Uitspraken

Op 16 februari 2018 heeft verdachte aangifte gedaan van diefstal van zijn landbouwhark van het merk Deutz-Fahr in de periode van 9 oktober 2017 tot en met 16 oktober 2017. 2

De neef van verdachte heeft verklaard dat een landbouwhark van het merk Deutz-Fahr voor het laatst in de winter van 2017 tot 2018 bij hem in de loods heeft gestaan en dat verdachte die hark in 2019 heeft ingeruild bij [bedrijf 1] B.V. te [vestigingsplaats 1]. 3

Op 4 mei 2022 heeft [aangever] namens N.V. Univé Schade (hierna: Univé) aangifte gedaan tegen verdachte van verzekeringsfraude c.q. oplichting door een onterechte schadeclaim met betrekking tot onder meer een landbouwhark. Univé heeft een bedrag van € 3.750,00 aan verdachte betaald voor de landbouwhark. 4

Verdachte heeft op de terechtzitting bekend dat hij valse aangifte heeft gedaan van diefstal van de Deutz-Fahr landbouwhark en hier ook onterecht een geldbedrag voor heeft gekregen van Univé.5

Op grond van het voorgaande stelt de rechtbank vast dat verdachte valse aangifte heeft gedaan van een misdrijf, namelijk diefstal van een Deutz-Fahr landbouwhark, en dat verdachte door een samenweefsel van verdichtsels en listige kunstgrepen, waaronder het doen van die valse aangifte, bij Univé een onjuiste voorstelling van zaken in het leven heeft geroepen en deze daardoor heeft bewogen tot de afgifte van geld.

Op 25 juni 2018 heeft verdachte aangifte gedaan van diefstal van zijn tractor van het merk Deutz Agrotron met hierachter zijn BSA mesttank en BSA zodebemester in de periode van 20 juni 2018 tot en met 21 juni 2018. 6 Verdachte heeft later verklaard dat niet de Agrotron tractor maar de Agrofarm 430 tractor was gestolen in 2018.7

Op 1 juli 2020 heeft de politie melding gekregen van [aangever] dat er een gestolen mesttank en een gestolen zodebemester op een erf in [plaats] zouden staan, waarbij het serienummer op de mesttank overeen kwam met het nummer uit de aangifte van verdachte. De politie heeft op het erf gesproken met [naam 1], eigenaar van het erf, die verklaarde dat verdachte de mesttank en zodebemester op 22 juni 2020 bij hem heeft gebracht ter reparatie.8

De politie heeft contact opgenomen met de ex-vrouw van verdachte. Zij heeft de politie geïnformeerd dat haar ex-man eind 2018 een trekker en een voermengwagen heeft ingeruild bij mechanisatiebedrijf [bedrijf 2] in [vestigingsplaats 2]. 9 De politie heeft contact opgenomen met [bedrijf 2] en heeft een factuur overgelegd gekregen van een door verdachte geruilde tractor Agrofarm 430 van het merk Deutz op 9 januari 2019. 10

Op 4 mei 2022 heeft [aangever] namens Univé aangifte gedaan tegen verdachte van verzekeringsfraude c.q. oplichting door een onterechte schadeclaim met betrekking tot onder meer een tractor van het merk Deutz-Fahr, een mesttank en een zodebemester. Univé heeft een bedrag van € 69.500,00 aan verdachte betaald voor de tractor, mesttank en zodebemester.11

Verdachte heeft op de terechtzitting bekend dat hij valse aangifte heeft gedaan van diefstal van de tractor Agrofarm van het merk Deutz, de BSA mesttank en de BSA zodebemester en hier ook onterecht een geldbedrag voor heeft gekregen van Univé.12

Op grond van het voorgaande stelt de rechtbank vast dat verdachte valse aangifte heeft gedaan van een misdrijf, namelijk diefstal van een tractor Agrofarm, een BSA mesttank en een BSA zodebemester, en dat verdachte door een samenweefsel van verdichtsels en listige kunstgrepen, waaronder het doen van die valse aangifte, bij Univé een onjuiste voorstelling van zaken in het leven heeft geroepen en deze daardoor heeft bewogen tot de afgifte van geld.

