Uitspraken

Kernpunt van het geschil tussen partijen is de vraag of het door NGS opgestelde veiligheidsplan en/of onderdelen daarvan kan/kunnen worden aangemerkt als een auteursrechtelijk beschermd werk en zo ja of Gideon Security daarop inbreuk heeft gemaakt.

Voor auteursrechtelijke bescherming is nodig dat het veiligheidsplan van NGS een eigen, oorspronkelijk karakter heeft en het persoonlijk stempel van de maker draagt. De eis dat het voortbrengsel een eigen, oorspronkelijk karakter moet bezitten houdt, kort gezegd, in dat de vorm niet ontleend mag zijn aan die van een ander werk. De eis dat het voortbrengsel het persoonlijk stempel van de maker moet dragen betekent dat sprake moet zijn van een vorm die het resultaat is van scheppende menselijke arbeid en dus van creatieve keuzes, die aldus voortbrengsel is van de menselijke geest. Daarbuiten valt in ieder geval al hetgeen een vorm heeft die zo banaal of triviaal is dat daarachter geen creatieve arbeid van welke aard dan ook valt aan te wijzen, alsmede datgene wat technisch/functioneel is bepaald (zie o.a. HR 30 mei 20018, Endstra-tapes, LJN BC2153, NJ 2008/556). Het HvJEU heeft de maatstaf aldus geformuleerd dat het moet gaan om "een eigen intellectuele schepping van de auteur van het werk". Voorts is van belang dat het zo kan zijn dat elementen die afzonderlijk beschouwd geen auteursrechtelijk te beschermen schepping van de auteur vormen, door de keuze, schikking en combinatie daarvan gezamenlijk wel als ‘werk’ kwalificeren (HvJEU 16 juli 2009, nr. C-5/08, LJN BJ3749, NJ 2011/288 (Infopaq I).

De discussie tussen partijen is toegespitst op de te onderscheiden passages / onderwerpen uit het veiligheidsplan. Volgens NGS getuigen die alle van een oorspronkelijk karakter en een persoonlijk stempel van de maker, terwijl Gideon Security heeft betoogd dat ieder creatief element daarin ontbreekt. Dit laatste met uitzondering van – zo begrijpt de kantonrechter Gideons betoog – de in het beleidsplan opgenomen afbeeldingen, welke wel als (afzonderlijk) werk kunnen worden bestempeld.

Vervolgens ligt voor de vraag of Gideon Security met het uitbrengen van haar veiligheidsplan inbreuk heeft gemaakt op het eerder door NGS aan de gemeente aangeboden plan.

Bij de beoordeling van deze vraag komt het krachtens vaste jurisprudentie aan op de totaalindruk en meer in het bijzonder op de vraag in welke mate de totaalindrukken van het beweerdelijk inbreuk makende werk en het beweerdelijk bewerkte of nagebootste werk overeenstemmen. Daarbij zijn de auteursrechtelijk beschermde trekken of elementen van laatstbedoeld werk bepalend, met dien verstande dat bij de vergelijking van de totaalindrukken ook onbeschermde elementen in aanmerking dienen te worden genomen, althans voor zover de combinatie van al deze elementen in het beweerdelijk nagebootste werk aan de werktoets beantwoordt (zie o.a.: de Stokke-arresten van de Hoge Raad van 22 februari en 12 april 2013, NJ 2013, 501, 502 en 503).

Dit criterium in ogenschouw nemend en gelet op hetgeen hiervoor onder 5.5. reeds is overwogen, is de kantonrechter van oordeel dat de totaalindruk die het beleidsplan van Gideon Security maakt duidelijk verschilt van de totaalindruk van het oorspronkelijke plan van NGS, hetgeen met name wordt veroorzaakt door de gemaakte keuzes voor een wat andere indeling en volgorde van de verschillende passages tezamen met het gebruik van illustraties, tabellen en de lay-out van het veiligheidsplan als geheel. Aan deze verschillende totaalindruk kan de hiervoor reeds geconstateerde gelijkenis van de te onderscheiden afzonderlijke passages niet afdoen, nu deze passages als onbeschermde elementen op zichzelf beschouwd er immers niet toe doen. Dit leidt er toe dat geen sprake is van inbreuk op het auteursrecht van NGS op het beleidsplan als zodanig.

