Uitspraken

Het huidige bestuur van [gedaagde] was naar het oordeel van de rechtbank bevoegd om per 4 oktober 2023 de lidmaatschappen van de leden op te zeggen.

In dat verband stelt de rechtbank allereerst vast dat huidige bestuursleden zijn benoemd tijdens de buitengewone algemene ledenvergadering (hierna: BALV) van 8 oktober 2022, bijeengeroepen bij e-mail van 22 september 2022 van [persoon 1] en [persoon 3].

Dat betwisten de leden op zichzelf ook niet, maar zij voeren aan dat die BALV geen rechtsgeldige besluiten kon nemen, allereerst omdat die BALV in strijd met artikel 15 van de statuten niet door het bestuur bijeen was geroepen.

De rechtbank kan de leden daarin niet volgen, omdat blijkens de notulen bij een eerdere algemene ledenvergadering (hierna: ALV) van 3 september 2022 [persoon 1], [persoon 3], [persoon 4] en [eiser 3] zijn gekozen als bestuurslid. Voorts heeft [gedaagde] aangevoerd dat de toenmalige al zittende bestuursleden ([persoon 5], [persoon 6] en [persoon 7]) zelf hun bestuurstaken hebben beëindigd, waarbij zij zich beroept op de door [persoon 5], de voormalige voorzitter, ondertekende verklaring “Overdracht van [persoon 5] in functie van Voorzitter betreft VTV [gedaagde]” van 7 september 2022, waarin onder meer staat: “Ik zal jullie als nieuw bestuur bij de KvK inschrijven en ons uitschrijven”, welke verklaring ook door het nieuwe bestuur is ondertekend. Deze stellingname is door de leden niet meer gemotiveerd weersproken, zodat van de juistheid ervan moet worden uitgegaan. Uit niets blijkt dat [persoon 6] en [persoon 7] zich na genoemde overdracht nog op het standpunt hebben gesteld bestuurslid te zijn gebleven, terwijl zij blijkens de notulen (p. 3) aanwezig waren bij de ALV van 8 oktober 2022.

Aan de opzegging van het lidmaatschap van [eiser 1] heeft [gedaagde] ten grondslag gelegd dat zij:

(1) er alles aan heeft gedaan om de activiteiten van het bestuur te frustreren en om een onderzoek naar haar handelen niet te laten plaatsvinden;

(2) naar het vermoeden van het bestuur onrechtmatig de beschikking heeft kregen over ledengegevens;

(3) recent haar medewerking heeft verleend aan een niet rechtsgeldig bijeengeroepen BALV;

(4) blijkens recent verspreide notulen het bestuur ondermijnt en zonder enige onderbouwing in een kwaad daglicht stelt;

(5) een nieuwe ALV heeft aangekondigd zonder dat aan de daarvoor in de statuten vastgestelde vereisten is voldaan.

[eiser 1] heeft naar het oordeel van de rechtbank terecht aangevoerd dat verwijt (1) te algemeen, te vaag en niet onderbouwd is.

[gedaagde] heeft in haar conclusie van antwoord onder 3.2.1 erkend dat door iemand anders per ongeluk een mail is verstuurd waarin alle geadresseerden zichtbaar waren. Daaruit volgt dat ook verwijt (2) geen stand houdt.