Op 19 september 2019 heeft verdachte aangifte gedaan van diefstal van zijn zaagselstrooier van het merk RMH V11 in de periode van 18 september 2019 tot en met 19 september 2019.13

De politie heeft vervolgens onderzoek verricht naar de weggenomen zaagselstrooier en heeft contact opgenomen met [naam 2] naar aanleiding van een factuur van een voermengwagen opgemaakt door die [naam 2], welke factuur bij de aangifte van verdachte was gevoegd. [naam 2] heeft de politie geïnformeerd hij inderdaad de factuur van de voermengwagen heeft opgemaakt, maar dat die voermengwagen nooit door hem is geleverd.14

Het betreft een factuur van 17 augustus 2018 van [naam 2] aan [bedrijf 3], het bedrijf van verdachte, met als beschrijving van het product: een RMH voermengwagen ter waarde van € 68.000,00 exclusief BTW. 15

Op 4 mei 2022 heeft [aangever] namens Univé aangifte gedaan tegen verdachte van verzekeringsfraude c.q. oplichting door een onterechte schadeclaim met betrekking tot onder meer een zaagselstrooier/voermengwagen. Univé heeft een bedrag van € 64.250,00 aan verdachte betaald voor de zaagselstrooier/voermengwagen. 16

Verdachte heeft op de terechtzitting verklaard dat hij de wagen zowel een voermengwagen als een zaagselstrooier noemt, omdat de machine voor beide doeleinden gebruikt kan worden. Verdachte heeft verklaard dat het een zaagselstrooier wordt genoemd door de verzekering en dat hij het daarom als een zaagselstrooier heeft opgegeven.

Verdachte heeft verklaard dat de RMH V11 zaagselstrooier daadwerkelijk van zijn erf is weggenomen en dat hij daar dus geen valse aangifte van heeft gedaan en geen onterechte schadeclaim bij Univé van heeft ingediend. Verder heeft verdachte verklaard dat hij de machine wel gekocht heeft van [naam 2] en dat het verhaal van [naam 2] niet klopt.17

Uit jurisprudentie van de Hoge Raad volgt dat het gebruik van aan andere, soortgelijke feiten ten grondslag liggende bewijsmiddelen onder omstandigheden als steunbewijs (in de vorm van zogenaamd schakelbewijs) is toegelaten. Voor de bewezenverklaring van een feit wordt in dat geval mede redengevend geacht de – uit één of meer bewijsmiddelen blijkende – omstandigheid dat de verdachte bij één of meer andere strafbare feiten betrokken was. Daarbij moet het gaan om bewijsmateriaal ten aanzien van die andere feiten dat op essentiële punten belangrijke overeenkomsten of kenmerkende gelijkenissen vertoont met het bewijsmateriaal van het te bewijzen feit, zoals een herkenbaar en gelijksoortig patroon in de handelingen van de verdachte (ook wel aangeduid als modus operandi).

De rechtbank stelt vast dat uit de aangifte namens Univé, de verklaringen van de verschillende getuigen, en uit de verklaringen van de verdachte volgt dat er sprake is van een specifieke modus operandi. Er bestaan op essentiële punten kenmerkende overeenkomsten in de wijze waarop en de omstandigheden waaronder de valse aangiftes en onterechte schadeclaims zijn gedaan. In de eerste plaats geldt dat het in alle gevallen gaat om een ‘gestolen’ machine die gebruikt wordt voor landbouwwerkzaamheden, zo ook de RMH V11 zaagselstrooier/voermengwagen. Daarnaast geldt dat verdachte in alle gevallen daarvan aangifte heeft gedaan bij de politie, waarna hij een schadeclaim bij Univé heeft ingediend, maar dat vervolgens blijkt dat de machines helemaal niet zijn gestolen. Er lijkt hierbij sprake te zijn geweest van een jarenlange praktijk waarin verdachte meermalen onterechte claims bij de verzekering heeft ingediend en hierbij valse aangiftes heeft gedaan.

