Uitspraken

Ten aanzien van feit 1 (witwassen):

De verdediging heeft vrijspraak bepleit van het medeplegen van het bedrijfsmatig c.q. beroepsmatig en/of gewoontewitwassen van geld, goederen en cryptovaluta wegens het ontbreken van wettig en overtuigend bewijs.

De verdediging heeft daartoe - kort samengevat - aangevoerd dat het geld, de goederen en de cryptovaluta geen criminele herkomst hebben .

De verdachte heeft geld verdiend met de verkoop van encrypted telefoons aan particulieren en ondernemers in Colombia en andere landen in Zuid-Amerika. Door afnemers in Colombia werd cash en per bank betaald. De verdachte aanvaardde door het slechte bancaire stelsel tussen verschillende Zuid-Amerikaanse landen ook bitcoins als betaalmiddel. De verdachte vergaarde in privé een legaal kapitaal dat de basis vormt voor zijn bezittingen en vermogen. Hij heeft zijn onderneming in Colombia verkocht waarna hij de opbrengst investeerde en speculeerde in cryptocurrency. Hij heeft opgave gedaan van zijn vermogen in cryptocurrency in zijn aangifte inkomstenbelasting bij de Belastingdienst.

Er is in deze zaak geen aantoonbaar gronddelict, zodat het 6-stappenplan van de Hoge Raad het toetsingskader is.

De verklaring van de verdachte omtrent zijn vermogen en de groei daarvan is concreet, verifieerbaar en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijk, zodat de verdachte heeft voldaan aan de stappen 3 en 4 uit het 6-stappenplan.

Ten aanzien van feit 3 (voorbereidingshandelingen):

De verdachte dient te worden vrijgesproken omdat niet vaststaat dat hij de gebruiker is geweest van het account [accountnaam01] , aangezien er geen

zendmastbepalingen zijn gedaan die de identificatie van de verdachte als de gebruiker ondersteunen. Daarnaast kan niet worden vastgesteld dat, al zou hij het account ooit hebben gebruikt, de verdachte dit account in de ten laste gelegde periode gebruikte. De chatgesprekken zijn veel te vaag om vast te kunnen stellen dat zij over verdovende middelen gaan en daarmee te kwalificeren zijn als opzettelijke voorbereidingshandelingen in de zin van de Opiumwet (OW). Ook als wordt aangenomen dat de gesprekken over verdovende middelen gaan, dient verdachte te worden vrijgesproken, omdat deze gesprekken afkomstig zijn uit één bron en er geen andere bewijsmiddelen zijn.

Ten aanzien van feit 1 (witwassen):

Toetsingskader:

Voor een bewezenverklaring van het in de delictsomschrijving van artikel 420bis, eerste lid a en b en 420ter Sr opgenomen bestanddeel "afkomstig uit enig misdrijf", is niet vereist dat uit de bewijsmiddelen moet kunnen worden afgeleid dat het voorwerp waarop de verdenking betrekking heeft afkomstig is uit een nauwkeurig aangeduid misdrijf. Wel dient vast te staan dat het voorwerp afkomstig is uit enig misdrijf.

Dat een voorwerp "afkomstig is uit enig misdrijf" kan, indien op grond van de beschikbare bewijsmiddelen geen rechtstreeks verband valt te leggen met een bepaald misdrijf, bewezen worden geacht, wanneer het, uitgaande van de vastgestelde feiten en omstandigheden, niet anders kan zijn dan dat het in de tenlastelegging genoemde voorwerp uit enig misdrijf afkomstig is.

Indien door het Openbaar Ministerie (OM) feiten en omstandigheden zijn aangedragen die een vermoeden rechtvaardigen dat dit het geval is, wordt van de verdachte verlangd dat hij een concrete, verifieerbare en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijke verklaring geeft waaruit volgt dat het voorwerp niet van misdrijf afkomstig is. Van de verdachte wordt niet gevraagd dat hij aannemelijk maakt dat het voorwerp niet van misdrijf afkomstig is.

Indien de verdachte een dergelijke verklaring geeft en hiermee tegenwicht heeft gegeven aan het vermoeden van een criminele herkomst, ligt het op de weg van het OM om nader onderzoek te doen naar de herkomst van het voorwerp zoals die uit de verklaring van de verdachte blijkt.