Ook als aangenomen moet worden dat [eiser 1], zoals haar onder (3) verweten, haar medewerking heeft verleend aan een niet rechtsgeldig bijeengeroepen BALV op 11 september 2023, is dat verwijt niet zodanig zwaarwegend dat het opzegging van het lidmaatschap van [eiser 1] in redelijkheid kan rechtvaardigen. Dit zou anders kunnen zijn wanneer [eiser 1] tegen beter weten in haar medewerking heeft verleend aan een BALV waarvan zij heeft moeten weten dat die niet rechtsgeldig bijeengeroepen was, maar dat is niet gesteld of gebleken. Daarbij neemt de rechtbank in aanmerking dat [gedaagde] heeft gesteld dat uit een (als haar productie 9) overgelegde mailwisseling – waarbij is gevoegd een kennelijk aan het bestuur van [gedaagde] gericht “BALV verzoek ingediend op 228-2023” met handtekeningenlijsten – in de onjuiste visie van de leden volgt dat er sprake is van een rechtsgeldig bijeengeroepen BALV. Uit de stellingen van [gedaagde] in dit verband dat dit BALV-verzoek niet daadwerkelijk op 22 augustus 2023 is ingediend en dat één handtekening is vervalst, volgt – wat er verder van zij – niet dat [eiser 1] had moeten begrijpen dat zij een niet rechtsgeldig bijeengeroepen BALV voorzat.

Wat verwijten (4) en (5) betreft wijst [gedaagde] op een e-mail van 17 september 2023 aan de leden van [gedaagde], waaronder de namen staan van [eiser 1], [eiser 5] en [persoon 8]. In die e-mail staat een zakelijke beschrijving van de gang van zaken: de op 11 september 2023 gehouden BALV, dat het bestuur daarvan vooraf op de hoogte was gebracht maar er niet conform de statuten op heeft gereageerd of naar heeft gehandeld, het resultaat van de stemming dat het bestuur niet langer als bestuur wordt erkend en dat er op 7 oktober 2023 een nieuwe ALV zal worden georganiseerd, met de uitnodiging die bij te wonen en agendapunten aan te dragen. Als bijlage bij deze e-mail zijn de notulen van de BALV van 11 september 2023 gevoegd. Daarin worden inderdaad diverse beschuldigingen geuit jegens het bestuur, maar niet door [eiser 1], althans niet in zodanig opruiende of ondermijnende termen dat dit de opzegging rechtvaardigt.

Naar het oordeel van de rechtbank heeft [gedaagde] in het voorgaande al met al in redelijkheid geen grond voor opzegging van het lidmaatschap van [eiser 1] mogen vinden, mede gelet op haar belangen bij het behoud van de volkstuin. Wanneer [eiser 1], zoals overwogen, niet tegen beter weten in als voorzitter betrokken is geweest bij deze BALV, kan haar evenmin worden verweten dat zij de uitkomsten van deze BALV vervolgens heeft gedeeld en daarop heeft voortgebouwd met de uitnodiging voor een nieuwe ALV. Dat over een en ander vervolgens misschien nog weer discussie kan bestaan, betekent niet dat haar lidmaatschap in redelijkheid kan worden opgezegd.

Het opzeggingsbesluit van 4 oktober 2023 ten aanzien van [eiser 1] moet dan ook worden vernietigd.

Aan de opzeggingen van de lidmaatschappen van [eiser 2] en [eiser 3] heeft [gedaagde] ten grondslag gelegd dat zij:

(1) zich ten onrechte als bestuurder hebben ingeschreven bij de Kamer van Koophandel;

(2) hebben meegewerkt aan de uitschrijving van de rechtmatig gekozen bestuursleden;

(3) er sinds de verkiezing van het bestuur op 3 september 2022 alles aan hebben gedaan om het bestuur te ondermijnen en cruciale besluitvorming te frustreren;

(4) hebben voorkomen dat er een onderzoek naar hun handelen plaats zou vinden;

(5) in strijd met artikel 5 van de statuten en daarmee het belang van [gedaagde] hebben gehandeld.

Aan de opzegging van [eiser 2] is tevens ten grondslag gelegd dat hij

(6) in verzuim is met voldoen aan zijn financiële verplichtingen.

In verband met [eiser 3] is - overigens pas in de conclusie van antwoord - nog

(7) naar voren gebracht dat hij ten onrechte “is aangemerkt” als lid.

De rechtbank is allereerst van oordeel dat [gedaagde] de verwijten (1), (2), (4) en (5) niet, althans onvoldoende concreet heeft onderbouwd, zodat die niet aan de opzeggingen ten grondslag kunnen worden gelegd.