Zo blijkt dat de landbouwhark onder aangifte 1 en de Agrofarm tractor onder aangifte 2 zijn ingeruild en dat de BSA mesttank en BSA zodebemester onder aangiften 2 en 4 op een ander erf waren ondergebracht (zie hierna onder 3.3.5)

Er is dan ook sprake van een herkenbaar en gelijksoortig patroon – een kenmerkende modus operandi – te herkennen in de aan de verdachte verweten feiten. De bewijsmiddelen die ten grondslag liggen aan de aangiften onder 1, 2 en 4 kunnen daarom ook dienen als bewijs voor de tenlastegelegde valse aangifte en oplichting van Univé met betrekking tot de zaagselstrooier/voermengwagen.

In het geval van de gestolen zaagselstrooier/voermengwagen ligt er een verklaring van [naam 2], die stelt dat hij nooit een dergelijke machine aan verdachte heeft geleverd.

De rechtbank stelt vast dat de verklaring van getuige [naam 2] voor wat betreft het opmaken van de factuur voor de zaagselstrooier/voermengwagen haaks staat op de verklaring van verdachte. De rechtbank heeft geen enkele reden om te twijfelen aan de verklaring van [naam 2]. [naam 2] heeft een duidelijke verklaring gegeven waarom hij verdachte heeft willen helpen met het opmaken van een valse factuur. De verklaring van verdachte dat hij wel een zaagselstrooier/voermengwagen van [naam 2] heeft gekocht acht de rechtbank tegen de achtergrond van het gehele dossier dan ook onaannemelijk. Dit betekent dat verdachte bij zijn ingediende claim bij Univé ten aanzien van de zaagselstrooier/voermengwagen dus willens en wetens een vals opgemaakte factuur heeft gevoegd. Samen met voornoemde bewijsmiddelen is de rechtbank van oordeel dat bewezen kan worden dat de RMH V11 zaagselstrooier/ voermengwagen niet daadwerkelijk gestolen is van het erf van verdachte.

Op grond van het voorgaande stelt de rechtbank vast dat verdachte valse aangifte heeft gedaan van een misdrijf, namelijk diefstal van een RMH V11 zaagselstrooier, en dat verdachte door een samenweefsel van verdichtsels en listige kunstgrepen, waaronder het doen van die valse aangifte, bij Univé een onjuiste voorstelling van zaken in het leven heeft geroepen en deze daardoor heeft bewogen tot de afgifte van geld.

Op 15 mei 2020 heeft verdachte aanvullend aangifte gedaan, naar aanleiding van een reeds gedane internetaangifte, van diefstal van zijn tractor van het merk Deutz K120 inclusief voorlader, BSA mesttank, bemester (Veenhuis) en dieselmotor (Cogem F32MNTX) in de periode van 12 mei 2020 tot en met 13 mei 2020. Deze goederen zouden samen een waarde hebben van ongeveer € 91.000,00. 18

Op 4 mei 2022 heeft [aangever] namens Univé aangifte gedaan tegen verdachte van een poging tot verzekeringsfraude c.q. oplichting door een onterechte schadeclaim met betrekking tot onder meer een tractor, mesttank en dieselmotor. Univé heeft hiervoor geen bedrag aan verdachte betaald. 19 [aangever] is bij verdachte langs geweest om een onderzoek in te stellen naar de diefstal. Toen verdachte met [aangever] de aangifte aan het doornemen was, bleek dat verdachte een fout had gemaakt in het type tractor dat was weggenomen. De tractor die in 2018 was weggenomen, zou nu zijn weggenomen en de tractor die hij in 2018 had opgegeven zou nu zijn weggenomen. Het zou nu gaan om een Agrotron en destijds om een Agrofarm. 20

De politie heeft onderzoek verricht naar onder meer de weggenomen mesttank. Verdachte heeft een handgeschreven factuur van [naam 3] van die mesttank aangeleverd aan Univé, waarop te zien is dat de 8 van 2018 op de factuurdatum van 8 februari 2018 met een blauwe pen over de in het zwart geschreven datum is geschreven. 21 [naam 3] heeft verklaard dat de datum op de factuur van de mesttank 8 februari 2015 moet zijn en dat hij dat cijfer niet zelf in 2018 heeft veranderd. Verder heeft [naam 3] verklaard dat verdachte hem op 10 juni 2018 gecontacteerd heeft met de vraag of hij die factuur en een andere factuur aan hem zou willen opsturen, omdat verdachte ze nodig zou hebben voor de verzekering.22