Wanneer na dit onderzoek een legale herkomst met voldoende mate van zekerheid kan worden uitgesloten, staat vast dat het voorwerp een criminele herkomst heeft.

Stap 1: Geen direct bewijs voor een gronddelict:

Met de officier van justitie en de verdediging is de rechtbank van oordeel dat er geen bewijs is voor een concreet gronddelict dat de bron vormt voor de in de tenlastelegging opgenomen vermogensbestanddelen.

Stap 2: Vermoeden van witwassen:

In het dossier bevinden zich FIU-meldingen over ongebruikelijke transacties in de vorm van girale overboekingen van in totaal € 170.000,- met onbekende bron, een TCI-melding dat de verdachte in de cocaïnehandel zit en zorg draagt voor de logistieke ondersteuning en een ‘klikbrief’ aan de FIOD. Deze brief bevatte een anonieme tip dat de verdachte zwart contant geld heeft dat hij omzet in bitcoins. Verder bevat het dossier informatie uit de systemen van de Belastingdienst waarin staat dat de verdachte in box 3 een vermogen aan cryptomunten heeft opgegeven van € 290.000,- in 2017 en € 6.620.000,- in 2018. Zijn bruto looninkomsten bedroegen volgens de aangifte over de jaren 2016 tot en met 2018 respectievelijk: € 62.862, € 55.067,- en € 27.522,-. Bij de verdachte is een bedrag van ruim € 80.000 aan contanten gevonden. Op de zeven bankrekeningen op naam van de verdachte komt ruim € 800.000 afkomstig van crypto transacties binnen, terwijl dit op de twee zakelijke rekeningen ruim € 45.000 euro is.

De rechtbank is van oordeel dat de grote vermogenstoename niet in relatie staat tot loon- of andere bekende inkomsten en dat hiermee sprake is van een onverklaarbaar vermogen en dat dit een vermoeden van witwassen rechtvaardigt. Dit wordt versterkt door het aangetroffen contante geld en het feit dat op de privé rekeningen van de verdachte veel meer geld van cryptotransacties binnenkwam dan op zijn zakelijke rekeningen. Het omwisselen

naar contant geld / omwisselen van cryptogeld kan gezien worden als het doorbreken van de papertrail. Vanwege de anonimiteit van de houder van cryptogeld is de herkomst van het geld niet te traceren. In het onderzoek is gezien dat de verdachte gebruik maakt van een grote variëteit aan wallet-software, cryptovaluta exchanges en hardware wallets wat ook weer leidt tot het doorbreken van de papertrail.

Gelet hierop mag van de verdachte worden verlangd dat hij een concrete, min of meer verifieerbare en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijke verklaring geeft voor de herkomst van het vermogen en de bezittingen die op de tenlastelegging zijn opgenomen.

Stappen 3, 4 en 5: De verklaring van de verdachte en het onderzoek daarnaar:

De hiervoor genoemde looninkomsten zoals bij de Belastingdienst door de verdachte aangegeven over 2016 tot en met 2018 (en ook 2019 en 2020) zijn niet daadwerkelijk uit een dienstverband bij [bedrijf01] B.V. verkregen. De verdachte heeft hierover verklaard dat hij samen met de medeverdachte [medeverdachte01] een schijnconstructie van een fictief dienstverband heeft opgezet teneinde een hypotheek verstrekt te krijgen voor de aanschaf van een woning. Aan de verdachte werd per bank een fictief loon betaald, dat hij eerder contant aan de medeverdachte had (doen) afge(ge)ven. De verdachte heeft verklaard dat hij zelf contant geld bracht of liet brengen aan [medeverdachte01] en dat (ook) dit geld afkomstig was uit de verkoop van PGP-telefoons.

De verklaring van de verdachte dat zijn vermogen deels afkomstig is van de opbrengsten van de legale handel in PGP-telefoons en deels uit vermogen dat hij heeft vergaard door de handel in cryptomunten en de sterk toegenomen waarde daarvan, is niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijk.

