Uitspraken

[eiser] vordert € 116.539,- ter zake verlies aan arbeidsvermogen. Hij voert daartoe aan dat hij zowel na het ongeval als na de hersteloperatie in maart 2019 zes maanden volledig arbeidsongeschikt is geweest. [eiser] is bovendien door alle pijnklachten en beperkingen gedwongen geweest om de exploitatie van zijn onderneming te verkopen, zes jaar eerder dan hij anders zou hebben gedaan. Door de verkoop ontvangt hij geen salaris meer uit zijn onderneming en is hij gaan interen op het eigen vermogen van zijn BV.

De rechtbank stelt vast dat [eiser] tijdens de mondelinge behandeling heeft erkend dat hij gedurende zijn arbeidsongeschiktheid het loon doorbetaald heeft gekregen en dat dit van de vordering moet worden afgetrokken. Daarmee is de vordering beperkt tot de schade die [eiser] stelt te hebben geleden doordat hij de exploitatie van de bed & breakfast eerder dan gepland heeft verkocht. Het bestaan en de omvang van schade door verminderd arbeidsvermogen na een ongeval dient te worden vastgesteld door een vergelijking te maken tussen het inkomen van de benadeelde in de feitelijke situatie na het ongeval en het inkomen dat de benadeelde in de hypothetische situatie zonder ongeval zou hebben verworven. De stelplicht en bewijslast van het bestaan en de omvang van de schade rusten in beginsel op de benadeelde. Aan de benadeelde mogen in dit verband echter geen strenge eisen worden gesteld; het is immers de aansprakelijke veroorzaker van het ongeval die aan de benadeelde de mogelijkheid heeft ontnomen om zekerheid te verschaffen omtrent hetgeen in die hypothetische situatie zou zijn gebeurd. Bij de beoordeling van de hypothetische situatie komt het dan ook aan op hetgeen hieromtrent redelijkerwijs te verwachten valt. In dat verband dienen de goede en kwade kansen te worden afgewogen (Hoge Raad 17 februari 2017, ECLI:NL:HR:2017:273, G./Goudse).

[eiser] stelt dat hij als gevolg van het ongeval niet meer in staat is om onderhouds- en herstelwerkzaamheden aan zijn woning uit te voeren. De schade begroot hij in de dagvaarding aan de hand van de Letselschade Richtlijn Zelfwerkzaamheid op € 19.153,-, uitgaande van volledige uitval. Daarvan betreft € 2.489,- reeds geleden schade tot 31 december 2019 en € 16.664,- de gekapitaliseerde jaarschade van € 1.197,- gedurende zijn resterende levensverwachting (13 jaar). Tijdens de mondelinge behandeling heeft [eiser] toegelicht dat er nog geen verschenen schade is, maar dat het gaat om het schilderwerk eens in de vijf jaar vanaf 2022.

ZLM erkent deze schadepost tot € 1.200,-. Zij voert daartoe aan dat uit de bezoekverslagen blijkt dat reeds voorafgaand aan het ongeval een deel van het onderhoud aan de woning werd uitgevoerd door de zoon van [eiser] , die een eigen schildersbedrijf heeft. Bovendien blijkt uit de verslagen dat [eiser] ook na het ongeval nog een deel van het onderhoudswerk zelf uitvoerde. De schade moet daarom volgens ZLM worden gebaseerd op een aandeel van [eiser] van 50%, waarvoor hij na beide operaties ongeveer zes maanden volledig is uitgevallen, en daarbuiten 25% is uitgevallen. Gelet op de leeftijd en de pre-existente klachten en beperkingen van [eiser] moet de looptijd van deze schade worden beperkt tot in totaal vijf jaar tot na de datum van het ongeval. Een begroting aan de hand van de Letselschade Richtlijn Zelfwerkzaamheid leidt met deze uitgangspunten tot de erkende schade van € 1.200,-.

Met partijen hanteert de rechtbank de Letselschade Richtlijn Zelfwerkzaamheid voor de begroting van de schade op dit punt. De rechtbank stelt vast dat [eiser] niet inhoudelijk heeft gereageerd op het verweer en dus ook niet heeft betwist dat hij voorafgaand aan het ongeval slechts een gedeelte van de onderhoudswerkzaamheden uitvoerde en dat hij na het ongeval ook weer in staat is geraakt om nog een gedeelte uit te voeren. De toelichting tijdens de mondelinge behandeling (dat het alleen gaat om toekomstig schilderwerk) sluit hier in beginsel ook op aan. Bij de begroting van deze schadepost moet daarmee dan ook rekening worden gehouden. De rechtbank volgt ZLM eveneens ten aanzien van de looptijd van deze schadepost. De Richtlijn kent immers als uitgangspunt een looptijd tot 70 jaar. Met een looptijd van vijf jaren die ZLM hanteert, dus tot een leeftijd van 77 jaar, wordt (ruimschoots) recht gedaan aan dat uitgangspunt. De rechtbank begroot de schade door verlies aan zelfwerkzaamheid op het door ZLM erkende bedrag van € 1.200,-.

