dienaangaande oordeelt de rechtbank dat met de vermelding in de kennisgeving dat een aanvraag van Twence Holding BV is ontvangen voor de realisatie en exploitatie van een installatie voor de verwerking van mest door scheiding en vergisting en het beperken van de aanvoer van afvalstoffen voor stort en tijdelijke opslag op het adres Almelosestraat 3 te Zenderen conform het bepaalde in artikel 3:12, eerste lid, van de Awb de zakelijke inhoud heeft weergegeven. Voorts is gewezen op het indienen van zienswijzen. Daarmee heeft verweerder naar het oordeel van de rechtbank voldoende informatie verstrekt om te beoordelen of men mogelijk kennis diende te nemen van de stukken teneinde te bezien of en in hoeverre men in zijn belangen kon worden geraakt. Dat daarbij niet direct is aangegeven dat ook de voorschriften van de eerder afgegeven oprichtingsvergunning deels zijn ingetrokken en nieuwe voorschriften zijn toegevoegd, doet daar niets aan af. Conform het bepaalde in artikel 3:11, eerste lid, van de Awb heeft verweerder immers het ontwerp van het te nemen besluit, met de daarop betrekking hebbende stukken die redelijkerwijs nodig zijn voor een beoordeling van het ontwerp, ter inzage gelegd, zodat een ieder kennis kon nemen van die gewijzigde voorwaarden.

Dat, in tegenstelling tot de vermelding in de kennisgeving, niet alle stukken ingezien konden worden op de website van de provincie Overijssel, levert wel een gebrek op omdat artikel 3:11 van de Awb bepaalt dat het bestuursorgaan het ontwerp van het te nemen besluit, met de daarop betrekking hebbende stukken die redelijkerwijs nodig zijn voor een beoordeling van het ontwerp, ter inzage legt. Dat neemt niet weg dat men zich met vragen over ontbrekende informatie tot verweerder had kunnen wenden en de desbetreffende stukken wel op het gemeentehuis van Borne en het provinciehuis te Zwolle kon inzien. De rechtbank is dan ook van oordeel dat eiser 1 niet in zijn belangen is geschaad. Evenmin acht de rechtbank aannemelijk dat derden hierdoor de kans is ontnomen om een zienswijze in te dienen, ook al niet omdat onweersproken is verklaard dat in de lokale pers aandacht is besteed aan de procedure. De rechtbank ziet dan ook aanleiding om dit gebrek met toepassing van artikel 6:22 van de Awb te passeren.

MER-plicht

Eiser 1 heeft in het beroepschrift van 8 juni 2016 gesteld dat sprake is van een inrichting als bedoeld in categorie C.18.4, dan wel een inrichting als bedoeld in categorie D18.1 uit de bijlage van het Besluit Mer, om welke reden een milieueffectrapport zou moeten worden opgesteld. Voor zover eiser 1 deze beroepsgrond nadien heeft gewijzigd, gaat de rechtbank, zoals hiervoor onder 2.2 is aangegeven, gelet op het bepaalde in artikel 1:6a van de Chw, daaraan voorbij.

De rechtbank is van oordeel dat verweerder zich, onder verwijzing naar twee uitspraken van de (voorzieningenrechter van de) Afdeling van 2 september 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2744 en 18 december 2015, ECLI:NL:RVS:2015:4016 op het standpunt kon stellen dat de activiteit mestverwerking niet is vermeld in kolom 1 van de onderdelen C en D van genoemde bijlage en er dus geen m.e.r.-beoordelingsplicht bestaat. In dat verband is tevens terecht opgemerkt dat categorie C18.4 niet van toepassing is omdat de mestbewerking biologisch (vergisting) en fysisch (scheiding) van aard is en er dus niet kan worden gesproken van een installatie voor chemische behandeling van niet-gevaarlijke afvalstoffen. In dat verband wijst de rechtbank op de uitspraak van de Afdeling van 20 april 2015, ECLI:NL:RVS:2005:AT4245, waarin is overwogen dat de inzet van chemische (hulp)stoffen er niet aan afdoet dat het vergistingsproces een biologische behandeling betreft. Ook het gegeven dat de verbranding van biogas slechts een capaciteit van minder dan 5 ton per dag betreft, maakt dat categorie C18.4, gelet op de in kolom 2 genoemde capaciteitsnorm (meer dan 100 ton per dag), niet van toepassing is. In dat verband merkt de rechtbank op dat de gemachtigde van derde-partij er terecht op heeft gewezen dat het hier om de capaciteit per installatie gaat en niet om de capaciteit van de gehele inrichting.