Het onderzoek dat naar deze verklaring is gedaan heeft niet geleid tot de vaststelling van een legale bron van het vermogen. Aangenomen wordt dat de verdachte in Colombia een onderneming heeft gehad. Er zijn geen financiële stukken overgelegd waaruit met voldoende mate van zekerheid kan worden vastgesteld wat de legale opbrengsten van deze onderneming zijn geweest en wat de opbrengst is geweest van de door de verdachte gestelde verkoop van de onderneming. De stukken die door de verdachte zijn overgelegd bieden niet de vereiste duidelijkheid. Er bestaat een aanzienlijk verschil tussen het in 2017 aangegeven vermogen in cryptomunten van € 290.000,- en het inkomen uit arbeid en uit dividend dat blijkt uit de gegevens die door de FIOD uit Colombia verkregen zijn. Volgens deze gegevens zou het totale netto-inkomen uit arbeid van de verdachte over de periode 2014 tot en 2016 omgerekend € 67.425.- zijn geweest. Het inkomen uit dividend over die periode bedroeg omgerekend € 34.507,-. Daarmee komt zijn Colombiaanse inkomen over de periode 2014-2016 op een totaalbedrag van € 101.932. Deze inkomsten bieden onvoldoende verklaring voor het aangegeven vermogen in 2017. De inkomsten zijn op zichzelf al aanzienlijk lager dan dat vermogen, terwijl de verdachte ook uitgaven zal hebben gedaan om in zijn levensonderhoud te voorzien. De rechtbank stelt hiermee vast dat de verdachte geen verifieerbare verklaring voor de herkomst van zijn vermogen heeft gegeven, waarmee het witwasvermoeden ten aanzien van het kapitaal van de verdachte in 2017, zijnde € 290.000,-, niet is weerlegd. Deze conclusie wordt versterkt doordat geld dat de verdachte aan de medeverdachte heeft overhandigd ten behoeve van de loonbetalingen in Nederland de van hem bekende inkomsten in Colombia overstijgen.

Verdachte betwist dat 295 bitcoins die zichtbaar zijn in een Ledger Live wallet database die is aangetroffen op de Macbook die in beslag is genomen in de door de verdachte gehuurde woning in Spanje, van hem zijn. Hij stelt anderen op 12 december 2017 geholpen te hebben deze bitcoins via de Macbook over te maken naar een persoonlijke hardware wallet en dat de bitcoins zo in de database zijn gekomen. Deze verklaring valt niet te rijmen met de bevindingen ten aanzien van deze bitcoins. Daaruit blijkt dat de bitcoins op 12 december 2017 in de aangetroffen accounts worden gestort en er voor 13 maart 2018 geen uitgaande transacties plaatsvinden. Op 3 november 2020, de dag van de doorzoeking, bedroeg het saldo 127 bitcoins. Uit een analyse van de bitcoin transacties die vooraf zijn gegaan aan de transacties op 12 december 2017 blijkt dat een deel van de bitcoins afkomstig is van zogenaamde Darkmarkets en via adressen die aan verdachte te linken zijn uiteindelijk op 12 december 2017 in de Ledger wallet komen. Ook ten aanzien van deze bitcoins heeft verdachte geen legale bron aannemelijk gemaakt.

Stap 6: Conclusie:

De resultaten van het door het OM verrichte nadere onderzoek zijn van dien aard dat mede op basis daarvan geen andere conclusie mogelijk is dan dat de ten laste gelegde voorwerpen onmiddellijk of middellijk uit enig misdrijf afkomstig zijn.

De rechtbank komt daarmee tot een bewezenverklaring van het onder 1 ten laste gelegde.

Door het aangaan van een fictief dienstverband en daar loon uit te ontvangen heeft verdachte de daadwerkelijke herkomst van die betalingen verhult. Het overige geld, de cryptocurrency en de auto, de motor en de horloges

Uit het feit dat de verdachte een constructie heeft opgetuigd om contant geld te legaliseren blijkt dat hij wist dat de herkomst van het geld niet legaal was.

Gelet op de periode en de intensiteit van de witwashandelingen heeft de verdachte van dit witwassen een gewoonte gemaakt.

Omdat het merendeel van de transacties niet via de bedrijven van de verdachte is gegaan, wordt het onderdeel ‘in de uitoefening van zijn bedrijf en/of beroep’ niet bewezen verklaard.