[eiser] vordert € 1.558,88 aan kosten van verzorging door zijn echtgenote na de eerste operatie. Hij stelt dat hij gedurende drie maanden twee uur per dag door zijn echtgenote is verzorgd.

ZLM betwist de hoogte van het schadebedrag. Zij voert aan dat [eiser] niet heeft onderbouwd dat en hoe lang hij zijn been niet mocht belasten, bijvoorbeeld door de specialistenbrieven in het geding te brengen. Voor zover hij zijn been niet direct mocht belasten, wordt bij een dergelijke operatie over het algemeen een periode van zes weken in acht genomen. ZLM acht het niet aannemelijk dat er na die zes weken nog kosten van verzorging zijn geweest. Zij erkent voor de eerste weken na de operatie de kosten voor verzorging tot € 775,-.

[eiser] vordert vergoeding van € 300,- aan gemaakte reiskosten naar ziekenhuis, fysiotherapeut en revalidatiekliniek en daarnaast € 150,- aan abstract berekende reiskosten per jaar van 2020 tot 2032.

ZLM erkent de reeds gemaakte reiskosten van € 300,-. Zij betwist de reiskosten vanaf 2020 omdat [eiser] geen behandelingen meer ondergaat.

De rechtbank wijst de vordering tot vergoeding van toekomstige reiskosten (vanaf 2020) af, aangezien [eiser] geen behandelingen meer ondergaat. De vordering tot vergoeding van de gemaakte reiskosten van € 300,- komt wel voor toewijzing in aanmerking.

[eiser] vordert € 45.000,- aan smartengeld en verwijst daarbij ter vergelijking naar de uitspraken in de Smartengeldgids met nummers 109 en 111. Ter onderbouwing voert hij aan dat hij door het ongeval ernstig letsel heeft opgelopen, namelijk een dubbele beenbreuk (scheenbeen en kuitbeen). Vóór de eerste operatie werd een tijdelijke behandeling uitgevoerd zonder verdoving, hetgeen zeer pijnlijk en traumatisch was. Door de rotatie na de eerste operatie heeft [eiser] gedurende vijftien maanden hevige pijnklachten en ernstige beperkingen gehad. Een tweede operatie was noodzakelijk, waarna [eiser] moest revalideren. Hij zal de rest van zijn leven beperkingen ondervinden. [eiser] heeft veel pijn geleden Hij maakte graag lange wandelingen en ging op fietsvakanties met zijn echtgenote, wat nu niet meer kan. Ook kan hij geen mantelzorg meer verlenen aan zijn schoonmoeder. Dit alles zorgt voor gederfde levensvreugde.

ZLM acht een bedrag van € 7.500,- aan smartengeld passend, hetgeen zij ook al heeft vergoed. Zij zoekt daarbij (onder meer) aansluiting bij de uitspraken in de Smartengeldgids met de nummers 42, 1761, 46, 48, 50, 60, 62 en 64. ZLM stelt zich op het standpunt dat de uitspraken waar [eiser] naar verwijst niet vergelijkbaar zijn met de omstandigheden van [eiser] en vindt het door [eiser] gevorderde bedrag niet passen bij het door hem opgelopen letsel, vergeleken met de ernstiger situaties waarvoor dergelijke bedragen wel worden toegekend.

[eiser] vordert vergoeding van belastingschade, omdat een van ZLM te ontvangen bedrag wordt belast in box 3.

ZLM voert aan dat alleen belastingschade kan worden gevorderd over toekomstschade die al wel wordt uitgekeerd, maar nog niet is geleden. Dit betreft dan alleen, en in beperkte mate, de zelfwerkzaamheid en de belastingschade bedraagt dan hooguit enkele euro’s. In de begroting van de schadepost is deze beperkte schade al verdisconteerd, aldus ZLM.

De rechtbank stelt vast dat [eiser] tegen deze betwisting niets heeft ingebracht. De rechtbank volgt ZLM in haar redenering en wijst de vordering op dit punt af.

[eiser] vordert € 68.031,18 aan buitengerechtelijke kosten, vermeerderd met contractuele rente over € 61.531,18. Hij voert aan dat de genoteerde tijd voor het bijwerken van de schadestaat en voor intern overleg en bestudering van het dossier noodzakelijk is voor een adequate behartiging van de belangen van zijn belangen. Van de vordering maakt deel uit een bedrag van € 16.080,60 dat is besteed aan de medische aansprakelijkheidszaak en € 10.735,37 ter zake de medische tuchtprocedure. Die laatste procedure was voor [eiser] van belang voor erkenning van zijn leed en verwerking van de gebeurtenissen.