In categorie D18.1 is sprake van een installatie voor de verwijdering van afval. Voor zover van de zijde van verweerder is opgemerkt dat een nuttige toepassing van een (niet-gevaarlijke) afvalstof daar niet onder valt, stelt de rechtbank vast dat, naar ook in het op 13 mei 2015 gepubliceerde Mer-beoordelingsrapport van Royal Haskoning DHV van 29 april 2015 is aangegeven, op grond van Europese jurisprudentie ook de nuttige toepassing van afval onder categorie D.18.1 valt en daarmee een m.e.r. beoordeling nodig is. Gelet op de conclusie in het voornoemde Mer-beoordelingsrapport, te weten dat belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu gezien de aard, omvang en ligging van de aangevraagde installatie kunnen worden uitgesloten en er geen sprake is van negatieve cumulatieve effecten met andere projecten, is de rechtbank van oordeel dat verweerder zich op het standpunt kon stellen dat van een Mer-plicht geen sprake is. Hetgeen van de zijde van eiser 1 is aangevoerd leidt de rechtbank niet tot een ander oordeel.

De rechtbank neemt daarbij in aanmerking dat de inhoud van het op 13 mei 2015 gepubliceerde Mer-beoordelingsbesluit van 29 april 2015 niet door eiser 1 is bestreden.

Gelet op het vorenstaande is van een Mer-plicht geen sprake.

Revisievergunning.

Eiser 1 heeft gesteld dat derde partij een revisievergunning had moeten indienen omdat de aard en omvang van de veranderingen niet gering zijn. Nu artikel 8.4 van deWm per 1 oktober 2010 is vervallen gaat de rechtbank er vanuit dat eiser hier doelt op een veranderingsvergunning als bedoeld in artikel 2.6, eerste lid, van de Wabo.

De revisievergunning op basis van artikel 8.4 van de Wm mocht volgens vaste rechtspraak van de Afdeling alleen worden geëist als er (a) sprake is van een onoverzichtelijke vergunningssituatie (zie onder meer de uitspraak van 18 juli 2007, ECLI:NL:RVS:2007:BA9802), (b) de gevraagde wijziging of uitbreiding zeer ingrijpend is en ook invloed heeft op het bestaande deel van de inrichting (de uitspraak van 24 oktober 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BY1031 of (c) voor een inrichting eerder een vergunning is verleend en de aangevraagde wijzigingen zodanig zijn, dat er sprake is van een nieuwe inrichting, dan wel van een inrichting van een geheel andere aard.

De rechtbank is van oordeel dat deze jurisprudentie onverkort geldt bij de beantwoording van de vraag of toepassing moet worden gegeven aan artikel 2.6, eerste lid, van de Wabo. Weliswaar heeft verweerder hierbij beleidsvrijheid maar de keuze om al dan niet toepassing te geven aan artikel 2.6 van de Wabo moet goed zijn gemotiveerd.

Verweerder heeft er op gewezen dat in 2007 een oprichtingsvergunning is verleend voor de inrichting en dat sindsdien drie kleine wijzigingsvergunningen zijn verleend. Verweerder kon zich dan ook in redelijkheid op het standpunt stellen dat geen sprake is van een onoverzichtelijke situatie en dat ook het tijdsverloop niet noopt tot het aanvragen van een revisievergunning/veranderingsvergunning.

Met betrekking tot de vraag of de gevraagde wijziging van de inrichting zeer ingrijpend is en ook invloed heeft op het bestaande deel van de inrichting heeft verweerder zich ten onrechte op het standpunt gesteld dat de aard en omvang van de verandering niet van doorslaggevende betekenis zijn bij de vraag of een veranderingsvergunning is vereist.

Nu de inrichting wordt veranderd door de omvang van de eerder vergunde afvalverwerking van gestort afval drastisch te beperken en thans de nadruk te leggen op mestverwerking waarvoor een mestverwerkingsinstallatie dient te worden gerealiseerd, krijgt de inrichting gelet op de geurbelasting een wezenlijk andere uitstraling op en naar de omgeving. De rechtbank stelt evenwel vast dat verweerder wel de voorschriften met betrekking tot geur heeft aangepast. De rechtbank is van oordeel dat die gewijzigde voorschriften niet minder bescherming bieden tegen de nadelige gevolgen voor het milieu dan wat voorheen gold

Afspraken sluiting inrichting na 25 jaar.