De politie heeft onderzoek verricht naar de weggenomen tractor en heeft op 24 juni 2021 contact opgenomen met [naam 4]. [naam 4] heeft verklaard dat hij kort voor 5 juni 2020 is benaderd door verdachte. Verdachte vertelde hem dat zijn tractor van het merk Deutz en een waterpomp waren gestolen. Voor de waterpomp zou verdachte een goede vergoeding hebben gehad van de verzekering, maar de taxatie van de tractor was niet naar zijn zin. Verdachte vroeg aan [naam 4] of hij een taxatie van de tractor wilde maken. [naam 4] heeft aangegeven dat dat niet kon. Verdachte wilde een voermengwagen ruilen voor nieuwe machines, waaronder een nieuwe tractor, waarbij hij geen geld toe wilde betalen. [naam 4] kreeg het gevoel dat verdachte wilde dat hij de taxatie van de tractor hoger ging opstellen dan de werkelijke waarde, wat [naam 4] niet wilde doen en ook niet heeft gedaan. 23

De politie heeft onderzoek gedaan naar de weggenomen dieselpomp en heeft op 15 april 2021 contact opgenomen met [naam 5], de verkoper van de dieselpomp. [naam 5] heeft aan de politie foto’s van een soortgelijke dieselpomp opgestuurd van 1.950 kilogram, welke is voorzien van een tweewielige as en een trekhaak. Verdachte heeft bij zijn aangifte opgegeven dat de pomp op de voorlader van de trekker bevestigd was. De uitvoering van de gestolen dieselpomp roept vragen op over hoe deze op de voorlader van de trekker bevestigd kan zijn. 24

Verdachte heeft op de terechtzitting van 7 mei 2024 bekend dat hij valse aangifte heeft gedaan van diefstal van de mesttank en de zodebemester en dat dit dezelfde BSA mesttank en zodebemester betreffen als genoemd in aangifte 2 van 25 juni 2018. Verdachte heeft verder verklaard dat de tractor Agrotron en de dieselpomp (Cogem F32MNTX) daadwerkelijk van zijn erf zijn weggenomen en dat hij daar dus geen valse aangifte van heeft gedaan en geen onterechte schadeclaim bij Univé van heeft ingediend. Verder heeft verdachte verklaard dat de dieselpomp achter de tractor was bevestigd, niet ervoor. 25

Zoals de rechtbank hiervoor heeft vastgesteld is sprake van een modus operandi en kunnen de bewijsmiddelen die ten grondslag liggen aan de aangiften onder 1, 2 en 3 daarom ook dienen als bewijs voor de tenlastegelegde valse aangifte en oplichting van Univé met betrekking tot de tractor Agrotron en de dieselpomp.

De rechtbank stelt vast dat verdachte heeft bekend dat een deel van de aangifte vals is, namelijk voor wat betreft de BSA mesttank en zodebemester. Daarbij is het aannemelijk geworden dat verdachte zelf met pen de factuur van de mesttank heeft aangepast ten behoeve van deze valse aangifte. Daarnaast is het vermoeden ontstaan dat verdachte heeft geprobeerd [naam 4] te bewegen een hogere taxatie op te stellen ten aanzien van de tractor Agrotron. Ook heeft verdachte bij de aangifte aangegeven dat de dieselpomp achter deze tractor was bevestigd, waar verdachte op de terechtzitting vervolgens weer op is teruggekomen.

De verklaring van verdachte dat de tractor Agrotron en de dieselpomp wél zijn weggenomen van het erf van verdachte acht de rechtbank tegen de achtergrond van het gehele dossier – en in het bijzonder de hiervoor genoemde bewijsstukken uit het dossier – onaannemelijk.

Op grond van het voorgaande stelt de rechtbank vast dat verdachte valse aangifte heeft gedaan van een misdrijf, namelijk diefstal van de tractor Agrotron, de dieselpomp (Cogem F32MNTX) en de BSA mesttank met zodebemester, en dat verdachte door een samenweefsel van verdichtsels en listige kunstgrepen, waaronder het doen van die valse aangifte, bij Univé een onjuiste voorstelling van zaken in het leven heeft geroepen en deze daardoor gepoogd heeft te bewegen tot de afgifte van geld.