De rechtbank begrijpt dat [gedaagde] ten aanzien van verwijt (3) verwijst naar brieven aan [persoon 1] en [persoon 3] van 19 september 2022 (van [eiser 3] en [persoon 4]) en van 5 oktober 2022 (van [persoon 5], [persoon 4], [eiser 3], [eiser 4] en [eiser 2]), waarin [persoon 1] en [persoon 3] op grond van vele daarin genoemde verwijten worden geschorst als bestuurslid en worden aangesproken op het ongeoorloofd binnendringen van het clubhuis.

De rechtbank constateert allereerst dat genoemde brieven uitsluitend aan [persoon 1] en [persoon 3] zijn gezonden en hen daarmee niet in bredere verenigingskring ondermijnen. Verder passen deze brieven in de slepende “bestuursstrijd” – op dat moment zelfs en juist binnen het toenmalige bestuur – die uiteindelijk heeft geleid tot de BALV van 8 oktober 2022 onder leiding van buitenstaander [persoon 9], op welke BALV het huidige bestuur is gekozen. Dat het volgens de statuten niet mogelijk is dat de ene helft van het bestuur de andere helft schorst, zodat de genoemde schorsing een rechtsgrond ontbeert, acht de rechtbank tegen deze achtergrond van onvoldoende gewicht om in redelijkheid – en dan ook nog pas een jaar later – een opzegging op te kunnen baseren. Daar komt nog bij dat niet is gebleken dat [eiser 3] en [eiser 2] ook na 8 oktober 2022 het gekozen bestuur hebben ondermijnd of de besluitvorming hebben gefrustreerd. Voor zover [gedaagde] in dit verband het oog heeft gehad op betrokkenheid bij of deelname aan de volgens haar niet rechtsgeldig bijeengeroepen BALV op 11 september 2023, verwijst de rechtbank naar hetgeen in verband met die BALV al onder 2.11 bij verwijt (3) is geoordeeld.

Verwijt (6) aan [eiser 2] kan evenmin de opzegging dragen. In artikel 9, lid 3, van de statuten is immers bepaald dat opzegging op die grond kan worden gedaan vanaf één augustus van het lopende boekjaar wanneer een lid na daartoe bij herhaling schriftelijk te zijn aangemaand op één juli niet volledig aan zijn geldelijke verplichtingen jegens de vereniging voor het lopende boekjaar heeft voldaan. Dat sprake is van dergelijke herhaaldelijke schriftelijke aanmaningen is gesteld noch gebleken.

De stellingname (7) van [gedaagde] dat [eiser 3] ten onrechte “is aangemerkt” als lid, acht de rechtbank onvoldoende onderbouwd om er in de onderhavige zaak gevolgen aan te kunnen verbinden. De juistheid volgt niet uit het in dit verband door [gedaagde] overgelegde proces-verbaal van een zitting van 20 juli 2023 in een andere zaak, noch uit berichten van de (andere) advocaat van [gedaagde] in die andere zaak. Verder heeft [gedaagde] niet toegelicht door wie, hoe en wanneer [eiser 3] “is aangemerkt” als lid. In elk geval heeft [gedaagde] dat zelf in de opzeggingsbrieven gedaan. Maar namens [eiser 3] zijn ook een factuur “inschrijving lid” van 18 juli 2022 en een op 20 juli 2022 gedateerd en een kennelijk door twee personen namens de volkstuinvereniging ondertekend en van een stempel voorzien formulier “overdracht tuinhuisje” overgelegd, zodat kennelijk ook een eerder bestuur al betrokken is geweest. [gedaagde] heeft in het geheel niet toegelicht op grond waarvan daarop thans zou mogen worden teruggekomen. Hierbij In dit verband is van belang dat volgens artikel 4, lid 5, van de statuten het bestuur beslist over het lidmaatschap en dat artikel geen regeling kent voor een (eventueel opvolgend) bestuur dat op een dergelijk besluit wenst terug te komen. Tegen deze achtergrond volgt zonder nadere toelichting, die ontbreekt, uit de door [gedaagde] “ten overvloede” genoemde omstandigheid, die overigens door [eiser 3] is betwist, dat [eiser 3] niet woont in Rotterdam – maar in Barendrecht en toen hij het huisje in gebruik kreeg in Zeeland – terwijl men op grond van artikel 4, lid 2, van de statuten in Rotterdam dient te wonen, al evenmin dat [eiser 3] in de onderhavige zaak kan worden tegengeworpen dat hij geen lid is.