Voor zover eiser 1 stelt dat bij de oprichting van de afvalverwerkingsplaats afspraken zouden zijn gemaakt om deze na 25 jaar te sluiten, is de rechtbank met verweerder van oordeel dat, nog afgezien van het gegeven dat deze afspraken nergens zijn vastgelegd, verweerder slechts hoeft te bezien of de aangevraagde activiteiten gelet op de geldende regels kunnen worden vergund. Ook deze beroepsgrond kan niet slagen.

Onvolledige aanvraag

Het enkele feit dat per abuis is aangevinkt dat het plan in strijd met het bestemmingsplan is leidt er naar het oordeel van de rechtbank niet toe dat gesteld kan worden dat sprake is van een onvolledige aanvraag. Ook deze grond kan niet slagen.

Alternatieve locaties

Voor zover eiser 1 stelt dat er onvoldoende onderzoek is gedaan naar mogelijke alternatieve locaties, is de rechtbank van oordeel dat verweerder zich terecht op het standpunt stelt dat het zoeken naar alternatieve locaties geen onderdeel van de besluitvorming betreft. Verweerder dient slechts de ingediende aanvraag op de eigen merites te bezien.

Doelmatigheid van mestverwerking

Voor zover eiser 1 de doelmatigheid van het mestverwerkingsproces betwijfelt is de rechtbank van oordeel dat verweerder terecht heeft gewezen op hetgeen in hoofdstuk 18 en 21 van de considerans van de omgevingsvergunning is omschreven. Daaruit blijkt enerzijds dat de activiteiten in overeenstemming zijn met het geldende afvalbeheersplan en daarmee bijdragen aan een doelmatig beheer van afvalstoffen en anderzijds dat sprake is van efficiënt energieverbruik en energiemaatregelen conform de beste beschikbare technieken. Met het enkel uitspreken van een vermoeden dat wellicht meer energie wordt verbruikt dan wat het oplevert heeft eiser 1 deze stelling onvoldoende onderbouwd.

Risico’s van brand en explosie.

Met betrekking tot de mogelijke risico’s heeft verweerder naar het oordeel van de rechtbank in hoofdstuk 22 van het bestreden besluit gemotiveerd duidelijk gemaakt dat het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi) en het Besluit risico’s zware ongevallen 2015 (Brzo) niet op het onderhavige project van toepassing zijn omdat de mogelijke effecten binnen de inrichting blijven en er middels voorschriften afdoende veiligheidseisen zijn gesteld ten aanzien van de opslag van biogas.

Geur

Voor zover eiser 1 zich afvraagt of de geurvoorschriften afdoende zijn en stelt dat geen worst-case-scenario is bezien, is de rechtbank van oordeel dat bij de aanvraag een rapport geuronderzoek van adviesbureau Odeurnet NL BV uit Amsterdam is gevoegd, waaruit blijkt dat de inrichting conform het Overijssels geurbeleid is in te delen in de categorie “hinderlijk”. Op grond daarvan is een normering vastgesteld. Uit het rapport blijkt dat de geurimmissie in de omgeving past binnen het vastgestelde toetsingskader. De richtwaarden worden niet overschreden en de beste beschikbare technieken worden toegepast. Eiser 1 heeft hier geen andersluidend rapport van een deskundige tegenover gesteld.

Hetgeen namens eiser 1 op dit punt is aangevoerd leidt de rechtbank niet tot een ander oordeel.

Verkeersveiligheid en verkeersoverlast.

Eiser 1 heeft gesteld dat een verkeerskundig onderzoek, waarbij rekening wordt gehouden met fluctuaties in de aanvoer van mest en de mogelijkheid om in afwijking van de afspraken via Zenderen wordt aangevoerd, ontbreekt, waardoor de verkeersveiligheid en verkeersoverlast onvoldoende is onderzocht.

De rechtbank is van oordeel dat de verkeersveiligheid geen rol kan spelen in de onderhavige besluitvorming en dat in het bij de aanvraag ingediende akoestisch rapport van DPA Cauberg-Huygen B.V. en het door Gournet uitgevoerde geur- en luchtkwaliteitsonderzoek afdoende rekening is gehouden met de verwachte vrachtwagenbewegingen voor de afvalstort en voor de aanvoer van mest en afvoer van bij de mestverwerking ontstane producten. Ook op dit punt heeft eiser 1 geen tegenadvies ingebracht.

Geluid

Ten aanzien van het aspect geluid is de rechtbank van oordeel dat uit het bij de aanvraag gevoegde akoestisch onderzoek blijkt dat de geluidsbelasting van de aangevraagde activiteiten binnen de gestelde normen blijft. Eiser 1 heeft niet onderbouwd waarom dit niet zou kloppen.