Daarmee is nog onbeantwoord gebleven de vraag of Gideon Security met het gebruik van de in bijlage II van het definitieve plan opgenomen afbeeldingen (de luchtfoto en de plattegrond), die – daar zijn partijen het over eens – exact dezelfde zijn als gebruikt door NSG in haar veiligheidsplan, wel inbreuk maakt op het auteursrecht van NSG.

Naar aanleiding van de stelling bij dagvaarding NGS dat de in het veiligheidsplan gebruikte afbeeldingen niet op internet zijn te vinden en op Gideon Security de bewijslast rust dat geen sprake is van ontlening, heeft Gideon Security bij antwoord ten verwere gesteld dat ook op dit punt geen sprake van inbreuk. Daartoe voert zij allereerst aan dat deze afbeeldingen aan haar zijn verschaft via de organisator door de gemeente, ten bewijze waarvan zij een schriftelijke verklaring van de bestuurder van de stichting Promotie Stadhuisplan in het geding heeft gebracht, die daarin verklaart dat hij deze afbeeldingen aan Gideon Security heeft verstrekt en dat hij deze ten behoeve van het opstellen van een veiligheidsplan van de gemeente Rotterdam heeft verkregen. De kantonrechter begrijpt dit verweer aldus dat de gemeente als rechthebbende op deze afbeeldingen zou moeten worden beschouwd. NGS heeft dit onvoldoende gemotiveerd weersproken. Dit had - gelet ook op het bepaalde in artikel 15b Aw - wel voor de hand gelegen. De enkele stelling dat zij zelf eerder een kleine aanpassing vanwege een verbouwing op de tekening had aangebracht, is daartoe onvoldoende. In rechte wordt er daarom vanuit gegaan dat de gemeente Rotterdam als rechthebbende van deze afbeeldingen heeft te gelden en dat deze rechtmatig (ook) door Gideon Security zijn verkregen, zodat evenmin op dit punt sprake kan zijn van inbreuk op een aan NGS toekomend auteursrecht.

De conclusie is dat Gideon Security geen inbreuk heeft gemaakt op aan NGS toekomende auteursrechten, zodat de vordering voor zover hierop gegrond moet stranden.

Het voorafgaande leidt er toe dat thans nog beoordeeld moet worden of Gideon Security onrechtmatig heeft gehandeld jegens NGS door – kort gezegd – elementen uit het niet openbaar zijnde veiligheidsplan van NGS over te nemen c.q. te kopiëren en dit op de markt te brengen tegen een lagere prijs, alsmede dat Gideon stelselmatig inbreuk maakt op het bedrijfsdebiet van NGS.

Voorop staat dat het (slaafs) nabootsen van producten op zichzelf niet onrechtmatig is, zelfs niet wanneer de gelijkenis van de producten tot verwarring bij het publiek zou kunnen leiden. Het (slaafs) nabootsen is alleen dan ongeoorloofd, indien men zonder aan de deugdelijkheid en bruikbaarheid van een product af te doen op bepaalde punten evengoed een andere weg had kunnen inslaan en men door dit na te laten nodeloos verwarring sticht. Of sprake is van verwarring dient aan de hand van de totaalindrukken van de producten te worden beoordeeld.
Ook het anderszins profiteren van andermans product, bedrijfsdebiet, inspanning kennis of inzicht, zonder dat dit in strijd is met een intellectueel eigendomsrecht, is op zichzelf niet onrechtmatig, ook niet als dit nadeel aan die ander toebrengt. Om tot onrechtmatig handelen te kunnen concluderen zijn bijkomende omstandigheden nodig.

De conclusie is dat evenmin sprake is van slaafse nabootsing en/of anderszins onrechtmatig handelen.

De slotsom is dat de vordering van NGS dient te worden afgewezen.

NGS zal, als de in het ongelijk gestelde partij, worden veroordeeld in de kosten van de procedure. Gideon Security heeft geen aanspraak gemaakt op vergoeding van de proceskosten op de voet van artikel 1019h Rv, zodat de proceskosten (uitsluitend) zullen worden begroot aan de hand van het reguliere liquidatietarief.