Naar het oordeel van de rechtbank heeft [gedaagde] in het voorgaande al met al in redelijkheid geen grond voor opzegging van het lidmaatschap van [eiser 2] of van [eiser 3] mogen vinden, mede gelet op hun belangen bij het behoud van hun volkstuinen.

De opzeggingsbesluiten van 4 oktober 2023 ten aanzien van [eiser 2] en [eiser 3] moeten dan ook worden vernietigd.

Aan de opzegging van het lidmaatschap van [eiser 4] heeft het bestuur ten grondslag gelegd dat zij:

(1) zich ten onrechte als bestuurder heeft ingeschreven bij de Kamer van Koophandel;

(2) heeft meegewerkt aan de uitschrijving van de rechtmatig gekozen bestuursleden;

(3) er sinds de verkiezing van het bestuur op 3 september 2022 alles aan heeft gedaan om het bestuur te ondermijnen en cruciale besluitvorming te frustreren;

(4) heeft voorkomen dat er een onderzoek naar haar handelen plaats zou vinden;

(5) in strijd met artikel 5 van de statuten en daarmee het belang van [gedaagde] heeft gehandeld;

(6) gedurende de bestuursperiode van het vorige bestuur, van 18 december 2021 tot 3 september 2022, onrechtmatig de beschikking heeft gekregen over vertrouwelijke ledengegevens, daar op onrechtmatige wijze gebruik van heeft gemaakt en deze nooit heeft overgedragen aan het huidige bestuur;

(7) recent haar medewerking heeft verleend aan een niet rechtsgeldig bijeengeroepen (B)ALV;

(8) blijkens recent verspreide notulen het bestuur ondermijnt en zonder enige onderbouwing in een kwaad daglicht stelt;

(9) verantwoordelijk wordt gehouden voor gedragingen van ieder die zich op haar tuin bevindt of handelingen verricht gerelateerd aan haar lidmaatschap van [gedaagde] en, naar de rechtbank begrijpt, in het bijzonder voor gedragingen van haar echtgenoot, [eiser 5].

De rechtbank is allereerst van oordeel dat [gedaagde] de verwijten (1), (2), (4) en (5) niet, althans onvoldoende concreet heeft onderbouwd, zodat die niet aan de opzeggingen ten grondslag kunnen worden gelegd.

Voor zover [gedaagde] met verwijt (3) het oog heeft op de brief aan [persoon 1] en [persoon 3] van 5 oktober 2022 (van [persoon 5], [persoon 4], [eiser 3], [eiser 4] en [eiser 2]), verwijst de rechtbank naar hetgeen daaromtrent al is overwogen onder 2.13 bij verwijt (3).

Ook verwijt (6) is niet, althans onvoldoende concreet onderbouwd, waar nog bij komt dat [gedaagde] in haar conclusie van antwoord onder 3.2.1 heeft erkend dat door iemand anders per ongeluk een mail is verstuurd waarin alle geadresseerden zichtbaar waren. Bovendien heeft [eiser 4] er terecht op gewezen dat de bestuursperiode, tot 3 september 2022, ten tijde van de opzegging al ruim een jaar verstreken was. Zonder toelichting op dit punt, die ontbreekt, valt ook daarom niet in te zien hoe gedragingen uit die periode in redelijkheid tot een opzegging ruim een jaar later kunnen leiden.