Ten aanzien van feit 3 (voorbereidingshandelingen):

In de woning van de verdachte in Delft zijn tijdens een doorzoeking op 3 november 2020 een iPhone en visitekaartjes aangetroffen. Op de visitekaartjes stond vermeld: " [tekst01] ", telefoonnummer [telefoonnummer01] , het e-mail adres [e_mail01] en de tekst "S/MIME [nummer01] ". In de iPhone bevond zich een foto met daarop het e-mailaccount [e_mail02] met de tekst 'eigen/own'. In deze iPhone is het emailadres [e_mail03] als Apple-ID gekoppeld.

De verdachte heeft verklaard dat dit zijn visitekaartje was met zijn telefoonnummer en het e-mailadres van zijn onderneming. Hij verklaarde dat de S/MIME van hem was.

De rechtbank stelt vast dat, door het gezamenlijk aantreffen van voornoemd visitekaartje en de iPhone in de woning van de verdachte en de sterke gelijkenis van S/MIME [nummer01] op het visitekaartje met het in de iPhone aangetroffen e-mailaccount17507I5N44@ennetcom.com met de tekst ‘eigen/own’, dat de verdachte de gebruiker was van dit e-mailaccount.

Dit vindt steun in de inhoud van de uitgelezen chatberichten uit deze iPhone tussen de verdachte en [medeverdachte01] . De chatgesprekken gingen onder meer over het langs sturen van ‘een jongen’ naar [medeverdachte01] op 13 augustus 2015. [medeverdachte01] stuurde op 4 maart 2015 de verdachte een bericht met het adres “ [adres02] ”. Dit adres staat vermeld op een arbeidsovereenkomst tussen [bedrijf02] B.V. en [verdachte01] , gedateerd 1 januari 2019, met [medeverdachte01] als werkgever, gevestigd aan de [adres03] Schiedam. De verdachte heeft verklaard dat deze arbeidsovereenkomst vals was en dat de jongen bij [medeverdachte01] langs ging om geld te brengen om zijn eigen fictieve salaris te financieren.

Uit Ennetcomberichten van 8 augustus 2015 en 11 augustus 2015 blijkt dat de gebruiker van het account [accountnaam01] de gebruiker van het Ennetcom account [accountnaam02] aanstuurt om bij [voornaam medeverdachte01] op de [adres02] iets af te geven en dat dit op donderdag in Schiedam moet gebeuren. In 2015 viel 13 augustus op een donderdag. De voornaam van medeverdachte [medeverdachte01] is [voornaam medeverdachte01] . Hieruit kan worden geconcludeerd dat de verdachte het e-mailaccount [accountnaam01] . en telefoonnummer [telefoonnummer01] in 2015 in gebruikt had.

Uit een dataset uit het onderzoek 26Vink blijkt dat in de periode van 1 juli 2015 tot en met 30 september 2015 met het e-mailaccount [accountnaam01] met als gebruikersnaam ` [gebruikersnaam01] ’ berichten zijn verstuurd naar en ontvangen van het e-mailaccount [e_mail04] , aangeduid als ' [naam01] ' en het e-mailaccount [e_mail05] , eveneens aangeduid als ‘ [naam01] ’.

In chats tussen de bovengenoemde gesprekspartners in de periode van 1 juli 2015 tot en met 30 september 2015 werd meermaals gesproken over manieren om koffers te verstoppen in verborgen cargoruimtes en bergruimtes van vliegtuigen van de KLM, evenals in bodemplaten, luchtvrachten met containers (AKE’s), in pallets en achter panelen, meerdere malen in combinatie met de luchthaven Schiphol. In een aantal van deze berichten werden transportkosten, kostenverdeling, opbrengsten en de prijs van MDMA besproken.

De rechtbank is van oordeel dat de berichten betrekking hebben op de voorbereiding van het vervoeren van verdovende middelen en/of in te voeren daarvan in Nederland als bedoeld in artikel 10a van de Opiumwet (OW), waarbij sprake is van concrete plannen. Voorts blijkt uit deze berichten dat de verdachte hier een betekenisvolle en actieve bijdrage aan heeft geleverd door het verschaffen van informatie aan anderen en door een coördinerende en organiserende rol in samenwerking met de anderen te spelen.

Hoewel alle berichten zijn aangetroffen in de datatset van het ennetcomaccount van de verdachte, is er geen sprake van een enkele bron, nu verdachte de gesprekken met verschillende contacten op verschillende momenten heeft gevoerd.

Conclusie

Het verweer strekkende tot vrijspraak wordt verworpen. Bewezen is het onder 1 en 3 ten laste gelegde.