ZLM voert verweer tegen de gevorderde buitengerechtelijke kosten. Zij voert aan € 6.500,- te hebben bevoorschot aan de huidige belangenbehartigers van [eiser] en tevens integraal de kosten van de belangenbehartiger (ARAG Rechtsbijstand) die de eerste anderhalf jaar betrokken was. Voor het overige voldoet de vordering volgens ZLM niet aan de dubbele redelijkheidstoets. De aansprakelijkheid voor het ongeval is door ZLM meteen erkend. Door ARAG was al veel werk verricht, zoals het opvragen van medische informatie, het opmaken van een (overigens veel lagere) schadestaat en het afleggen van een gezamenlijke bezoekafspraak met de schaderegelaar van ZLM. Zonder dat een noemenswaardige inhoudelijke discussie heeft plaatsgevonden, zijn de buitengerechtelijke kosten snel opgelopen nadat mr. Boogaard betrokken is geraakt. De gedeclareerde uren en het gehanteerde tarief acht ZLM buitensporig en de BGK-nota’s bevatten veel doublures.
Daarnaast was er geen noodzaak tot het voeren van de medische aansprakelijkheidszaak en de tuchtprocedure, aangezien ZLM van het begin af aan heeft verklaard bereid te zijn alle geleden schade te zullen vergoeden, inclusief de schade die het gevolg is van de rotatieafwijking na de eerste operatie. De in dat verband gemaakte kosten zijn daarom geen kosten die zijn gemaakt voor de vaststelling van aansprakelijkheid en schade en kunnen niet onder die noemer gevorderd worden.

Buitengerechtelijke kosten komen voor vergoeding in aanmerking als is voldaan aan de dubbele redelijkheidstoets van artikel 6:96 lid 2 BW: (i) het maken van kosten dient in de gegeven omstandigheden redelijk te zijn en (ii) de omvang van de verrichte werkzaamheden zal redelijkerwijs noodzakelijk moeten zijn om vergoeding van de schade te verkrijgen.

Ten aanzien van de omvang van de verrichte werkzaamheden overweegt de rechtbank het volgende. In algemene zin valt op dat door twee advocaten aan de zaak is gewerkt (mr. Boogaard en mr. Hanssens), waarbij behoorlijk veel tijd wordt besteed aan overleg en studie dossier en waarbij aan concrete brieven te relateren werkzaamheden vaak op de specificaties van beiden voorkomen, ook als dit een e-mailbericht van slechts één pagina betreft. Ook worden veel uren besteed aan (schriftelijke) adviezen, zonder inzicht waar dat steeds betrekking op heeft. Hoewel het [eiser] vrij staat om te kiezen voor de buitengerechtelijke aanpak die hij wenst, en dus ook voor de betrokkenheid van twee advocaten, moet voor de vergoeding van de kosten daarvan beoordeeld worden of de aanpak, althans de bestede uren, ook redelijk zijn. Verwacht mag daarom worden dat gestreefd wordt naar een efficiënte tijdsbesteding, hetgeen lang niet altijd aan de orde lijkt te zijn geweest.

Indien de toelichting van [eiser] in samenhang met de specificaties nader wordt beschouwd, blijkt dat de buitengerechtelijke werkzaamheden kunnen worden onderverdeeld in een opstartfase (facturen 24 mei 2019 en 26 juni 2019), de bezoekafspraak inclusief samenhangende werkzaamheden (factuur 12 september 2019) en correspondentie met ZLM over schadestaat en schikkingsonderhandelingen, inclusief daarbij behorend overleg met [eiser] (overige facturen tot en met de factuur van 14 juli 2020). Voor de beginfase, inclusief de eerste schadestaten, acht de rechtbank een tijdsbesteding van 11,5 uren redelijk. Voor de bezoekafspraak (1 uur en 40 minuten) inclusief voorbereiding en nabespreking acht de rechtbank een tijdsbesteding van 4,5 uur redelijk. Voor de correspondentie en schikkingsonderhandelingen met ZLM (inclusief afstemming met [eiser] ), hetgeen feitelijk bestaat uit vier (min of meer inhoudelijk van aard) verzonden brieven aan ZLM (producties 29, 32/33, 35 en 37) en vier ontvangen brieven van ZLM (producties 31, 34, 36, 38) acht de rechtbank een tijdsbesteding van 12 uren redelijk.

14 x € 280 + 21% btw (mr. Boogaard) € 4.743,20

14 x € 225 + 21% btw (mr. Hanssens) 3.811,50

1. x € 160 + 21% btw (officemanager) 193,60