Niet duidelijk is waar [gedaagde] met de verwijten (7) en (8) op doelt. Voor zover zij in dit verband het oog heeft gehad op betrokkenheid bij of deelname aan de volgens haar niet rechtsgeldig bijeengeroepen BALV op 11 september 2023, of daarop voortbouwen, verwijst de rechtbank naar hetgeen in verband met die BALV al onder 2.11 bij de verwijten (3) en (4) is geoordeeld.

Wat betreft verwijt (9) heeft [gedaagde] zich terecht op het standpunt gesteld dat onder omstandigheden gedragingen van haar partner [eiser 5] aan [eiser 4] als lid kunnen worden toegerekend. In dit geval is echter slechts naar voren gebracht dat “meer dan eens is gebleken” dat [eiser 5] zich onrechtmatig toegang heeft verschaft tot de kantine, te pas en te onpas opruiende teksten op Facebook plaatst en naar alle waarschijnlijkheid onderdeel uitmaakt van “Werkgroep de Waarheid”. Naar het oordeel van de rechtbank zijn deze gedragingen daarmee te weinig concreet, te weinig onderbouwd en ten dele te speculatief om in redelijkheid te kunnen leiden tot opzegging van het lidmaatschap van [eiser 4]. Wel is [eiser 4] wat betreft het (eventuele) gedrag van [eiser 5] voor de toekomst nu een gewaarschuwd mens.

Het opzeggingsbesluit van 4 oktober 2023 ten aanzien van [eiser 4] moet dan ook worden vernietigd.

in reconventie

De resterende vorderingen in reconventie zien op bedragen die de leden volgens [gedaagde] nog aan haar verschuldigd zijn uit hoofde van het gebruik van de volkstuin in 2023 en 2024 (tot en met juli). Voor [eiser 1] gaat het volgens [gedaagde] totaal om € 779,98, voor [eiser 2] om € 3.789,89, voor [eiser 3] om € 3.491,54 en voor [eiser 4] om € 952,91. Deze bedragen, gespecificeerd onder 5.6 t/m 5.9 in de conclusie van antwoord/conclusie van eis in reconventie, heeft [gedaagde] onderbouwd met gespecificeerde jaarafrekeningen en zijn niet gemotiveerd betwist door de leden, terwijl zij daartoe, gezien de specificatie, in staat zijn geweest.

Wel constateert de rechtbank dat er bij alle leden een post “gebruiksrecht perceel t/m juli 2024” is opgenomen, ter vervanging van (en even groot als) het bedrag dat de leden aan huur verschuldigd zouden zijn als zij lid waren gebleven. De rechtbank begrijpt hieruit dat deze huur door de leden niet is betaald. Dit betekent dat de bedragen aangeduid als gebruiksrecht wel toewijsbaar zijn, maar dan niet ten titel van gebruiksrecht, maar ten titel van huur. Hetzelfde geldt voor de gevorderde dagvergoedingen tot aan de ontruiming: die zullen worden toegewezen ten titel van achterstallige huur over de periode van 1 augustus 2024 tot en met 30 april 2025, vermeerderd met de wettelijke rente over de termijnen vanaf de dag dat de leden in verzuim zijn geraakt met het betalen van elk van die termijnen. De rechtbank gaat er daarbij vanuit dat de leden de huur vanaf 1 mei 2025 (evenals eventuele overige tijdens hun lidmaatschap vanaf 1 augustus 2024 verschuldigde, maar nu niet gevorderde bedragen) zullen voldoen zonder dat een veroordeling daartoe noodzakelijk is. Voor zover een of meer van de leden over de periode tot 1 mei 2025 wel huur hebben betaald, mag die uiteraard in mindering strekken op het bedrag tot betaling waarvan zij veroordeeld worden.

in conventie en in reconventie